آشنایی با جاذبه‌های گردشگری کویر ایران

بیابان به ظاهر دارای طبیعتی خشک و خشن و زیست بومی شکننده و ناپایدار است ولی در نهان خود زیبایی‌های منحصربه‌فرد و بکری دارد که البته ناشناخته و مهجور مانده است و این در حالی است که وسعت کویرهای ایران و ویژگی‌های آن، کشورمان را به یکی از معروف‌ترین مناطق خشک جهان تبدیل کرده است. به همین دلیل هم ما در این گزارش برای افرادی که قصد سفر به این مناطق را دارند به شرح مختصری از هریک پرداخته‌ایم.

هرچند که باید بدانی به چه منظور به کویر می‌روی، آب، بوستان، گل، بلبل، رود و خانه و دریا ندارد، اما در آنجا طبیعت دیگری می‌بینی که پایداری و ایستادگی را برایت زنده می‌کند به میهمانی کویر می‌رویم تا از او درس بردباری بگیریم و او را بهتر بشناسیم و درک کنیم.

روستاهای زیبای کویری و خانه‌های خشتی به شما روی خوش نشان می‌دهند، شترسواری، دیدن آسمان کویر و راه رفتن بر روی شنزار آدمی را افسون می‌کند، روز زیبای کویر و شب اسرارآمیز آن دیدنی و شگفت‌انگیز است. علاوه بر این که «چشم‌ها را باید شست» کفش‌ها را هم باید در آورد!

چند ساعت پیاده‌روی روی ماسه‌های روان دشت کویر با پاهای برهنه، و همزیستی نزدیک با ستارگان، احساس توصیف نشدنی در آدم ایجاد می‌کند. راست است که سکوت کویر را هیچ جا ندارد. اصلا سکوت در کویر معنا پیدا می‌کند.

حالا کویر نه آن خشکی آزاردهنده‌اش را داشت و نه آن داغی کشنده‌اش را، بلکه فقط قسمتی از زمین بود که روزی صاحب جنگل و دریا بود، اما طبیعت در گذشت زمان او را از آنها محروم کرد و با این حال زیباست و افکار آدم را تحت سلطه‌اش درمی‌آورد و وجودش را تسخیر می‌کند.

سفر کویر، بیشتر به رویا شبیه است، مناطقی بکر با مردمانی گرم مثل خود کویر و جذابیت‌های بی‌نظیر با شب‌های سراسر سکوت و ملکوت، آنگونه که اراده آدمی را سبز می‌کند. آسمانی پر از مهتابی‌های روشن و درخشان که چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند.

کویر لوت، زیبای خفته

به تصور عامه، کویر جایی میان مرگ و زندگی است و حتی نگاه‌کردن به پهنه گسترده آن که هیچ موجود زنده‌ای در آن دیده نمی‌شود، بذر ترس و دلهره را در دل برخی می‌کارد اما به گفته همه کویرروندگان، این پهنه بیگانه با واژه‌هایی چون گل، شبنم و آشنا با شن و سنگریزه و توفان‌های وهم‌انگیز، چیزی جز زندگی مطلق نیست.

بیابان یا به تعبیر درست‌تر کویر لوت، با 80 هزار کیلومترمربع مساحت، پهنای وسیعی از خاک کشور را دربرگرفته است که در بخش شمالی آن کوهستان و در بخش میانی آن دشتی زیبا قرار دارد و مشرف‌بودن دو رشته کوه بلند به این نواحی بیابانی، تپه‌های ماسه‌ای فراوانی را به وجود آورده که از شمال خاوری به جنوب امتداد یافته و بلندی آنها گاهی به 400متر نیز می‌رسد و در میان استان‌های خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان واقع شده است.

شهداد، گنج نهفته در لوت

در میان زیبایی‌های کویر لوت که خود گنجی بسیار عیان برای همگان است، گنجی دیگر نهفته شده که شاید وارثان آن، خود ندانند که صاحب چنین ثروتی عظیم هستند.

کویر شهداد و کلوت‌های شگفت‌انگیز آن، همان گنجی است که مردمان استان خشک و بیابانی کرمان، صاحبان اصلی آن محسوب می‌شوند. کرمان با داشتن بخش عمده‌ای از کویر لوت، مهد شگفتی‌های کویری است که کلوت‌های شهداد که پدیده‌هایی کاملا طبیعی هستند، سهم عظیمی در این شگفت‌انگیزی دارند.

منطقه شهداد و کلوت‌هایش جزو گرم‌ترین نقاط کره زمین محسوب می‌شود. گرما در این منطقه، چنان است که لاشه حیوانات تجزیه نمی‌شود چرا که قدرت آفتاب به حدی است که لاشه پیش از تجزیه‌شدن توسط باکتری‌ها، خشک می‌شود.

کلوت‌های کویر شهداد که خاص‌ترین جاذبه‌های طبیعی این منطقه محسوب می‌شوند و در زمره بزرگ‌ترین عارضه‌های کلوخی طبیعی دنیا و منحصربه‌فردترین عوارض کویری جای گرفته‌اند، در فاصله 130کیلومتری نهبندان و 40 کیلومتری شرق و شمال شرق شهداد قرار گرفته و طول متوسط آنها 145 کیلومتر، عرض متوسط آنها 80 کیلومتر و مساحت آنها بیش از 11 هزار کیلومتر مربع است.

البته فراموش نکنید که سفرکردن به کویر به‌ویژه کویر شهداد که هیچ موجودی اعم از حیوان و گیاه و حتی باکتری‌ها در آن زندگی نمی‌کند، بدون راهنما و افراد باتجربه بسیار خطرناک است چرا که امکان گم‌شدن در میان کلوت‌های این شهر خیالی بسیار زیاد است.

سفر به دشت کویر، سفر به سکوت

وسیعترین کویر ایران که از دامنه‌های جنوبی البرز تا مرکز ایران گسترش دارد دشت کویر است که قسمت عمده آن را باتلاق‌های وسیع فرا گرفته‌اند.

چال سلکنون در دل کویر

چال سلکنون که در استان اصفهان، در جنوب کویر بزرگ مرکزی ایران و در شمال روستای مصر واقع شده است فرورفتگی زیبایی است که توسط تپه‌های شنی محصور شده و مناظر زیبایی را پدید آورده است. اگر قصد دیدن این منطقه را دارید باید برای رسیدن به چال سلکنون از روستای مصر به سمت شمال حرکت کنید

بعد از گذر از روستای فرحزاد، وارد دو راهی چال سلکنون شوید و پس از طی مسافتی در حدود 3 کیلومتر به دو راهی دیگری برسید که مسیر شمالی به چال سلکنون و مسیر شمال شرقی به دریاچه نمک سلکنون، تخت عباس، تخت عروس و تخت شورو منتهی می‌شود. البته از یاد نبرید مناطق کویری در عین زیبایی دارای طبیعتی خشن و پرخطر هستند. بدون تجهیزات کامل و راهنمای آشنا به منطقه، در این مناطق سفر نکنید.

تخت عروس، نماد زیبایی کویر

تخت عروس یکی از زیباترین مناطق کویری است که در بالای آن در منظره جنوبی تپه‌های شن روان، چال سلکنون و روستای مصر قابل رویت هستند. در منظره شمالی نیز تپه‌های وسیع، شن‌های روان، تخت شورو در شمال غربی، کوه‌های دامغان، قله دماوند در صورت صاف بودن هوا و باتلاق‌های کویر مرکزی قابل رویت هستند.

در قسمت غربی تخت عروس تپه شنی بسیار بلندی قرار دارد که در صورت صعود به آن می‌توانید از موبایل نیز استفاده کنید. علت نامگذاری این منطقه به تخت عروس وجود مناظر زیبا بر بالای این تخت است. در فرهنگ کویرنشینان، عروس نماد زیبایی و وجاهت است. مردمان حاشیه کویر، به مناطق زیبا لقب عروس می‌داده‌اند. نام‌هایی چون روستای عروسان در شرق مصر و تخت عروس از جمله این نامگذاری‌ها هستند.

کویرهای خور و یزد

در حد فاصل کویر لوت و کویر مرکزی، کویرها و بیابان‌های پراکنده‌ای وجود دارند که از بین آنها می‌توان به کویر سیاه کوه، کویر روح مرغوم، کویر زرین و باتلاق گاوخونی اشاره کرد.

منبع:همشهری