«میمند» و تجربه‌ زندگی در خانه‌های صخره‌ای

خانه‌های این روستا شبیه به غار بوده و به شکل حفره‌هایی درون دامنه کوه‌ها ساخته شده‌اند، ساخت خانه‌های این روستا درست شبیه به خانه‌های روستای کندوان در تبریز صورت گرفته است. خانه‌های این روستا به «کیچه» شهرت دارند و این روستا دارای ۴۰۶ کیچه و ۲۵۶۰ اتاق است.

گفته می‌شود روستای «میمند» چیزی حدود ۸ تا ۱۲ هزار سال قدمت دارد و جزء اولین سکونت‌گاه‌های دوره ماد بوده که توسط آریایی‌ها ساخته شده است. عده‌ای معتقدند که این روستا به دلیل اعتقادات مهرپرستی ساکنان آن به این شکل و در دل کوه ساخته شده است.

نقوش ۱۰ هزار ساله و سفال‌های ۶۰۰۰ ساله به‌جا مانده از گذشته در این روستا حکایت از سابقه چند هزار ساله آن دارد و تاریخ «میمند» را روایت می‌کند. ساخته ‌شدن خانه‌های این روستا به وسیله دست یا به اصطلاح دستکند یک ویژگی محسوب می‌شود که هر ساله تعداد زیادی گردشگر خارجی و داخلی را به این منطقه فرا می‌خواند و آنها را وادار می‌کند حداقل یک شب در خانه‌های منحصر به فرد «میمند» سکونت داشته باشند.

اتفاقی که این روستا را نسبت به دیگر روستاهای کشور متمایز می‌کند این است که عده‌ای هنوز در این روستا ساکن هستند و این منطقه هنوز قابلیت زندگی کردن دارد. ساکنان این روستا همچنان مانند سال‌های قبل و به شکل سنتی در این منطقه زندگی می‌کنند و آداب و رسوم خاص خود را حفظ کرده‌اند. البته در سال‌های اخیر مهاجرت ساکنان این روستا به چشم می‌خورد.

ساکنان این منطقه به سه روش کشاورزی، دامداری و قالیبافی امرار معاش می‌کنند و در سال‌های اخیر قالی‌بافی نقش مهمتری در اقتصاد ساکنان روستا ایفا می‌کند. قالی‌های بافته شده در روستای «میمند» در حال حاضر از بهترین قالی‌های کرمان به حساب می‌آید که شهرتی جهانی دارد.

گفته می‌شود که روستای «میمند» به دلیل استحکام دفاعی در طول تاریخ کمتر دچار تحولات کالبدی و اجتماعی شده‌ و بیشترین تغییر در آن مربوط به چند دهه اخیر است. البته وجود مجموعه‌ای از آثار بسیار قدیمی همچون معبد، قلعه و برج‌های مختلف که به هزاران سال پیش مربوط می‌شوند، این روستا را به یک مجموعه با تمدن خاص تبدیل کرده است.

طبیعت این منطقه نیز بسیار چشمگیر است و انواع گیاهان دارویی از جمله آویشن سیاه، مریم گلی، بومادران، ختمی، آلاله، زیره، ترنجبین، استوخودوس، بارهنگ، رازیانه، پونه، پرسیاوشان، شیرین بیان، خاکشیر، شاتره، خارشتر، مخلسه، اسفند، ریواس، کنگر و … در این منطقه می‌رویند.

از دیگر جاذبه‌های این روستا می‌توان به آب‌وهوای کوهستانی آن و مناظر اطرافش که پوشیده از درخت بادام و پسته کوهی است، اشاره کرد. از نکات قابل توجه دیگر در مورد این روستا می‌توان به گویش ساکنان آن اشاره کرد که هنوز پس از گذشت سال‌های فراوان از کلمات پهلوی ساسانی در صحبت‌های روزانه خود استفاده می‌کنند.

حمام «میمند» نیز از دیگر ویژگی‌های این روستا است که مانند خانه‌های آن در دل سنگ کنده شده و یکی از عجایب آن به شمار می‌رود. این حمام به شکل حمام‌های سنتی خزینه داشته و ساختمان آن شکل پیچیده‌ و جالبی دارد.

این روستا در سال ۱۳۸۴ جایزه جهانی «ملینا مرکوری»، جایزه‌ای که هر دو سال یک بار به تعامل هنر، فرهنگ، انسان و طبیعت تعلق می‌گیرد را از آن خود کرده و در سال ۲۰۱۵ نیز به ثبت جهانی یونسکو رسیده است. با این حال اما خطر مهاجرت ساکنان روستا می‌تواند یک تهدید جدی برای خروج این روستای تاریخی از فهرست میراث جهانی باشد.

منبع:ایسنا