عرضه تولیدات روستایی به گردشگران ، رکن مهم بوم‌گردی است
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی گفت: باید به روستائیان آموزش‌های لازم داده شود تا آن‌ها را از موضوع ارائه خدمات به گردشگران به عنوان یک روستایی آگاه کرد. آن‌ها نباید وظیفه اصلی خود را که تولید محصولات بوده از یاد ببرند، چرا که یکی از ارکان ارائه مجوز به یک اقامتگاه بوم‌گردی، عرضه تولیدات روستاییان به گردشگران است.
مژگان ثابت‌تیموری در گفت‌وگو با ایسنا درخصوص شاخص‌های مورد توجه در راه‌اندازی واحدهای بوم‌گردی اظهار کرد: اخیرا افزایش درخواست مجوز تاسیس اقامتگاههای بوم‌گردی را به تبع تسهیل صدور مجوز ایجاد این اقامتگاه‌ها شاهد هستیم. دلیل آن اقبال عمومی به بازدید از تفرجگاههای طبیعی و محدوده‌های روستاها و استفاده از خدمات و تولیدات روستایی شامل فرآورده‌های لبنی و دامی، محصولات کشاورزی(محصولات زراعی- باغی) و بهره‌برداری از فضای اقامتگاههای بوم‌گردی، جذابیت بسیار زیاد فضای طبیعی یا سبز برای شهرنشینان ساکن در فضاهای محدود آپارتمانی و دور از دسترس به تفرجگاههای طبیعی است.
وی افزود: بنابراین زمانی که مسیر طولانی و فاصله مبداء و مقصد سفر طولانی‌تر باشد، اقامت در واحد بوم‌گردی به صورت شب‌مانی افزایش خواهد یافت، به ویژه اگر این سفرها در قالب تورهای طبیعت‌گردی یا تورهای تفرج طبیعی طراحی شده باشند.
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی خاطرنشان کرد: در حال حاضر که سفرهای مرتبط با گردشگری مبتنی بر طبیعت یا گردشگری روستایی و کشاورزی رونق پیدا کرده است، اقبال عمومی برای ارائه خدمات بیشتر به گردشگران از طرف روستائیان و جوامع محلی ساکن در زیست‌بوم‌های طبیعی به ویژه عشایر افزایش پیدا کرده است، اما مساله این است که ما به چه میزان نیازمند افزایش زیرساخت‌های تفرجگاههای طبیعی هستیم؟
ثابت‌تیموری ادامه داد: نکته اول این است که افزایش علاقه به اقامت در روستاها و اقامتگاههای بوم‌گردی، قطعا رقابت بیشتری در حوزه جذب مشتری به وجود خواهد آورد که از دو نظر مورد توجه است؛ از نظر اقتصادی، فضای رقابتی برای جذب مشتری منجر به رقابت در ارائه خدمات متنوع‌تر، با کیفیت و با نرخ ویژه به گردشگران خواهد شد که نتیجه آن بهبود ارائه خدمات به مشتریان و در نتیجه رونق اقتصادی برای جامعه محلی میزبان خواهد بود.
وی عنوان کرد: قطعا زمانی که واحدهای اقامتی در یک مجموعه روستاهای مجاور افزایش پیدا کند، برای مشتری که همان گردشگر است، حق انتخاب ایجاد کرده و این اختیار و امکان داده می‌شود که بتواند از این فرصت استفاده کرده و فضایی که با بودجه او متناسب است و نیز کیفیت محصولات، خدمات و تنوع ارائه شده، متناسب با نیاز ایشان بوده را انتخاب نماید.
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی مطرح کرد: از یک سو ممکن است که سلیقه گردشگران با یک‌دیگر متفاوت باشد، شاید فردی تنها برای استراحت و خواب تمایل به اقامت داشته باشد و توجه زیادی به سایر خدمات ارائه شده در آن فضا نداشته باشد، در حالی که ممکن است افرادی نیز باشند که اقامتگاه بوم‌گردی را به معنای واقعی دنبال می‌کنند و در قالب استانداردهای اقامتگاههای بوم‌گردی به دنبال بازدید و آشنا شدن با مشاغل بومی، فعالیت‌های محلی، محصولات، خدمات و جاذبه‌های متنوع در یک اقامتگاه بوم‌گردی هستند، به طوری که تمایل دارند در آن اقامتگاه بوم‌گردی، نمایی از تاریخ، گذشته و فرهنگ قومی آن منطقه را تجربه نمایند.
افزایش درآمد سالانه یک خانوار روستایی به واسطه ارائه خدمات گردشگری، در کنار وظیفه تولید امری قابل توجه است
ثابت‌تیموری اضافه کرد: از طرف دیگر مساله‌ای در این خصوص مطرح خواهد شد که آیا افزایش تعداد اقامتگاههای بوم‌گردی به این شکل در فضای محدود، از نظر توسعه پایدار مناسب است یا خیر؟ قطعا اگر ایجاد اقامتگاههای بوم‌گردی در روستاها، فضاهای طبیعی و قلمروهای گردشگری طبیعی مطرح شده و پس از اخذ مجوزهای اولیه به استانداردسازی برای بهره‌برداری گردشگران اقدام شود، بسیار عالی است.
وی افزود: در حال حاضر یک نکته مهم این است که روستائیان ما وظیفه دارند در ابتدا به تولید محصولات زراعی، باغی، دامی، لبنی و صنایع دستی بومی منطقه خودشان که از وظایف اصلی آن‌ها است، بپردازند. اگر روستایی ما از وظیفه تولید فاصله بگیرد، قطعا زنجیره تولید که نیازهای شهروندان را تامین می‌کند به گونه‌ای مختل خواهد شد، به این معنی که روستا و روستایی ما از یک مرکز تولید و یک تولیدکننده کلیدی، به مدیریت اقامتگاههای بوم‌گردی و پذیرایی از گردشگران تبدیل خواهد شد و خود نیز به یک مصرف‌کننده تبدیل می‌شود.
وی عنوان کرد: بنابراین افزایش درآمد سالانه یک خانوار روستایی یا روستائیان یک روستا به واسطه ارائه خدمات گردشگری در کنار وظیفه تولید امری مهم و قابل توجه است، اما این که چگونه باید به این هدف رسید مورد بحث است. در ابتدا باید به روستائیان آموزش‌های لازم داده شود تا آن‌ها را از موضوع ارائه خدمات به گردشگران به عنوان یک روستایی آگاه کرد. آن‌ها نباید وظیفه اصلی خود را که تولید محصولات بوده از یاد ببرند، چرا که یکی از ارکان ارائه مجوز به یک اقامتگاه بوم‌گردی عرضه تولیدات روستاییان به گردشگران است.
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی تصریح کرد: باید در نظر داشت وقتی در یک روستا فضای گردشگری فعال می‌شود، قرار است که در کنار تامین نیازهای روزمره روستائیان و زندگی جاری آن‌ها خدمتی را به میهمان خود که مشتری آن‌ها نیز هستند، ارائه کنند؛ به این معنی که میهمان یک اقامتگاه بوم‌گردی واقعی از همان خوراکی مصرف خواهد کرد که خانواده روستایی از آن مصرف می‌کند، یا در همان رخت‌خواب‌ها با همان کیفیتی می‌خوابد که یک روستایی از آن استفاده می‌کند؛ در این مورد البته باید موارد بهداشتی کاملا رعایت شود. در صورتی که این قواعد رعایت شود و نظارت کافی از سمت مراجع مربوطه صورت گیرد، قطعا شاهد رشد قارچ‌گونه اقامتگاههای بوم‌گردی در روستا و تفرجگاههای طبیعی نخواهیم بود.
فعالیت‌های گردشگری در روستاها، سوپاپ اطمینانی برای تامین معاش در شرایط غیرمترقبه است
ثابت‌تیموری ادامه داد: بنابراین لازم است که وظایف این افراد، در فصل کار کشاورزان و روستائیان، به افرادی در همان روستا که در تولید نقشی کم‌رنگ‌تر داشته و برای کارهای مزرعه‌داری، باغداری و یا کشاورزی مناسب نیستند یا افرادی که سن بالایی دارند، خانم‌های خانه‌دار که در منزل هستند و یا افرادی که سن کمی دارند (اما طبق استانداردهای ملی و بین‌المللی از لحاظ قانونی مجوز و امکان کارکردن دارند) واگذار شود. افراد و جوانان روستایی فاقد شغل، کسانی که شغل خاصی ندارند و در محیط روستا ساکن هستند، این گروه‌ها از نیروهای اصلی برای فعالیت در بخش خدمات گردشگری هستند که می‌توانند به عنوان نیروی کار وارد این حوزه فعالیتی شوند.
وی افزود: این فرآیند، بهبود درآمد روستاییان نسبت به حالت عادی که صرفا تولید کننده هستند را به دنبال دارد، این شرایط هم‌چنین می‌تواند باعث ممانعت از مهاجرت آن‌ها به شهرها شده و از غیر مولد شدن و فعالیت در مشاغل کاذب روستائیان جلوگیری کند. در هر صورت فعالیت‌های گردشگری در روستاها با توسعه اقامتگاههای بوم‌گردی سوپاپ اطمینانی برای تامین معاش در شرایط غیرمترقبه‌ای مانند سیل، خشکسالی و مباحث مرتبط با از بین رفتن محصولات زراعی و باغی آن‌ها خواهد بود. بنابراین ایجاد اقامتگاههای بوم‌گردی با این شرایط و استانداردها، نه تنها آسیب‌زا نیست؛ بلکه فرصتی بسیار ارزنده برای معرفی ویژگی‌های فرهنگی، قومی، آداب و رسوم و سنن دیرینه هر منطقه از کشور به مهمانان و گردشگران خواهد بود.
شاخص‌های راه‌اندازی اقامتگاههای بوم‌گردی، متناسب با ویژگی فرهنگی همان کشور است
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی گفت: بر اساس مطالعاتی که در مورد دیگر کشورها و تجربیات آن‌ها به انجام رسید، این جمع‌بندی حاصل شد که استانداردها و شاخص‌های اقامتگاههای بوم‌گردی متناسب با ویژگی‌های فرهنگی و قومی همان کشور است. حتی در بریتانیا هنگام فعال شدن یک اقامتگاه بوم‌گردی، اولویت با قصری قدیمی یا خانه‌ای بسیار کهن است که از حداقل تعداد اتاق‌هایی مناسب برای میهمانان در یک فضای روستایی یا محیط پیرامونی مزرعه و باغ برخوردار باشد و تمامی موارد از جمله مسائل مرتبط با بهداشت، تسهیل ورود گردشگران از طریق راهنمایان گردشگری و یا دفاتر خدمات مسافرتی را ارتقا دهد.
ثابت‌تیموری ادامه داد: طبق مطالعات و بازدیدهای انجام‌شده، در هیچ کجای دنیا در یک روستا تنها به ایجاد یک اقامتگاه به عنوان اقامتگاه بوم‌گردی مبادرت به عمل نمی‌آید؛ بنابراین لازم است بنای مورد نظر مقاوم‌سازی و ایمن‌سازی، آلودگی‌زدایی شده، ویژگی‌های بومی، قومی و تاریخی در آن حفظ و یا احیا شود تا مورد تایید قرار گیرد.
وی خاطرنشان کرد: کار نظارت و بازرسی تایید وضعیت سکونت‌گاه‌ها را در کشورهای اروپایی اغلب بخشدار، فرماندار و گاهی اوقات شهرداران برعهده دارند، البته در ایران نیز کارشناسانی در ادارات میراث فرهنگی و گردشگری مامور شده‌اند ویژگی‌های قومی، تاریخی و اصالت بنا را بررسی کرده و از ایمن‌سازی و مقاوم‌سازی آن اطمینان حاصل کنند.
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی تشریح کرد: بنابراین شاخص‌ها بسته به موقعیت مکانی، جغرافیایی و فرهنگ منطقه بسیار متفاوت هستند، برای مثال در کشور نیوزلند که به عنوان پایگاه اصلی اقامتگاههای بوم‌گردی شناخته می‌شود، مکان مورد نظر به عنوان اقامتگاه از سیستم شبکه برق فاصله دارد، آب شرب منطقه از رودخانه تهیه و از آتش هیزم برای گرم‌کردن خانه استفاده می‌شود، بنابراین ویژگی اصلی خانه حفظ شده و فردی که به آن منطقه سفر می‌کند قرار است در آن مکان از فضای سکوت، آرامش و تاریکی طبیعی موجود استفاده کند و زندگی طبیعی را در کنار خانواده بومی تجربه نماید. اخیرا شاهد آن هستیم که کشورهایی از جمله ایتالیا، نیوزلند، استرالیا، برخی مناطق آلمان، اسپانیا و به ویژه تایلند بر اساس پروتکل‌هایی خاص اقامت‌گاه‌هایی برای تمدد اعصاب، ایجاد آرامش، دوری از فضای پرتنش و پر هیاهوی شهری ایجاد کرده و پذیرای میهمانان خود هستند.
منبع:ایسنا
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.