نوشته‌ها

توفیق ،فقط یک بنای تاریخی نیست …

کیوسک‌ سبز رنگ،‌ گلدان‌های سیمانی بزرگ درختچه و هر وسیله‌ای که شاید روزی نیازهای کسبه خیابان صف را برطرف کند، دیوار به دیوار ضلع شرقی شرکت چاپ رنگین جا داده‌اند و سرایدار ساختمان که خودش هم به حضور هیات تحریریه و چاپخانه توفیق در این بنای تاریخی اشاره می‌کند، افراد را با ترس ریزش ساختمان، از این محوطه دور می‌کند.
با بی‌توجهی‌هایی که در طول سال‌های گذشته نسبت به تنها ساختمانِ باقی مانده از نشریه توفیق در خیابان صف می‌شد و تخریب بخشی از فضای این نشریه در طول سه سال گذشته و از سوی دیگر تخلیه کامل این ساختمان که در یکی ـ دو دهه گذشته به انبار چاپخانه تبدیل شده بود، حالا گمان‌ها بیشتر به سمتِ تلاش مالک بنا برای تخریب و ساخت پاساژ می‌رود؛ همان چیزی که در طول یکی ـ دو ماه گذشته مالکان بسیاری از خانه‌های تاریخی تهران مجوز به دست و با افتخار به آن اشاره دارند و حتی برخی از آن‌ها طرحِ اولیه مجتمع تجاری مورد علاقه خود را هم طراحی کرده‌اند.

حالا با انتشار این خبر برای باقی مانده‌ تحریریه‌ نشریه توفیق، اعضای هیات تحریریه‌اش در تلاشند تا این بنا تاریخی را دست‌کم در خاطرات خود سالم نگهدارند.
توفیق

آخرین جلسه هیات تحریریه توفیق در خیابان صف –
این تصویر از کتاب چراتوفیق راتوقیف کردند؟به قلم عباس توفیق برداشت شده است

در این میان غلامرضاکیانی رشید، عضو تحریریه نشریه توفیق  نیز مانند هم‌دوره‌ای‌های خود همه تلاشش را می‌کند.

او  با بیان این‌که از سال ۱۳۴۸ در تحریریه توفیق در خیابان سپهسالار حضور داشته است، می‌گوید: در دوره جوانی در یکی از اطاق‌های طبقه بالای چاپ رنگین به طرف باغ سپهسالار زندگی می‌کردم. در این، بنا سالن چاپ تمام نشریات توفیق وجود داشت، طبقه همکف ماشین‌های چاپ و در طبقه‌ی بالا اعضای هیات تحریریه، سردبیر و رییس تحریریه مستقر بودند.

وی توضیح می‌دهد:‌ وقتی وارد ساختمان نشریه می‌شدیم، سمت چپ یک انبار بود، در سمت راست در طبقه هم‌کف ماشین‌های چاپ قرار داشتند و در طبقه بالا، اتاق حروف‌چینی و سمت چپ آن نیز دفتر حسین توفیق سردبیر نشریه بود. در همان طبقه و در مقابل سرویس‌های بهداشتی نیز محل استقرار همکاران تحریریه بود.

او با بیان این‌که نشریه در سال ۱۳۵۰ توسط هویدا توقیف شد، ادامه می‌دهد: تا جایی که می‌دانم دفتر روزنامه از حدود سال ۱۳۴۶ در این مکان قرار داشت که این ساختمان که از همان زمان نیز «چاپ رنگین» بود، آخرین مرحله‌ی نوشتن مطالب نشریه و چاپ نشریات توفیق بود.

کیانی رشید با بیان این‌که دفتر تحریریه اصلی در خیابان استانبول (تقاطع جمهوری و فردوسی امروزی) بود که اکنون به پاساژ حافظ تبدیل شده است، ادامه می‌دهد: متاسفانه آن ساختمان بعد از انقلاب یکی از نخستین ساختمان‌هایی بود که تخریب کردند و اکنون آن به پاساژ تبدیل شده است.

او با بیان این‌که دفتر کاریکاتوریست‌های نشریه نیز در کوچه برلن قرار داشت، ادامه می‌دهد: تا جایی که می‌دانم ساختمان چاپ رنگین، از ابتدا به شخصی به نام «خسرو شاهی» تعلق داشت و بعد از آن آقای توفیق برای نشریه، ساختمان خیابان صف را اجاره کرد و تشکیلات، دستگاه‌های چاپ و هیات تحریریه خود را به آن‌جا برد.

آن‌طور که برخی اخبارِ نشریات می‌گویند در سال ۱۳۹۵ بخش غربی همین ساختمانِ تاریخی تخریب شد و در پایان همان سال یعنی در دوم اسفند، شهرام شهریار، فعال میراث فرهنگی خبر از تخریبِ شبانه‌ی ساختمان هیات تحریریه هفته‌نامه فکاهی و طنز توفیق داد. (احتمالا این بخش از نشریه در خیابان استانبول قرار داشته است.)

عباس توفیق، سردبیر و رئیس هیات تحریریه نشریه «توفیق»  نیز به این نکته اشاره کرد که «کشورهای پیشرفته دنیا به تاریخ مطبوعاتشان اهمیت می‌دهند و ساختمان‌های قدیمی را تبدیل به موزه می‌کنند، اما در کشور ما ساختمان چاپخانه قدیمی نشریه‌ مستقلی همانند «توفیق» را می‌خواهند تخریب کنند.»

تا این‌که محمد علی سعادتی، شهردار منطقه ۱۲ تهران  نیز در توییتی تاکید کرد: مایلم به آگاهی برسانم، از سوی شهرداری منطقه ۱۲ تهران، هیچ‌گونه مجوزی برای تخریب و نوسازی ملک «هفته‌نامه توفیق» واقع در خیابان صف صادر نشده است و مالک آن بر اساس ارزش‌های تاریخی و اجتماعی بنا مجاز به مرمت و به‌سازی آن خواهد بود. در این مسیر ما حامی همه پاسداران واقعی ارزش‌های شهر هستیم.

توفیق

از راست پرویزشاپور، غلامرضا کیانی رشید و محمد حاج‌حسینی
این تصویر از کتاب «چرا توفیق را توقیف کردند؟» به قلم عباس توفیق برداشت شده است