مکتب نگارگری قزوین، آمیزه‌ای زیبا از نگاره‌ها و رنگ‌ها
مکتب نگارگری قزوین در زمان شاه طهماسب و پس از انتقال پایتخت و ورود برخی هنرمندان به این شهر شکل گرفت و حاصل این انتقال و تلاقی هنرمندان، ایجاد روش نوینی در نگارگری بود که ویژگی عمده آن فاصله گرفتن از سنت‌های نگارگری درباری پیشین (هرات و تبریز) و نزدیک شدن به هنر مردمی بود، به همین دلیل نقاشی تک‌نگاره نیز از این دوره رواج بیشتری یافت. در نگاره‌های این مکتب، توجه بیشتری به طراحی شده و تناسب بیشتری بین اندازه سر و بدن در عناصر انسانی رعایت شده است.
در مکتب قزوین، تزئینات و ریزه‌کاری کمتری در جزئیات و لباس به چشم می‌خورد و از نسخ خطی مصور در این مکتب می‌توان به فال‌نامه طهماسبی، شاهنامه شاه اسماعیل دوم، انوار سهیلی، گرشاسب‌نامه و شاهنامه قوام‌الدین بن محمد شیرازی اشاره کرد.
در نگاره‌های این مکتب، نقاش و طراح سبك قزوين، با تصويری پرتحرك و دورگيری نرم و متحرك اشيا و اشخاص، سعی در خلق تصويری زنده و حقيقی دارد. بازی فوق‌العاده خطوط، قلم‌گيری‌ها و سايه‌ها با ضخامت گوناگون و اندازه‌های متفاوت مارپيچ‌ها، منحنی‌ها، و گاه تصاوير درهم تنيده، تأثير حركت در كل تصوير را باقی می‌گذارد. اهميت قلم‌گيری در نقاشی قزوين به نسبت سابق افزايش چشمگيری می‌يابد و در عين حال، نرمش خاص و زيبای خط، بسط و توسعه بيشتری پيدا می‌كند.
می‌توان گفت از اواسط قرن دهم هجری با شروع مکتب قزوین در هنر طراحی ایرانی تحولی نوین ایجاد شد که با توجه به تمایل نداشتن شاه طهماسب صفوی نسبت به موضوعات هنری، ناشی از حمایت‌های هنری دیگر اعضای دربار، صاحب‌منصبان دولتی، تاجران و بازرگانان بود. هنرمندان در این زمان بیش از دوره‌های قبل نسبت به امضای آثار توجه داشتند و شاید مجموعه‌داران آثار هنری چنین زمینه‌ای را برای ثبت امضا در آثار ایجاد کردند و از این رو اکثر آثار هنرمندان قابل تشخیص و شناسایی است.
پس از ایجاد وقفه‌ای در دوران قاجار و پهلوی که هنرمندان به صورت پراکنده هنر نگارگری را دنبال می‌کردند، بعد از انقلاب اسلامی و به خصوص از سال ۱۳۸۱ با تشکیل اداره صنایع‌دستی و هنرهای‌سنتی در قزوین و برپایی کلاس‌های آموزشی متعدد نگارگری از سوی ارگان‌های متولی مثل حوزه هنری استان، اداره‌کل میراث‌فرهنگی، فرهنگ و ارشاد اسلامی و… این هنر مجدد رونق گذشته را باز یافت و علاقه‌مندان خود را در قزوین پیدا کرد.
هنرمندان این شهر علاوه بر ادامه باززنده‌سازی و احیای نمونه‌های اصیل مکتب قزوین، به تولید آثاری بر اساس همان ویژگی‌ها ولی تا حدودی امروزی‌تر پرداختند.
منبع:میراث آریا
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.