فرودگاه قدیم بندرلنگه با قدمتی بیش از ۱۰۰ سال

تاریخ را که ورق می‌زنیم پی خواهیم برد که در حوزه کشورهای خلیج‌فارس و جنوب ایران این بندرلنگه بود که پرنده آهنین بر زمین آن فرود می‌آمد و بیش از یک‌صد سال از قدمت فرودگاه این شهر گذشته است. فرودگاهی که زمانی برای ساخت آن بین دو دولت وقت ایران و بریتانیا در سال‌های ۱۳۰۰ شمسی مناقشه درگرفته بود.

مسئله تأسیس خط هوایی از جمله موضوعات مورد مناقشه دولت ایران و دولت بریتانیا بود. تصمیم بریتانیا برای ایجاد یک خط هوایی میان انگلستان و هندوستان (کراچی) که از طریق ایران می‌گذشت آن دولت را بر آن داشت تا با یک‌رشته مذاکره و مكاتبه تائید دولت ایران را برای در  اختیار گذاشتن پایگاه‌هایی در بنادر جنوبی ایران به دست آورد.

بدین منظور ژنرال برنكر رئیس هواپیمایی تجارتی انگلیس مأمور شد تا با اولیای دولت ایران مذاکره کند. با وجود آنکه دولتمردان ایران نسبت به تأسیس خط هوایی نظر مساعدی داشتند اما ترجیح می‌دادند به‌جای تأسیس خط هوایی در بنادر جنوب یک خط هوایی بین‌المللی دایر شود که از مرکز کشور بگذرد. اما انگلستان که از این مسیر مقصودی سیاسی داشت تا تجاری، مخالفت کرد. انگلیسی‌ها خیلی خوب می‌دانستند راه روسیه ـ تهران ـ کراچی ۴۵۰۰ مایل و در مدت ۶ روز طی می‌شود اما مصر بر سر راه خلیج‌فارس کراچی ۶ هزار مایل و ۸ روز زمان می‌برد.

وزارت امور خارجه نیز در تاریخ ۳۰ سپتامبر ۱۹۲۵م / ۸ مهر ۱۳۰۴ه.ش، با ارسال مرسوله‌ای به سفارت انگلیس تأکید کرد دولت ایران نسبت به خط هوایی در جنوب مطابق مقررات هواپیمایی بین‌المللی مورخ اکتبر ۱۹۱۹م خط بندر دیلم ـ بوشهر ـ لنگه ـ بندرعباس ـ جاسک ـ چابهار را برای مسیر هواپیماهای عموم دولتی که در قرارداد بین‌المللی مذکور شرکت دارند تعیین خواهد کرد با این قید که فرود هواپیماها منحصر به نقاط مذکور و اماکنی باشد که به‌عنوان فرودگاه احتیاطی از طرف دولت مقرر می‌شود. پس از انجام مقدمات و تشریفات لازم، چهار فروند هواپیمای حامل وزیر هواپیمایی انگلیس و دیگر همراهانش روز ۵ فوریه ۱۹۲۷م/ ۱۵ بهمن ۱۳۰۵ه.ش از طریق بندرعباس وارد بندرلنگه شدند.

منوچهر فرهنگ وزیر نظمیه بندر لنگه برای برقراری امنیت با تعدادی پاسبان به محوطه نزدیک حسین‌آباد در نیم فرسخی شهر که برای فرود هواپیما در نظر گرفته‌شده بود حرکت کرد. از سوی دیگر دانش آموزان مدرسه محمدیه لنگه درحالی‌ که پرچم ایران را در دست داشتند و سرود ملی می‌خواندند عازم محل مزبور شدند. وزیر هواپیمایی انگلیس و همراهانش پس از بازدید از تسهیلات فرودگاهی بندرلنگه به‌سوی بوشهر پرواز کرد درحالی ‌که دولت ایران تنها اجازه بازدید مناطق ذکرشده برای ایجاد فرودگاه را به مقامات انگلیسی اعطا کرده بود اما آن‌ها بدون توجه به تذکرات دولت ایران اقدام به عملیات تسطیح اراضی برای مقاصد خود کردند.

چنان كه کنسول انگلیس در بندرعباس اقدام به تسطیح اراضی اطراف کنسولگری برای فرود هواپیما کرد این اقدام کنسول با واکنش مقامات محلی مواجه شد به‌طوری‌که فرمانده پادگان بندرعباس به دیدار کنسول رفت و از او خواست تا دستور توقف فعالیت را صادر کند اما کنسول در پاسخ اظهار کرد که به‌موجب قرارداد اقدام کرده و چنانچه او ممانعت به عمل آورد خسارت تعطیلی کار و دستمزد کارگران را از دولت ایران مطالبه خواهد کرد.

در سال ۱۳۵۲ فرودگاه جدیدی در غرب بندرلنگه و در حوالی بندر شناس تأسیس می‌شود و فرودگاه قدیم که در حسین‌آباد بندرلنگه در ابتدا ساخته‌شده بود متروکه می‌ماند.

فرودگاه قدیم بندرلنگه در سال ۱۳۸۵ به شماره ۱۵۴۰۵ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. این فرودگاه در سال ۱۳۹۶ از سوی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان هرمزگان و با همکاری فرودگاه بندرلنگه مرمت شده است.

منبع:میراث آریا

موزه نفت‌سوزها دریچه‌ای به گردشگری جهانی کرمان

احداث پارک انرژی و راه اندازی موزه نفت‌سوزها در کرمان در قامت یک مسئولیت اجتماعی توسط دستگاه‌های دولتی به مرحله اجرا رسیده که بهره‌برداری از نخستین موزه نفت‌سوز دنیا با وجود ظرفیت‌های داخلی در یک فضای تاریخی، گردشگری کرمان را در سطح جهانی مطرح می‌کند.

به گزارش ایرنا، نمی توان ایران را بدون نفت تصور کرد و این طلای سیاه به گونه ای وظیفه رشد و توسعه کشور را طی سالیان دراز با ارز آوری و اشتغالزایی برعهده داشته اما متاسفانه با وجود تمامی ظرفیت ها به میراث باقی مانده از این حوزه، تاکنون به نحوی شایسته توجه نشده بود.

دستگاه های ملی و استانی وزارت نفت در کرمان متولی حرکتی تاریخی در روند توسعه گردشگری دیار کریمان شده اند، که در این خصوص موزه نفت سوزها و پارک انرژی با همکاری وزارت نفت، استانداری و شهرداری کرمان برای نخستین بار در دنیا در کرمان احداث می‌شود.

مکان احداث این موزه در آغاز کار عمارت تاریخی کنسول‌گری انگلیس در نظر گرفته شد که سال ها متروک و در دولت تدبیر و امیر عملیات احیا و مرمت آن به منظور این اقدام بزرگ فرهنگی اجرایی شد که تنها با چینش آثار تاریخی، این موزه می تواند گردشگران بسیاری از سراسر دنیا را به استان پهناور کرمان سرازیر کند.

این روزها نبض اقتصاد بسیاری از کشورهای دنیا در دست گردشگری است لذا نقش این صنعت را به عنوان یکی از مهمترین ارکان توسعه پایدار در دیار کریمان، نیز نمی توان نادیده انگاشت که در این راستا مسئولان با حمایت از این بخش و با استفاده از ظرفیت های موجود تاریخی و فرهنگی، به دنبال ارتقای معیارهای اقتصاد گردشگری استان هستند و تاکنون نیز اقدامات خوبی در این حوزه انجام شده است.

از سوی دیگر ورود شرکت نفت به حوزه خارج از وظیفه ذاتی خود، یعنی در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری اقدامی ارزشمند در جهت عمل به مسئولیت های اجتماعی دستگاه های دولتی قلمداد می شود که در صورت شکوفایی و گسترش ای مسئولیت ها به سایر دستگاه ها، زمینه رشد و توسعه پایدار استان کرمان پیش از موعد مقرر فراهم می‌شود زیرا این صنعت چند وجهی علاوه بر تاثیر مثبت بر حوزه تولید، مراکز اقامتی و بازرگانی، زمینه صادرات فرهنگ ایرانی را نیز فراهم می‌کند.

طی تحقیقات به عمل آمده، شواهد و آثار باقی مانده، عمارت یاد شده در زمان سیدابوالحسن خان بیگلربیگی حاکم کرمان در سال های ۱۱۹۵ الی ۱۲۰۶ هجری قمری یعنی دوران حکومت زندیه در محله زریسف کرمان احداث شد و فضای سرشار از درختان تنومند و تلفیق معماری ایرانی و اسلامی و همچنین نمایش تاریخ نفتی ایران، جذابیت ویژه ای برای این اثر غیرمنقول فراهم کرده که می تواند گردشگران بسیاری را به این خطه جذب کند.

نخستین موزه نفت‌سوزهای جهان در محله زریسف کرمان افتتاح می‌شود

مدیر موزه‌ها و مرکز اسناد صنعت نفت نیز با اشاره به راه‌اندازی موزه نفت‌سوزها در کرمان گفت: ساختمان این موزه که عمارت کنسول‌گری انگلیس بوده، طی سال‌های گذشته در معرض نابودی قرار داشت و مدیریت موزه‌ها و مرکز اسناد صنعت نفت با توجه به ارزش و قدمت این بنا که مربوط به دوران زندیه بوده، عملیات احیا، بازسازی و مرمت آن را آغاز کرد.

اکبر نعمت‌الهی خاطرنشان کرد: عملیات بازسازی و مرمت عمارت کنسول‌گری انگلیس به پایان رسیده، فقط چیدمان نهایی باقی مانده و به‌زودی به‌عنوان موزه نفت‌سوزها به بهره‌برداری خواهد رسید.

وی بیان داشت: حدود ۴۰۰ وسیله نفت‌سوز از جمله یخچال، رادیو، اتو، چراغ ، انواع خوراک‌پز و گردسوزها که در گذشته مورد استفاده بوده و اکنون دیگر کاربردی ندارند، در این موزه در معرض دید عموم قرار می‌گیرد.

مدیر موزه‌ها و مرکز اسناد صنعت نفت با اشاره به دریافت مجوز موزه نفت‌سوزها و ثبت بنای کنسول‌گری انگلیس در فهرست آثار ملی، یادآور شد: موزه نفت‌سوزها برای نخستین بار در جهان در محله تاریخی زریسف شهر کرمان ایجاد شده است.

نعمت‌الهی عنوان کرد: علاوه بر منحصربه‌فرد بودن موزۀ نفت‌سوزها، بنای بازسازی‌شده آن هم ارزش معماری و تاریخی دارد؛ زمانی باغ آقا، در دوره‌ای کنسول‌گری انگلیس، پلیس جنوب و محل راه‌اندازی تلگراف در کرمان بوده است که بازدید از خود بنا نیز به لحاظ پیشینه‌ای که دارد، برای شهروندان و گردشگران جذابیت ویژه‌ای خواهد داشت.

وی، ضمن قدردانی از حمایت و همراهی شهرداری کرمان در طول اجرای عملیات مرمت عمارت کنسول‌گری انگلیس، بیان کرد: در زمینۀ نصب تابلوها، ساماندهی کوچه‌ها و منطقۀ اطراف ساختمان و محوطه آن نیاز به همراهی شهرداری داریم.

ضرورت مرمت بناهای تاریخی در شهر کرمان

همچنین معاون شهردار و رییس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهردار کرمان، اقدام مدیریت موزه‌ها و مرکز اسناد صنعت نفت را در مرمت کنسول‌گری انگلیس و راه‌اندازی موزه نفت‌سوزها در کرمان، مدل خوبی برای الگوبرداری سایر دستگاه‌های اجرایی که بخشی از ظرفیت‌های تاریخی و معماری شهر را در اختیار دارند، دانست و افزود: باید تلاش شود این بناهای تاریخی ارزشمند حفظ و مرمت شده و با دادن کاربری مناسب، به عرصه حیات شهری بازگردانده شوند.

محمد جهانشاهی خاطرنشان کرد: متأسفانه ساختمان‌های قدیمی ارزشمندی از جمله «شرکت فرش» در کرمان داریم که رها شده و در حال نابودی هستند که باید هر چه زودتر برای مرمت و باززنده‌سازی آن‌ها اقدام شود.

حمایت شهرداری کرمان از گردشگری و موزه نفت

شهردار کرمان با قدردانی از اقدامات انجام‌شده وزارت نفت و مدیران استانی این وزارت‌خانه درخصوص مرمت و احیای ساختمان قدیمی شرکت نفت و تبدیل آن به موزه، گفت: نگاه حمایتی مسئولان استانی و ملی وزارت نفت به یک بنای تاریخی بااصالت در شهر کرمان و تلاش و هزینه برای حفظ و بازآفرینی آن، اقدامی ارزشمند محسوب می‌شود که  می تواند الگوی سایر ارگان‌های دولتی قرار گیرد.

سیدمهران عالم‌زاده با اشاره به اینکه ساختمان عمارت کنسول‌گری انگلیس در کرمان یک بنای تاریخی ارزشمند و جزو هویت تاریخ و معماری این شهر است، عنوان کرد: علاوه بر مرمت این بنا، درخصوص تبدیل آن به موزه وسایل نفت‌سوز، اقدامات لازم انجام شده که این هویت فرهنگی به صورت مطلوب در دسترس عموم قرار گیرد.

وی بیان داشت: اقدام وزارت نفت همچنین موجب حفظ و انتقال تاریخچه وسایل نفت‌سوز به نسل‌های آینده می‌شود، که جای بسی قدردانی دارد.

شهردار کرمان با بیان اینکه موزه‌ها می‌توانند علاوه بر نمایش آثار، در زمینه آموزش و پژوهش نیز فعال شوند، افزود: شهرداری در هر بخشی که نیاز باشد در ساماندهی محوطه درونی و بیرونی موزه اقدام می‌کند و قبل از افتتاح آن نیز جهت رفع کمبودها، مشارکت خواهیم کرد.

وی ضمن استقبال از ایده تبدیل انبارهای فرآورده‌های نفتی واقع در بلوار آیت‌الله صدوقی کرمان، به مجموعه فرهنگی و هنری یا پارک انرژی، تصریح کرد: آماده‌سازی فضای این انبارها برای ساخت پارک انرژی یا مجموعه فرهنگی و هنری، و در اختیار عموم شهروندان، به نفع شهر کرمان است و ما هر مشارکتی که لازم باشد در چارچوب تفاهم‌نامه مشترک اجرا خواهیم کرد.

عالم‌زاده گفت: نگاه مدیران شرکت نفت به اهمیت و حفظ بناهای تاریخی، باید در سطح ملی توسعه یابد و همچنین در صنعت برق هم چنین ظرفیت‌هایی وجود دارد که باید به آن پرداخته شود.

وی عنوان کرد: آن چیزی که عملکرد یک وزارتخانه را از دوره‌های پیش از آن متمایز می‌کند، این است که خارج از وظایف ذاتی خود، در راستای مسئولیت‌های اجتماعی هم ورود کنند و اقدامات ماندگاری انجام دهند.

شهردار کرمان یادآور شد: چند بنای تاریخی از جمله مدرسه شهرداری و خانه شهر که در اختیار شهرداری کرمان قرار دارد و در حال مرمت هستند، پس از مرمت، با کاربری مناسب در اختیار شهروندان قرار خواهند گرفت.

عمارت قدیمی کنسول‌گری انگلیس در کرمان در محله زریسف توسط سید ابوالحسن‌ خان بیگی، حاکم وقت کرمان در دوره زندیه ساخته شده و پس از دوران زندیه، سال‌ها مقر مأموران انگلیس در شرق ایران و از جمله مقر فرماندهی پلیس جنوب ایران بوده است.

پس از رفتن انگلیسی‌ها، این ساختمان به شرکت نفت انگلیس و ایران واگذار شد و تا زمان ملی شدن صنعت نفت در اختیار آن‌ها باقی ماند، پس از ملی شدن صنعت نفت نیز این عمارت در اختیار شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه کرمان قرار گرفت و از آن برای کاربری مسکونی استفاده می‌شد، این عمارت مدت‌ها به‌صورت متروکه رها شده بود و در معرض نابودی قرار داشت.

مرمت و احیای پارک انرژی و موزه نفت‌سوزها به فرآیند تحول گردشگری که مورد توجه نماینده عالی دولت در استان کرمان نیز قرار دارد، کمک می‌کند و ضمن ایجاد راهی میانبر برای جذب گردشگران خارجی به استان، تقویت اقتصاد جامعه را نیز به‌دنبال دارد.

منبع:ایرنا

کرونا فرصتی برای حرفه‌ای شدن در گردشگری

 شیوع کرونا فرصتی ایجاد کرد که علاقه‌مندان به سفر با «در خانه ماندن» و مطالعه، جاذبه‌های کمترشناخته‌شده تاریخی، طبیعی و هنرهای‌سنتی و صنایع‌دستی ایران را بیشتر بشناسند تا در پساکرونا و مهیاشدن شرایط، سفری برنامه محور و هدفمند را به مقاصد جدید گردشگری تجربه کنند.

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، بیش از یک‌سال است که صنعت گردشگری جهان با رکودی بی‌سابقه مواجه شده است؛ بیشتر تاسیسات گردشگری و دفاتر خدمات سفر تعطیل، سیستم‌های حمل‌ونقل و خطوط پروازی کم رونق، هتل‌ها و بوم‌گردی‌ها خالی از مسافر و راهنمایان سفر بیکار و خانه‌نشین شده‌اند؛ صنعتی که در سال ۲۰۱۹ جایگاه سودآوری خود را به رتبه سوم صنایع جهان رسانده و برای صدرنشینی بالاتر از صنایع نفت و پتروشیمی و مخابرات تا ۲۰۲۵ خیز برداشته بود، اکنون در روزهای نخستین سال ۲۰۲۱، با کاهش میانگین ۷۲درصد ورودی گردشگر، رکودی کم‌سابقه را تجربه می‌کند و بسیاری از مردم جهان همچنان از بیم کرونا یا به دلیل قرنطینه و یا محدودیت‌های دیگر امکان سفر به مناطق دلخواه خود را ندارند.

در ایران نیز حساسیت‌ها و محدودیت‌های سفر همچنان برقرار است، صنعت گردشگری منتظر تصمیمات ستاد ملی مقابله با کرونا است، مصوباتی بجز بسته‌های حمایتی، معافیتی، تشویقی و محدودکننده و کنترل‌کننده در چند ماه گذشته، تصمیاتی راهبردی در حوزه خرید واکسن، برنامه‌ریزی‌های واکسیناسیون عمومی که مستقیم به لغو محدودیت‌های گردشگری و آغاز سفر و احیای صنعت گردشگری، مرتبط است.

گزارش‌ها نشان می‌دهد صنعت گردشگری ایران به شدت تحت تأثیر همه‌گیری قرار گرفته و در دوره هفت ماهه شیوع کرونا، ۱۴هزار میلیارد تومان خسارت دیده است و به نظر می‌رسد تحمل خسارت‌های بیش از این را ندارد؛ البته با انتشار اخباری مبنی بر کشف واکسن و روش درمان کرونا، امیدها برای احیای صنعت گردشگری جهان زنده شده است و فعالان این صنعت اکنون به دنبال تدوین برنامه‌های سفر در دوران عبور از بحران و پساکرونا هستند و گردشگران با این مساله مواجه‌اند که در پساکرونا به کجا و چگونه سفر کنند؟

با همه تغییراتی که در ابعاد مختلف زندگی جوامع بوجود آمده است به احتمال زیاد تاثیرات اقتصادی، اجتماعی و روانی کرونا، ذائقه سفر گردشگران هم دچار تغییرات عمده خواهد شد و مسافران، مقاصد کوتاه‌تر، کم‌هزینه‌تر، با همسفران کمتر را انتخاب می‌کنند، با وسایل نقلیه شخصی عازم سفر می‌شوند و به دلایل بهداشتی، ازغذاهای ساده‌تر که خودشان مستقیم در تهیه و پخت آن مشارکت دارند، استفاده می‌کنند.

در پساکرونا با گردشگرانی هوشمند و برنامه‌محور مواجه می‌شویم

بی‌تردید در پساکرونا سفرها هدفمند و بر مبنای مطالعه و تحقیق اولیه و مشورت با راهنمایان با تجربه انجام می‌شود، اتفاقی که قبلا کمتر سراغ داشتیم و اکنون کرونا نگاهی موشکافانه و محتاطانه به گردشگران داده است و علاقه‌مندان به سفر در پساکرونا علاوه بر جاذبه گردشگری برای انتخاب مقصد سفر، درباره مسائلی مانند میزان شیوع کرونا در دوران همه‌گیری، ماندگاری ویروس، وضعیت و تاسیسات بهداشتی درمانی و آخرین آمار ابتلا و حتی نوسان نمودارهای اوج بیماری در دوره‌های مختلف همه‌گیری، تحقیق و جست‌وجو کرده و سپس اقدام به برنامه‌ریزی و سفر به آن مناطق می‌کنند، که نشان می‌دهد گردشگری در پساکرونا با متقاضیانی هوشمند، حساس و برنامه‌محور مواجه خواهد شد.

مفهوم ایمنی و امنیت در سفر در پساکرونا، تعریفی دقیق‌تر و عمیق‌تر از قوانین راهنمایی و رانندگی در جاده‌ها، رعایت احتیاط و ایمنی در سواحل رودخانه‌ها و دریاها، اصول و ضوابط اسکان در جنگل و کوهستان خواهد داشت، سفر در کرونا مدلی مفهومی از رعایت کنترل‌شده و امن و ایمن دستورالعمل‌های بهداشتی است؛ مسافران به مقاصدی خلوت‌تر مانند روستاهای شگفت‌انگیز، طبیعت بکر و اقامت در بومگردی‌ها رو می‌آورند.

گردشگران یا سفرهای کوتاه‌مدت نزدیک به محل سکونت خود و حضور در طبیعت را انتخاب می‌کنند و اگر هم قصد سفر چند روزه داشته باشند، سفر به روستا و تجربه سبک زندگی روستایی را برنامه‌ریزی می‌کنند، چرا که احساس می‌کند بهداشت و سلامت در محیط روستایی نسبت به شهرهای شلوغ و صنعتی بیشتر تضمین شده است، چه بسا این تصور از پاکی طبیعت و سلامت محیط پیش از کرونا هم در میان گردشگران رواج داشت، لذا گردشگری روستایی و طبیعت‌گردی با متقاضیان بیشتری روبه رو می‌شود و آمار آن در پساکرونا اوج می گیرد.

در سفر حرفه ای هستیم یا آماتور؟

باید توجه داشت سفر به یک منطقه روستایی صرفا وقت‌گذرانی تعطیلات نیست، بلکه آشنایی با هنر زندگی مردمانی است که با سبک و شیوه امرار معاش خود، ایران را به موزه بزرگی از هنرهای سنتی و صنایع‌دستی تبدیل کرده اند. گردشگر در هنگام سفر به روستا و شهرهای کوچک با جاذبه‌هایی روبه‌رو خواهد شد که تاکنون تجربه نکرده است. مسافری که برای نخستین بار سفر به روستا را انتخاب می‌کند در ابتدای امر با زندگی ساده روستایی، سکوت و آرامشی دور از هیاهوی زندگی شهری، سادگی در روابط اجتماعی، مشاغل روستایی از جمله کشاورزی، دامداری آشنا می‌شود، اما در نهایت متوجه می‌شود آثار و محصولاتی که با ذوق و سلیقه زنان و مردان روستایی آفریده شده است، ایران را به کارگاهی بزرگ اما ناشناخته از هنرهای سنتی تبدیل کرده و موزه ای فاخر به وسعت یک سرزمین را پیش روی گردشگران قرار داده است.

وقتی یک گردشگر حرفه‌ای، روستایی را که به آیین فرهنگی تاریخی و یا صنایع‌دستی و هنر سنتی خاص مشهور است، انتخاب می‌کند، قطعا پس از سفر مجموعه‌ای از خاطره‌ها،آموخته‌ها و سوغاتی‌ها را از آن منطقه، با خود برای همیشه به همراه می‌آورد، که با رفتار گردشگر غیرحرفه‌ای، کاملا متفاوت است؛ گردشگر آماتوری که همواره مقصدی تکراری را برای سفر انتخاب می‌کند، داستانی متفاوت دارد، او بدون برنامه سفر می‌کند، ساده‌ترین وسیله نقلیه و معمولا گران‌ترین را انتخاب، محل اسکان را ترجیحا از خانواده و نزدیکان خود تامین می‌کند و یا هتل همیشگی را برمی‌گزیند.

گردشگر غیرحرفه‌ای تمایلی هم به کشف تجربه‌های جدید حتی از مقصد تکراری خود نخواهد داشت و حضور و مشورت با یک راهنمای گردشگری را ضروری نمی‌داند و معمولا وقتی به چالش برخورد می‌کند، تحقیق و مطالعه و جست‌وجوی‌های اینترنتی خود را آغاز می‌کند، در صورتی که حرفه‌ای‌ها اطلاعات نسبی از مقصد سفر و جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی و حتی آیین‌ها و هنرهای بومی و سنتی مردم منطقه را پیش از سفر مطالعه کرده و سفر را برای کسب تجربه ملموس انجام می‌دهند.

اگر چه در پساکرونا رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی، امری رایج و ماسک‌زدن و حفظ فاصله اجتماعی به عنوان یک سنت و فرهنگ عمومی یک ضرورت اجتماعی اجتناب‌ناپذیر خواهد ماند، اما الزاما ملاکی بر حرفه‌ای یا آماتور بودن گردشگر نخواهد بود؛ یک گردشگر حرفه‌ای قطعا فراتر از این موارد، ضوابط و استانداردهای بهداشتی، ایمنی در وسایل نقلیه عمومی مانند فاصله صندلی مسافران و سیستم‌های تهویه، تاسیسات بهداشتی در محل‌های اقامت و رستوران‌های پذیرایی مدرن و سنتی، مجوزهای پزشکی و بهداشتی کارکنان تاسیسات گردشگری را حتی پیش از سفر، و با دقت تحقیق و کنترل می‌کند. به نظر می‌رسد آموزش مهمترین گام و کرونا بهترین فرصت در حرفه‌ای‌شدن برای گردشگری در پساکرونا است.

ضرورت اقدام ملی برای بازگرداندن راهنمایان سفر به صدر صنعت گردشگری

آنچه در گردشگری در پساکرونا اهمیت بیشتری به خود می‌گیرد، کمک به احیای مشاغل و کسب‌وکارهای صنعت گردشگری است، هتل‌ها و رستوران‌هایی که تعطیل بوده‌اند، صنایع‌دستی و محصولات هنرهای سنتی که در کارگاه‌های تولیدی روستایی انبار شده‌اند، موزه‌هایی که کاهش درآمدی ۸۰ درصدی را ثبت کردند و راهنمایان گردشگری که یک‌سال درآمدی نداشتند و بر اساس گزارش‌ها دچار بحران‌ و آسیب‌های شدید اقتصادی، اجتماعی و حتی خانوادگی شده‌اند، بخش تاریک میراث کرونا است.

به نظر می‌رسد در راهکاری منطقی و اصولی و برای جبران آسیب و خسارت مشاغل گردشگری، ضرورت دارد گردشگران، چه حرفه‌ای و چه آماتور، چه در سفرهای انفرادی و چه گروهی، به عنوان یک مسئولیت اجتماعی و رسالت اخلاقی، حضور یک راهنمای متخصص و حرفه‌ای را به عنوان بخشی ضروری و پر اهمیت، در برنامه سفر خود بگنجانند.

انتخاب الزامی یک راهنمای گردشگری برای سفر، اقدام و مشارکتی ملی برای کمک و شتاب‌بخشی به بازگشت سریع این گروه به چرخه اقتصادی صنعت گردشگری است، چرا که این متخصصان به راحتی می‌توانند بهترین و کامل‌ترین اطلاعات را به سادگی در اختیار گردشگران بگذارند؛ از طرفی گردشگر در پایان سفر علاوه بر مشارکت در یک اقدام ملی برای نجات یک صنعت، از سفر خود تجربه‌ای متفاوت و پربار خواهد داشت و البته با جذابیت‌های منحصر بفرد و پنهان مقصد سفر خود اعم از تاریخی، باستانی و چشم‌اندازهای طبیعی تا آشنایی با صنایع‌دستی و هنرهای‌سنتی فاخر و آیین‌ها و نحوه زندگی مردم یک منطقه، بیشتر آشنا می‌شود.

منبع:ایرنا

موزه هنرهای معاصر تهران بازگشایی شد

موزه هنرهای معاصر تهران عصر پنجشنبه (۹ بهمن‌ماه) با حضور مدیران هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سفرای خارجی و جمع محدودی از هنرمندان به صورت رسمی بازگشایی شد.

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، مراسم بازگشایی موزه هنرهای معاصر تهران بعدازظهر پنجشنبه (۹ بهمن) با حضور برخی از مدیران هنری، سفیران خارجی و هنرمندان در محل سینماتک موزه برگزار شد.

در این مراسم سیدمجتبی حسینی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، هادی مظفری مدیرکل هنرهای تجسمی و تعدادی از سفرای کشورهای خارجی و جمعی از هنرمندان حضور داشتند.

احسان آقایی رئیس موزه هنرهای معاصر اولین سخنران این مراسم بود که موزه هنرهای معاصر تهران را به عنوان بزرگترین مرکز هنری ایران معرفی کرد و گفت: این مرکز هنری در حالی بازگشایی می‌شود که به شبیه‌ترین حالت خود را نسبت به شکل اولیه اش دارد و  الحاقاتی که طی سال‌های قبل به آن اضافه شده بود، حذف شدند.

در زمانی که موزه درگیر مرمت بود، مطالعات وسیعی روی گنجینه موزه هنرهای معاصر صورت گرفت که حاصل آن در قالب ۶ عنوان کتاب به چاپ رسید که به فراخور رونمایی خواهند شد. همچنین برنامه‌های متعددی را برای موزه پیش رو داریم که آنها نیز اعلام خواهند شد.

پس از آن کلیپی کوتاه از ویژگی‌های شخصیتی و اهداف و افکار مرحومه منیژه میرعمادی برای حضار پخش شد که در آن جمشید ناصری (همسر ایشان) به چگونگی شکل‌گیری ایدۀ جمع آوری مجموعه نقاشی‌های خانوادگی‌شان اشاره کرد.

آرزویی که پس از سال‌ها محقق شد

سخنور بعدی این مراسم جمشید ناصری همسر زنده یاد منیژه میرعمادی بود که بازسازی موزه هنرهای معاصر تهران را آرزوی بزرگی مرحومه میرعمادی خواند که پس از مرگ وی محقق شد و افزود:  خانه ما در این ۳۴ سالی که زندگی کردیم همانند موزه ای کوچک بود که بر کیفیت زندگی خودمان هم اثر گذارده بود و حالا همه مردم می توانند از دیدن این آثار بهره‌مند شوند.

بهرام کلهرنیا هنرمند نقاش و نماینده هنرمندان در شورای نظارت بر روند بازسازی موزه هنرهای معاصر تهران به عنوان سخنران بعدی پشت تریبون قرار گرفت و گفت: بازسازی موزه هنرهای معاصر تهران، آرزوی بزرگی بود که سال‌ها به دلایل مختلف که از جمله بی‌توجهی مدیران پشت گوش می‌افتاد و اراده‌ای برای عمل به آن وجود نداشت.

وی با اشاره به مشکلاتی که در مرمت موزه هنرهای معاصر تهران بروز کرد، تصریح کرد: جامعه هنری جامعه ای احساسی است که می خواست بزرگترین موزه ایران بار دیگر احیا شود و احیا آن آرزوی تمامی سال‌هایی بود که به تاخیر افتاده بود.

این ساختمان مسن است و ما باید بر روند این مرمت نظارت می کردیم؛ روح موزه به آرزوهای ما شباهت نزدیکی داشت و به همین دلیل ما با مرمت و ساخت آن درگیر شدیم. ساختمان بیمار بود و امروز درمان شده است. در این روند حتی چیزهای به آن برای به‌روز شدن افزوده و سیستم‌های قدیمی معاصر شدند؛ سیستم تهویه به روز شد، مخزن بهبود یافت و …

این هنرمند در انتها یادآور شد: متأسفم که امروز از جامعه هنری در جمع کم می‌بینم و فکر می‌کنم باید حضوری پررنگ‌تری می‌داشتند اما به آنان اعلام خواهم کرد که کار موزه به درستی انجام گرفته است و همچنان مستندسازی زندگانی ایرانی و جهانی را ادامه خواهد داد.

در ادامه سعید اسلام‌زاده مدیر روابط عمومی اداره کل هنرهای تجسمی و مجری این مراسم اعلام کرد که به دلیل شرایط ناشی از کرونا و رعایت پروتکل‌های بهداشتی، شاهد حضور محدود هنرمندان در این مراسم هستیم اما موزه هنرهای معاصر تهران طی روزهای آتی پذیرای هنرمندان خواهد بود.

راه پرتلاطمی که دولت یازدهم برگزید

پس از اجرای چند قطعه پیانو برای حضار، سیدمجتبی حسینی معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سخنور پایانی این مراسم بود که پس از تبریک فجر انقلاب با ممتاز خواندن جایگاه موزه هنرهای معاصر تهران در بین منظومه هنرهای معاصر ایران و جهان بیان کرد: این موزه یادخانه‌ای از هنرمعاصر ایران و جهان در زمانه ای پرشتاب است و هم خاطره‌خانه‌ای برای نسل من و نسل بعدی.

در آغاز دولت یازدهم ما با یک دورراهی مواجهه بودیم: استمرار  فعالیت های قبلی با اصلاحاتی حداقلی از یک سو و پذیرش نیاز به اقدامی برای تغییر از سوی دیگر که دومی را برگزیدیم.

وی افزود: اصولاً مسئولان به تأسیس علاقه بیشتری دارند تا استقرار؛ اما فرض ما بر این بود که ضرورت بر استقرار است و راه پرتلاطم‌تر بازسازی را برگزیدیم و با همراهی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاون توسعه و عمرانی و همکارانم در معاونت هنری و اداره کل هنرهای تجسمی کار آغاز شد و طی ۳۲ ماه فعالیت، کارها به سرانجام رسید.

حسینی همچنین از اهدای آثار منیژه میرعمادی به موزه هنرهای معاصر تهران تشکر ویژه‌ای کرد و گفت: قطعاً گردش و نمایش مجموعه «ارمغان» که ارمغانی از سوی خانم میرعمادی و همسرشان است، در سال‌های آینده تحسین و ستایش بیشتری را برخواهد انگیخت.

در انتها مدعوین به تماشای آثار ارائه شده به مناسبت بازگشایی موزه پرداختند و از دو نمایشگاه «ارمغان» و «عکاسی مفهومی» دیدن کردند.

انتظاری که پایان یافت

موزه هنرهای معاصر تهران پس از بازسازی ۳۰ ماهه، با افتتاح نمایشگاه‌های «ارمغان» و «عکاسی مفهومی» گشایش یافت و بازدید عمومی این دو نمایشگاه نیز از روز ۱۴ بهمن ماه برای عموم با وقت قبلی و تهیه بلیت میسر خواهد بود.

در نمایشگاه «ارمغان» ۱۳۵ اثر از ۴۲ هنرمند از آثار اهدایی مجموعه منیژه میرعمادی به موزه هنرهای معاصر تهران و ۲۶ اثر از ۱۵ هنرمند از آثار گنجینه موزه نیز که متناسب با نمایشگاه آثار اهدایی مجموعه میرعمادی است، به نمایش گذاشته می‌شود.

آثاری از ابوالقاسم سعیدی، احمد اسفندیاری، بهجت صدر، پروانه اعتمادی، پرویز تناولی، پرویز کلانتری، جعفر روحبخش، حجت الله شکیبا، حسین زنده رودی، حسین کاظمی، حسین محجوبی، رضا بانگیز، رضا مافی، ژازه تباتبایی، سهراب سپهری، شکوه ریاضی، صادق تبریزی، عباس کیارستمی، علی اکبر صادقی، علیرضا گلستانه، علیرضا اسپهبد، غلامحسین نامی، فرامرز پیلارام، فرح اصولی، فریده لاشایی، فریدون آو، قاسم حاجی زاده، کامران کاتوزیان، کورش شیشه گران، گیزلا وارگا سینایی، مارکو گریگوریان، محمد احصایی، محمود جوادی پور، مسعود عربشاهی، منوچهر شیبانی، منوچهر یکتایی، منیژه میرعمادی، مهدی سحابی، مهدی ویشکایی، ناصر اویسی، نصرت الله مسلمیان و رعنا فرنود از مجموعه اهدایی زنده یاد میرعمادی روی دیوار موزه هنرهای معاصر تهران می‌رود.

نمایشگاه «عکس مفهومی» نیز گزیده‌ای از گنجینه عکس موزه هنرهای معاصر تهران است که ۱۸ اثر از ۱۳ هنرمند از جمله دنیس اپنهایم، برند و هیلا بکر، گروان الک، گوردون ماتا کلارک، ادوارد روشا، جرج و گیلبرت، جان گروور و … در آن به نمایش گذاشته می‌شود.

منبع:ایرنا

گردشگری قشم در سایه احترام به پروتکل های ستاد ملی کرونا

معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم گفت: صنعت گردشگری قشم در سایه احترام به پروتکل های ستاد ملی کرونا و رعایت موازین بهداشتی فعال خواهد بود، لذا کلیه تاسیسات گردشگری مستقر در جزیره قشم که پروتکل های بهداشتی را رعایت نکنند و یا مازاد بر ظرفیت خود پذیرش داشته باشند تا پایان فروردین ماه لغو مجوز و با هماهنگی ستاد کرونا پلمب خواهند شد.

مرتضی شیخ زاده خاطرنشان کرد: امیدواریم هموطنان ما نیز با رعایت موازین بهداشتی و پروتکل های ابلاغی ستاد ملی کرونا، به حقوق مردم جزیره قشم به عنوان  میزبان احترام بگذارند.

وی ادامه داد: تیم های بازرسی در حوزه گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم همانند همیشه و سخت تر از گذشته وبه صورت منظم به نظارت از مراکز اقامتی، خدماتی و تفریحی مشغولند و این دستور صادر شده است تا درصورت مشاهده هرگونه تخلف و تخطی از پروتکل های تصویب شده در ستاد ملی کرونای کشور، بدون درنظر گرفتن حجم متقاضیان، مراکز متخلف پلمب و تا پایان فروردین ۱۴۰۰ اجازه فعالیت نخواهند داشت.

معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم افزود: طبق هماهنگی انجام شده با ستادکرونا و مقام قضایی شهرستان قشم با گردشگرانی که در قالب گروه های بزرگ و فاقد امکانات لازم برای رعایت فاصله گذاری اجتماعی و دستورالعمل های بهداشتی در جزیره قشم و اماکن گردشگری تردد می کنند، برخورد قانونی می شود.

شیخ زاده تاکید کرد: سلامت ساکنان جزیره و میهمانان قشم اولویت نخست ما است و صمیمانه از گردشگران درخواست داریم تا با رعایت پروتکل های بهداشتی، خاطره خوبی هم برای خود و هم برای میزبانان، برجای بگذارند.

منبع:ایسنا

افتتاح شهربازی مدرن در مجموعه سیترا

شهردار نوشهر از افتتاح شهربازی مدرن در مجموعه سیترا خبر داد.

علی امانی در نشست خبری با اصحاب رسانه که به صورت مجازی برگزار شد، با اشاره به محقق شدن بودجه ۸۴ میلیاردی شهرداری نوشهر با حمایت اعضای شورای شهر، برای نخستین بار در سال جاری اظهار کرد: با دوبرابر شدن بودجه امسال نسبت به سال گذشته اتفاقات خوبی در شهر رقم خورد و در کنار آن نیم نگاهی به متمم بودجه هم شد.
وی به برخی پروژه های مهم نوشهر در سال جاری اشاره کرد و گفت: نیروگاه زباله سوز یکی از بزرگترین پروژه های ملی بود که با حضور رئیس جمهور به صورت ویدئو کنفرانسی به بهره برداری رسید و پس از این تحولات خوبی در بخش معضل بزرگ زباله رخ خواهد داد.
شهردار نوشهر در ادامه کلنگ زنی پل ماشلک را یکی دیگر از پروژه های بزرگ نوشهر برشمرد و خاطرنشان کرد: در کنار آن، در راستای  توسعه گردشگری، طراحی باغ یک هکتاری در تقاطع هلستان به پایان رسید و به زودی کارگاه عملیاتی آن شروع به کار خواهد کرد.
امانی اجرای پیاده راه نوشهر را به عنوان دومین پیاده راه از لحاظ طول مسیر بعد از اصفهان یاد کرد و ادامه داد: این پیاده راه زیبا به طول سه کیلومتر در حال اجرا است  بخش اعظم کار انجام شده و به زودی به بهره برداری کامل خواهد رسید.
وی در ادامه به پرسش های مطرح شده از سوی خبرنگاران حاضر در این نشست مجازی پاسخ داد و گفت: نیروگاه زباله سوز با آغاز فعالیت خود علاوه بر سوزاندن زباله های جدیدی که وارد می شود به تناوب به سوزاندن ۱۰ درصد زباله های قدیمی به صورت روزانه خواهد پرداخت تا حجم زباله تلنبار شده ۳۰ ساله کاهش یابد.
شهردار نوشهر موضوع سگهای بلا صاحب رها شده در شهر را به عنوان یکی از معضلات بزرگ شهرداری ها عنوان و خاطرنشان کرد: با کمک محیط زیست این موضوع در نوشهر در حال ساماندهی است.
امانی در پاسخ به پرسشی در زمینه کمبود فضای پارکینگ در نوشهر به خصوص خیابان ستارخان گفت: با توجه افزایش سرانه خودرو و سهولت تهیه خودرو، حجم تردد در شهر چندبرابر شده است و در کنار آن ، خیابان ستارخان به دلیل وجود بیمارستان و چندین مرکز درمانی و کلینک از خیابانهای پر تردد شهر است که با وجود یک طرفه شدن این مسیر هنوز مشکلاتی باقی مانده است اما باید تدابیری در زمینه فرهنگ سازی از سوی مردم اندیشیده شود.
وی از طراحی اپلیکیشن جدید توسط شهرداری نوشهر خبر داد و تصریح کرد: این سامانه قادر است بسیاری از خدمات شهری را از جمله پرداخت قبوض و سامانه ۱۳۷ را انجام دهد.
شهردار نوشهر از پارک خودروها توسط بانک ها و صاحبان صنوف در خیابانهای اصلی شهر به عنوان یکی از مشکلات اصلی پارکینگ شهر یاد کرد و یادآور شد: از بانک ها و صاحبان مغازه می خواهیم یا با خودروهای عمومی به محل کار خود بیایند و یا خودورهای خود را در پارکینگ عمومی پارک کنند که مردم مشکلی نداشته باشند.
امانی از افتتاح شهربازی مدرن در مجموعه سیترا خبر داد و متذکر شد: این شهربازی مدرن تا پایان امسال به بهره برداری می رسد.
وی بیان کرد: با همکاری اداره کل منابع طبیعی مازندران نوشهر، ۷۵ هکتار از اراضی جنوبی شهر از نیرنگ تا ماشلک به مدت ۱۵ سال برای پارک به شهرداری واگذار شد و این موضوع می تواند سی سنگان دومی را در نوشهر به مردم هدیه دهد.

منبع:ایسنا

گردشگری یکی از سه محور اصلی توسعه لرستان است

به گزارش میراث آریا به نقل از روابط عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان لرستان، نماینده مردم خرم‌آباد در مجلس شورای اسلامی روز دوشنبه ۶ بهمن ماه در این دیدار گفت: «اگر ‌استان لرستان دارای سه فرصت و ظرفیت اصلی برای توسعه باشد یکی از آنها گردشگری است که در کنار کشاورزی و دامپروری پایه‌های اصلی توسعه استان محسوب می‌شوند، لذا توجه ویژه به این مساله باید جزو اولویت‌های کاری ما باشد.»

ویسکرمی با تاکید بر اینکه مدت مدیریت مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان لرستان کوتاه‌‌مدت بوده است، تصریح کرد: «مبحث گردشگری امری چند وجهی‌ست و آسان نیست که البته آقای قاسمی در همین‌مدت کوتاه سه ساله تصدی مدیریت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان کم کار نبوده و بارها اعتبارات خوبی در سطح ملی جذب کرده‌اند و عقیده داریم در همین مدت کوتاه عملکرد قابل توجهی داشته‌اند.»

نماینده مردم خرم‌آباد در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: «در راستای توسعه گردشگری، معرفی و حمایت از داشته‌های فرهنگی و تاریخی استان لرستان، مجمع نمایندگان استان حامی و همراه اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان لرستان است و از هیچ تلاش و همکاری در این زمینه فروگذار نخواهد کرد.»

مهرداد ویسکرمی در خصوص راهکارهای کلیدی در توسعه گردشگری در استان لرستان اظهار کرد: «در راستای توسعه زیرساخت‌های گردشگری در استان لرستان و هم‌راستا با آن افزایش جذب گردشگر که با اشتغال‌زایی همراه است، نیازمند دو اقدام اساسی در زمینه‌های جذب اعتبار ملی برای توسعه پروژه‌های گردشگری و تربیت نیروی انسانی متخصص دانشگاهی هستیم.»

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان لرستان نیز در این دیدار از تلاش نمایندگان با هدف حمایت از میراث‌فرهنگی و تاریخی لرستان تشکر کرد و ابراز داشت: «قطعا توجه به همه ظرفیت‌های تاریخی، طبیعی و گردشگری استان لرستان در اولویت کاری ما قرار دارد و به‌ویژه استفاده از همه ظرفیت‌های موجود در راستای توسعه گردشگری که موجب معرفی شایسته استان و نیز افزایش اشتغالزایی خواهد بود.»

منبع:میراث آریا

آموزش، نیاز اساسی تاسیسات گردشگری برای پسا‌کرونا

همان‌گونه که می‌دانیم در ایام کرونا، گردشگری جزو اولین گروهی بود که بیشترین آسیب را در  یک سال اخیر متحمل شد و تاسیسات فعال در این حوزه گردشگری، بخش اعظمی از نیروهای متخصص خود را از دست داده‌اند،  این نیروها به‌دلیل شاغل شدن در سایر صنایع و دیگر مشاغل ممکن است در ایام پساکرونا امکان بازگشت به مشاغل قبلی را هم نداشته باشند.

کمبود نیروی متخصص تنها شامل تاسیسات سابقه دار این صنعت نیست بلکه تاسیسات جدیدی که در مدت یک سال اخیر به این صنعت ورود پیدا کرده و از حضور گردشگران بی‌نصیب بوده‌اند را نیز شامل شده و به طبع در این گروه نیاز بیشتری به آموزش احساس می‌شود.

این دسته از تاسیسات نه به صورت عملی و نه به صورت تئوری برای کارکنان خود آموزشی نداشته‌اند و به دلیل عدم درآمد کافی در زمان شروع به کار، امکان آموزش پرسنل  برای آنها میسر نشده ‌است، این موضوع می‌طلبد، بخش دولتی در ایامی که واحدها فراغت بیشتری دارند برای آموزش آنها به صورت جدی وارد عمل شود تا در دوران پساکرونا بهترین خدمات به گردشگران ارائه شود.

در واقع باید گفت واحدها و تاسیساتی موفق خواهند شد که زیان‌های ناشی از تعطیلات ناخواسته در ایام کرونا را در زمان پایان یافتن این اپیدمی در سریع ترین زمان ممکن جبران کنند و از نیروی انسانی متبحر و کارآمدتری برخوردار باشند، تا بتوانند بهترین، جذاب‌ترین و با کیفیت‌ترین خدمات را به گردشگران ارائه دهند. در غیر این صورت ممکن است شاهد زوال بسیاری از تاسیسات نا کارآمد در حوزه گردشگری باشیم.

در خاتمه باید تاکید کرد، رونق و بازیابی صنعت گردشگری کشور در ایام پساکرونا نیازمند آموزش و تقویت توان نیروی انسانی فعال در حوزه گردشگری است.

منبع:میراث آریا

مزایای ایجاد محور گردشگری پل‌تاریخی شهرستان در اصفهان

شهر تاریخی اصفهان یکی از کهن‌ترین شهرهای شناخته شده در ایران و جهان است به گونه‌ای که بسیاری از مورخان و دیرینه شناسان، پیشینه پیدایش این شهر را که در دشت بزرگ اصفهان و در جلگه زاینده واقع شده است را بیش از ۱۰هزار سال قبل می‌دانند. با این وصف امروزه این کهن شهر تاریخی که بخش قابل توجهی از تطور فرهنگ و تمدن اصیل ایرانی را در خود جای داده یکی از مهم‌ترین مراکز بسط و توسعه صنعت گردشگری در ایران به‌شمار می‌رود.

اگر نگاهی دقیق به پیشینه صنعت گردشگری در اصفهان داشته باشیم، در می‌یابیم که گردشگری برخلاف تاریخ اصفهان از پیشینه طولانی در این شهر تاریخی برخوردار نیست و در عین حال همان مختصر توسعه گردشگری نیز که پیش از انقلاب در دهه‌های چهل و پنجاه خورشیدی و سپس از بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از دهه هشتاد خورشیدی تا کنون ردپای آن قابل مشاهد است هنوز آن‌طور که شایسته و بایسته است در ساختار اجتماعی و اقتصادی اصفهان جایگاه واقعی خود را نیافته است.

یکی از مهم‌ترین راه‌کارهای توسعه کیفی گردشگری در شهرهای تاریخی گردشگرپذیر همچون اصفهان، شیراز، تبریز و یزد، افزایش زیرساخت‌های گردشگری و توسعه محورهای گردشگری است که این نکات از یک‌سو به افزایش جاذبه‌های دیدنی و به تبع آن به افزایش زمان اقامت گردشگر در مقصد گردشگری منجر می‌شود و از سوی دیگر افزایش ماندگاری گردشگران در یک مقصد گردشگری به افزایش تعاملات فرهنگی میهمان و جوامع میزبان و همچنین توسعه اقتصادی جامعه میزبان منجر می‌شود.

با نگاهی گذرا به روند حضور گردشگران در شهر تاریخی اصفهان در می‌یابیم که اکثر تورهای گردشگران خارجی به ویژه تورهایی که از سوی دفاتر خدمات مسافرتی خارج از استان شکل گرفته، عمدتا از چند مسیر سنتی بازدید کرده و این در حالی است که بررسی‌ها نشان می‌دهد میانگین زمان اقامت یک گردشگر خارجی در استان اصفهان، تنها ۲,۳ روز است که این رقم ناچیز با توجه به حجم گسترده آثار تاریخی، مواهب طبیعی و همچنین استعدادهای موجود در اصفهان در راستای بهره‌گیری از گونه‌های مختلف سفر، زمان ناچیزی محسوب می‌شود.

با توجه به شیوع بیماری کرونا اگر چه تمام اقتصاد بشری به تدریج و همزمان با همه گیری چندباره این بیماری دچار رکود جدی شد، لکن بهره‌گیری کشورهای پیشرفته از مواهب عصر فناوری ارتباطات همچون اینترنت و شبکه‌های مجازی دورنمای جالبی را از یک اقتصاد توام با رقابتی تنگاتنگ در جهان پسا کرونا ارائه می‌کند، لذا بسیاری از برنامه‌ریزان در صنایع مختلف از جمله صنعت گردشگری حتی از همان ابتدای همه‌گیری این بیماری برنامه‌های وسیعی را برای فردای پس از کرونا تدوین کرده‌اند، لذا با توجه به تاثیرات منفی این بیماری بر صنعت گردشگری به‌نظر می‌رسد هرگونه برنامه‌ریزی در راستای توسعه زیرساخت‌های گردشگری گامی ارزشمند در جهان رقابتی فردا به‌شمار می‌رود.

محور گردشگری پل شهرستان اصفهان

پل تاریخی شهرستان براساس نظرات محققان کهن‌ترین پل بر روی زاینده‌رود از مبدا تا مقصد این رود به‌عنوان بزرگ‌ترین رود فلات مرکزی ایران به‌شمار می‌رود. شالوده این پل تاریخی که در شرقی‌ترین منطقه شهر اصفهان و در امتداد مسیر زاینده‌رود (که از غرب به شرق اصفهان کشیده شده) واقع شده به دوران ساسانیان باز می‌گردد و این در حالی است که بررسی‌های محققان و دیرینه شناسان نشان می‌دهد که در این بخش از شرقی ترین نقطه دشت اصفهان دو منطقه نظامی و مسکونی جی و شهرستانه در عصر باستان وجود داشته است که محور اتصال این دو منطقه و دشت‌های محور جنوب زاینده رود پل تاریخی شهرستان بوده است.

امروزه اگرچه سیما و منظر شرق اصفهان در دو سمت زاینده رود کاملا جدید شده و ساختمان‌های بلند مرتبه در این منطقه سر برافراشته، اما وجود محوطه‌های باستانی تپه اشرف و تپه جی و همچنین پل شهرستان در کنار وجود بیشه‌های انبوه در کرانه‌های دو سمت زاینده رود این امکان را فراهم می‌آورد تا در این مجموعه یک محور گردشگری ایجاد شود.

با نگاهی به پراکنش گردشگران در شهر اصفهان در می‌یابیم که گردشگران خارجی عمدتا پس از ورود به اصفهان چه به صورت تور و یا  به صورت انفرادی عمدتا از ۲ یا ۳ محور گردشگری بازدید می‌کنند و این درحالی است که در اصفهان به صورت مجموعه و یا انفرادی بیش از ۲ هزار اثر تاریخی وجود دارد که قابلیت ایجاد زیر ساخت و امکان بازدید از آنها از سوی گردشگران وجود دارد.

در طی دو دهه گذشته با توجه به قدمت بالای بنای تاریخی پل شهرستان و در راستای جلوگیری از آسیب‌های ناشی از سیلاب‌های زاینده رود به پایه‌های این پل، بستر رود به سمت جنوب این پل تغییر مسیر داده شده و در مسیر این پل حوضچه‌ای بزرگ تشکیل شد که عملا پل در میانه آن قرار گرفته است،  در میانه این حوضچه و بستر جدید رود جزیره‌ای ایجاد شده که به مدت دو دهه نمایشگاه بین‌المللی اصفهان که عمدتا معماری و ساختار آن همگونی چندانی با معماری پل ندارد در آن مکان استقرار یافت.

حال با انتقال نمایشگاه بین‌المللی اصفهان به منطقه روشن دشت، ایده اولیه ایجاد یک محور گردشگری در این محدوده از سوی تنی چند از اعضای شورای اسلامی شهر مطرح و از سوی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان نیز مورد استقبال قرار گرفت به گونه‌ای که وجود پل تاریخی شهرستان و تپه باستانی اشرف از یکسو و وجود بیشه‌های انبوه در کرانه زاینده رود و ایجاد پارک‌های زیبا و مفرح در دو سمت رود از سوی دیگر و همچنین انتقال نمایشگاه بین‌المللی اصفهان از این محل، فرصتی مناسب را فراهم آورده تا با یک برنامه‌ریزی دقیق و علمی یک محور گردشگری جامع در این مکان ایجاد شود که شامل امکان بازدید از تپه باستانی اشرف، ایجاد یک اکوموزه از کشفیات این محوطه باستانی در جزیره میانی حوضچه و بستر رود به جای نمایشگاه که می‌تواند از سوی طراحان زبردست با استفاده از بخشی از بازمانده تاسیسات نمایشگاه و یا با طراحی جدید پس از طی کردن تمام مراحل صدور مجوز صورت گیرد، یا با ایجاد مراکز فروش سوغات و محصولات صنایع‌دستی و ایجاد مراکز پذیرایی از گردشگران همراه شود.

با ایجاد این محور گردشگری که حداقل ۱۰ کیلومتر از مجموعه جهانی میدان امام (نقش جهان) فاصله دارد ضمن توسعه گردشگری به شرقی ترین نقطه شهر اصفهان با توسعه اجتماعی و فرهنگی این مناطق می‌توان به افزایش ماندگاری گردشگران و توسعه اقتصادی محور شرق شهر اصفهان نیز اندیشید و این در حالی است که ایجاد این محور گردشگری که بر اساس دو گونه گردشگری فرهنگی و طبیعی (با توجه به استعداد منطقه) انجام می‌شود می‌توان به حفاظت از پل باستانی شهرستان و همچنین ادامه کاوش‌ها در تپه باستانی اشرف و یافتن تاریخ رمزآلود شهر اصفهان بیش از قبل امیدوار شد.

منبع:میراث آریا

طبیعت‌گردی، گزینه‌ای برای گردشگری در ایام کرونا

در این زمان و با توجه به زیان هنگفت صنعت گردشگری از شیوع کرونا، سفر مسئولانه به عنوان رویکردی متناسب با شرایط کرونایی در حوزه گردشگری در دستور کار قرار گرفته است.

طبیعت‌گردی و استفاده از ظرفیت اقامتگاه‌های بوم‌گردی شاید مناسب‌ترین آغاز برای احیای صنعت گردشگری با تاکید بر سفر مسئولانه برای گذر از اوضاع کنونی است.

اقامتگاه‌های بوم‌گردی با حال و هوای لطیف بومی، دور از هیاهوی شهر، دود و آلودگی، انسان را به ذات طبیعت‌دوست خود نزدیک کرده و او را نه تنها از آشفتگی و بی‌قراری زندگی مدرن رها می‌کند بلکه برایش زنگ تفریحی مفرح در میانه غوغای بحران شیوع ویروس کرونا است.

شیرینی میزبانی سنتی در خانه‌های قدیمی، سفره‌هایی با غذاهای سنتی و بومی، محیط آرام و امن، اسباب و لوازم ساده و بی‌آلایش و به دور از تشریفات، تشک‌های پنبه‌ای و لحاف‌های گلدوزی شده، همه آن چیزی است که در اقامتگاه‌های بوم‌گردی فراهم است.

چند سالی است که ایجاد، راه‌اندازی و میزبانی اقامتگاه‌های بوم‌گردی رایج شده و علاوه بر اینکه مورد استقبال و توجه گردشگران قرار گرفته از سوی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نیز مورد حمایت قرار گرفته است.

خانه‌های قدیمی که در آرام ترین و زیباترین روستاها و دنج‌ترین مکان‌های طبیعی میزبان گردشگران هستند، جاذبه مورد علاقه آن‌ها به ویژه گردشگران خارجی است.

این خانه‌ها مملو از فرهنگ بومی، زندگی توام با آداب، سنن و داستان‌های محلی و غذاهای لذیذ با مواد بومی است که همراه با شنیدن موسیقی محلی عرضه می‌شوند و در عین حال هزینه اقامت در آنها بسیار ارزان‌تر از واحدهای اقامتی رسمی در شهرهاست.

هوشمندی گردشگران و گرایش رو به رشد آنان برای تجربه فرهنگ‌های بومی و محلی موجب شده است آنان هرچه بیشتر خواستار نزدیک شدن به شرایط زیست طبیعی و بومی، استفاده از غذاهای سنتی و تجربه زندگی به سبک قدیم باشند.

به همین سبب اقامتگاه‌های بوم‌گردی، مهمترین و بهترین ظرفیت برای استفاده از این فرصت و خواست گردشگران با هدف توسعه اقتصادی و پیشرفت محسوب می‌شود.

اکوتوریسم با معادل فارسی بوم‌گردی به معنای سفر مسئولانه است که بیش از هرچیز به حفظ ارزش‌های زیست محیطی و معنوی منطقه مقصد گردشگر توجه دارد.

بر این اساس بوم‌گرد نیز به گردشگری گفته می‌شود که در جریان سفر به منطقه‌ای بکر و طبیعی کمترین اثر منفی را بر ویژگی‌های اصیل طبیعی، فرهنگی، محیطی و اجتماعی مقصد گردشگری می‌گذارد.

اکوتوریسم از این منظر در چارچوب صنعت گردشگری روشی بلندمدت و پایدار برای کسب درآمد، بدون هرگونه تخریب و ایراد به منطقه مقصد است.

منبع:میراث آریا