تاریخ و قدمت شهر یزد جابه جا می‌شود

مصطفی فاطمی مدیرکل میراث فرهنگی استان یزد از واکاوی تاریخ یزد و بازشناسی آثار تاریخی آن خبر داد و به خبرنگار مهر گفت: اکنون دسترسی‌ها به برخی از اطلاعات از طرق مختلف بیشتر شده است و ما نیز قصد واکاوی تاریخ یزد را داریم. در دوره‌هایی مانند دهه‌های ۵۰ تا ۷۰ دسترسی به این اطلاعات کمتر بود ولی افراد خوبی نیز در آن دوره‌ها روی این موضوع کار کرده‌اند. به عنوان مثال درباره حصار بافت تاریخی ۱۶ مطالعه انجام شده است. ما نیز با تکیه بر مطالعات پیشین روی حصارهای بافت تاریخی کار می‌کنیم.

مدیرکل میراث فرهنگی استان یزد گفت: درباره پیشینه تاریخی شهر یزد همیشه تصور کلی این بود که یزد در راه مواصلاتی و در مسیر ایجاد شده در صورتی که اینجا هم تمدن ابتدایی که شکل گرفته در کنار آب بوده است اما متفاوت. چون کنار رودخانه دائمی و یا دریاچه‌ای نیست بلکه به واسطه قنات‌هایی که وجود داشته، شکل گرفته است. ما چند ناحیه تمدنی در اطراف یزد داریم مانند دشتی که از مهریز شروع می‌شود و تا اسفنجرد یا رستاق ادامه دارد یکی هم در میبد و اردکان و در طرف دیگر شیرکوه که حوضه آبریز متفاوتی داشته اند. می‌توان گفت اولین سکونت گاه‌هایی که در یزد شکل گرفته در این سه ناحیه بوده خصوصاً ناحیه غربالبیز که کاوش‌هایی نیز انجام شده است.

فاطمی بیان کرد: به تازگی در اطراف میبد آثاری مربوط به هزاره سوم و چهارم قبل از میلاد پیدا کرده ایم که نشان می‌دهد یک منطقه سکونتگاهی قدیمی بوده است ما هر آثاری که در یزد داشته‌ایم آثاری مربوط به بعد از اسلام بوده است و آثار قبل از آن را نداشته ایم. اما اخیراً مطالعاتی در اطراف شهر یزد شروع شده است و باستان شناسان ما در حال بررسی محدوده‌هایی بوده اند که به آثاری برخورد کردند و منطقه‌ای را دیدند که در آنجا سفالینه‌هایی مربوط به دوره اشکانی وجود داشته است. بخشی از این منطقه اکنون در محدوده شهر است ولی قبلاً خارج از شهر بوده است. این سفالینه‌ها تصور ما را درباره زندگی و تاریخ یزد پس از اسلام نقض می‌کند و تاریخ شهر یزد را به عقب برمی گرداند. منتها اگر این سفالینه‌های اشکانی مورد بررسی دقیق‌تر قرار گیرند ثابت می‌شوند که متعلق به این محدوده بوده یا نه.

وی افزود: بررسی‌هایی روی قنوات برای پاکسازی و بهسازی انجام می‌شد که در کنار آن چنین سفالینه‌هایی پیدا شده است. باستان شناسان ما پیشینه آن‌ها را به دوره اشکانی نسبت می‌دهند ولی باید این فرضیه ثابت شود. بنابراین به مجوز برای این بررسی نیاز داریم. البته این احتمال نیز وجود دارد که تکه‌های سفال از منطقه دیگری به اینجا آمده باشد اما چون حجم سفال‌ها زیاد و مربوط به منطقه سکونتگاهی بزرگ بوده این احتمال کمتر است. البته باید گفت که در ماههای اخیر نیز به قبرستانی برخورد کردیم که شیوه دفن میترایی دارد. جزئیات و محل دقیق این کشفیات را در حال حاضر اعلام نخواهیم کرد تا مجوز مطالعات بیشتر گرفته شود.

منبع:خبرگزاری مهر