آشنایی با غار سهولان – آذربایجان غربی

غار آبی تاریخی سهولان یکی از مهمترین و کم نظیرترین غارهاى طبیعی کشور و از شگفت‌انگیزترین جلوه هاى طبیعت زیباى استان آذربایجان غربی بشمار می‌رود.

این غار روزانه پذیراى حدود یک هزار گردشگر و مسافرى است که از اقصی نقاط کشور براى دیدن این پدیده طبیعی به مهاباد سفر می‌کنند.

غار سهولان به زبان کردی به معنی یخبندان است و این غار در نزدیکی روستایی به همین نام قرار گرفته است. مردم محلی غار را کونه کوتر، یعنی لانه کبوتر نیز می‌‌نامند. دلیل این نامگذاری وجود تعداد زیادی لانه کبوتر درون غار است.

مساحت داخلی غار سهولان حدود 600 مترمربع است و محتویات غار سنگ های آهکی است. ارتفاع سقف غار تا سطح دریاچه آن 50 متر است و عمق آب در برخی جاها به 32 متر می‌‌رسد. اختلاف دمای درون و بیرون غار بین 10 الی 15 درجه است.

غار سهولان شبیه غار علیصدر در همدان است. این غار آبی با جلوه‌هاى طبیعی و قندیل‌هاى منحصر به فردى که دارد در دامنه رشته کوه‌های کوتر قرار دارد. این پدیده زیبا و نادر داراى 2 دهانه است.

مطالعات غارشناسان نشان می‌دهد که این غار بر اثر فعالیت هاى زمین شناسی به اواخر دوره کرتاسه برمی گردد که قدمت آن به ۷۰ میلیون سال قبل بازمی گردد.

این غار 100 سال پیش براى اولین بار توسط ژاک دمرگان فرانسوى مورد کاوش و بررسی قرار گرفت. پس از آن در سالهاى جنگ جهانی دوم نیز توسط یک هیات انگلیسی مجددا مورد مطالعه قرار گرفت و در مهرماه ۱۳۷۳ توسط غارشناسان ایرانی شناسایی شد.

در خرداد ماه سال۷۶ نیز یک کمیته از اعضاى غارشناسی آذربایجان غربی این غار را مورد بازدید و مطالعه قرار دادند. کارشناسان میراث فرهنگی معتقدند به استناد لایه‌هاى سفالی که از منطقه دالان اصلی و تالار بزرگ و دهلیز ورودى کونه مالان بدست آمده این غار از هزاره‌هاى دوم و اول قبل از میلاد تا دوره پارتی و اسلامی و حتی زمان‌هایی از قرون وسطی مورد سکونت انسانها قرار گرفته است.

تنها موجودات زنده این غار کبوتر چاهی و خفاش می‌باشند که قسمت هایی از غار را به عنوان آشیانه انتخاب کرده‌اند. به دلیل تاریک بودن و نبود نور هیچ نوع جلبکی در آب دریاچه این غار رشد نکرده و به غیر از جانداران میکروسکوپی هیچ موجوى دیگرى زیست نمی‌کند.

آب دریاچه غار بسیار شفاف و زلال است. عمق آن علی رغم تاریک بودن تا چند متری قابل رویت است.

درجه حرارت در فصل تابستان و زمستان بین ۱۰ تا ۱۳ درجه سانتیگراد در نوسان است و رطوبت حاکم بر غار نیز بین ۷۰ تا ۸۰ درصد متغیر است که در اثر رطوبت بالا روی سنگ ها و صخره ها با خزه های سبز و قهوه ای پوشیده شده و گاهی قطرات آب از بالای ایوان ها به روی سطح آب می چکد.

نخستین دریاچه پیش روی گردشگران حدود ۲۰۰ متر وسعت دارد که دارای آبی زلال و صاف است. دالان بالای سر این دریاچه افزون بر ۵۰ متر ارتفاع دارد و در انتهای آن دو دالان باریک به عرض دو متر دیده می شود که به دریاچه ها و دالان های بعدی باز می‌شوند.

منبع:همشهری