ایوان سنگی نیاق

شنیدن افسانه ها و تاریخ جایی که برای گردش به آنجا می رویم بخش جذاب سفرمان را تشکیل می دهد. این بار می خواهیم برایتان از قصه ها و افسانه های جایی بگوییم که به دلیل شکل ظاهری خاص و سابقه کهن تاریخی منشا قصه ها و داستان های زیادی در مورد آن بوده است. سخنمان را کوتاه می کنیم و شما را به گردشی نیم روزی در ایوان سنگی نیاق می بریم.

شکل ظاهری ایوان نیاق
یکی از روستاهای قزوین نیاق است که یکی از مراکز مهم کشت انگور در استان است. در این روستا بر بالای یک کوه سنگی یکپارچه ، دیواره صخره ای نسبتا مرتفعی وجود دارد که رو به شرق گسترش یافته ونیم طاقی طبیعی زیبایی از سنگ به ارتفاع تقریبا 10 متر را تشکیل داده که در زیر آن سطح سنگی گسترده ای وجود دارد که مشرف به روستای نیاق و چشم اندازهای اطراف آن است. در داخل این صخره و در طرفین آن دو حفره بزرگ بر اثر عوامل طبیعی پدید آمده و در داخل این حفره ها حوضچه های مستطیل شکل با ابعاد چهار در دو توسط ساکنان احتمالی گذشته آن ساخته شده است. عمق این حوضچه ها به دلیل ریزش سنگ وشن در آن معلوم نیست ، ولی به هنگام بارندگی از آب باران پر می شوند. حوض سنگی کنار ایوان نیاق دارای هفت پله سنگی است . در سطح کوه نیز حفره های کوچک و بزرگی دیده می شود که از قرار معلوم برای ذخیره غلات و حبوبات از آنها استفاده می شده است. روی سطح کوه نیز چندین گودال دیگر با عمق یک تا دو متر دیده می شود که احتمالا برای ذخیره گندم و حبوبات استفاده می شده است. از بالای کوه منظره پایین دست که متشکل از باغ های گردو و جالیزی سرسبز است ، دیدنی است.

 

موقعیت
روستای نیاق در 17 کیلومتری قزوین و ایوان سنگی در سمت غرب روستای نیاق و در یک منطقه کوهستانی قرار گرفته است.

نامها و وجه تسمیه
آثار طبیعی و مصنوعی باقی مانده بر بالای کوه سنگی را به نامهای «ایوان سنگی» ، «دیو ایوان» و «طاق محمد حنفیه» نامیده اند. نام ایوان سنگی به لحاظ شباهت ظاهری با ایوان به آن اطلاق می شود. نام طاق محمد حنفیه نیز به دلیل ساخت قصر محمد حنفیه (به باور افراد محلی) در گذشته در بالای آن قرار داشته به آن اطلاق شده است. وقتی از سمت مقابل به کوه نگاه می کنید حفره های زیادی در سراسر کوه مشاهده می کنید که انگار صورتک هایی شبیه اجنه و ارواح هستند و به همین دلیل به آن « ایوان دیو» هم گفته اند.

تاریخ و افسانه ها
در مورد ایوان سنگی نیاق و علت وجودی آثار موجود در آن داستان ها و افسانه های زیادی گفته شده است که بیشتر جنبه مذهبی دارد و سابقه تاریخی کهن این محل را در استان قزوین نشان می دهد. حتی بعضی از سکنه محلی قدمت عناصر دست ساز آن را به دوره هخامنشی نسبت می دهند. عده ای دیگر بر این باورند که روزگاری برفراز این کوه ، «محمد حنفیه» قصری ساخته بوده که امروز جز تکه های سفال چیزی از آن باقی نمانده است. از شواهد چنین برمی آید که بربالای قلعه سنگی نیاق ، در گذشته قلعه ای وجود داشته که اکنون آثار قابل توجهی از آن باقی نمانده است. تنها سنگ های لاشه ای که در بنای آن به کار رفته و تکه های سفال را می توان تشخیص داد ، ولی مخازن ذخیره غلات و حبوبات آن یادآور دوران پرشکوهی است که قلعه از سر گذرانده است.

از دیگر افسانه ها، داستان هایی است که اهالی بومی راجع به بازگشت اجنه و دیوها به هنگام شب به داخل حفره ها نقل می کنند.پس تا شب نشده از خانه دیوها بیرون بروید و به قزوین برگردید.

منبع:بیتوته