گرمابه

موزه‌ای که تبدیل به گرمابه می‌شود

حسین مسجدی، نویسندۀ کتاب «فرهنگ‌واره گرمابه» با نقد تبدیل گرمابه‌ها به موزه، نمایشگاه یا سفره‌خانه گفته بود که این اقدام، حاصلی جز مسخ بنا نخواهد داشت و حالا یک سرمایه‌گذار پا پیش گذاشته تا کاربری اصلی گرمابه تاریخی رهنان را که چندین سال در قالب موزه فعالیت می‌کرد، به آن برگرداند.

احسان شریف‌زاده، مدیر گرمابه رهنان به ایسنا می‌گوید: این گرمابه مربوط به دوره زندیه، سومین گرمابه بزرگ کشور و دومین گرمابه شبستانی ایران است که به آن حمام دوقلو، چهل‌ستون یا دو حمام رهنان هم می‌گویند؛ به این دلیل که زنان و مردان می‌توانسته‌اند از دو سالن کوچک و بزرگ آن استفاده کنند.

او ادامه می‌دهد: تا سال ۱۳۷۲ کاربری این مجموعه که نام آن دهه چهل شمسی در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسیده، حمام بوده و مردم هم از آن استفاده می‌کرده‌اند، اما بعد از مرمتی که در دهه هشتاد به همت شهرداری اصفهان در این مکان صورت گرفته، مدتی در قالب کتابخانه و سپس با کاربری موزه به حیات خود ادامه داده است.

این فعال فرهنگی اقتصادی که اخیراً با برگزاری یک مناقصه، به مدت ۱۰۸ ماه کلیددار حمام تاریخی رهنان شده، اظهار می‌کند: مصالحی که یک حمام با آن ساخته می‌شود، متناسب با میزان رطوبت و جریان آبی است که در آن وجود دارد و بدیهی است درصورتی‌که کاربری بنا تغییر کند، حیات حمام هم به خطر می‌افتد و عمر آن کم می‌شود.

او می‌افزاید: قصد ما این بوده که کاربری اصلی گرمابه رهنان را به آن برگردانیم؛ به‌طوری‌که در کنار شست‌وشو، اعمال یداوی مثل ماساژ، قولنج گیری، مشت‌ومال، رایحه‌درمانی، گِل درمانی و… نیز که سابقاً در حمام‌ها رواج داشته، در آن از سر گرفته شود.

شریف‌زاده توضیح می‌دهد: ما از متخصصان طب سنتی برای حضور در این حمام بهره می‌بریم تا از بدو ورود گردشگران، مزاج آن‌ها را شناسایی و به همراه یک گرم نوش، بسته مناسب مزاجشان را هم به آن‌ها معرفی کنند. در این بسته گردشگران می‌توانند از ۱۴ خدمت ارائه‌شده در این سایت آب‌درمانی، هشت‌تای آن را تجربه و سپس با یک سرد نوش و سنجش دوباره مزاج این محل را ترک کنند.

او یادآور می‌شود: تغییر کاربری یک حمام، مستلزم ایجاد تغییراتی در آن است که همیشه نیز با روح مرمت سازگار نیست و به دلیل حذف تغییراتی که به خاطر تبدیل این مکان به موزه و کتابخانه صورت گرفته، ۱۸ ماه از ۱۰۸ ماهی که گرمابه رهنان در اختیار ما قرار دارد، صرف مرمت این بنای تاریخی توسط کارشناسان امر خواهد شد.

مدیر گرمابه رهنان اطمینان می‌دهد که قرار نیست حین مرمت، تخریبی در این بنا انجام شود و می‌گوید: تقویت پی‌ها نخستین قدمی بوده که ما در راستای حفاظت و افزودن به طول عمر این بنا برداشته‌ایم.

شریف‌زاده در پاسخ به این سؤال که برای آشنایی مردم با این مکان تاریخی برنامه‌ای دارید یا خیر؟ خاطرنشان می‌کند: گربه‌روی حمام محلی است که فرایند گرم و سرد شدن در آن اتفاق می‌افتد. ما قصد داریم با استفاده از شیشه و نورپردازی، مسیر حرکت بخار و حرارت را به گردشگران نشان بدهیم و نیز، برنامه‌ای را در دست تولید داریم که با استفاده از واقعیت افزوده (VAR) و نرم‌افزار مرتبط، به گردشگر این امکان را می‌دهد که اطلاعات هر قسمتی از گرمابه را روی تلفن همراهش دریافت کند تا برای نمونه بداند که کدام کاشی مربوط به دوره زندیه است و کدام‌یک بعد از مرمت به بنا افزوده‌شده. در ابتدای هر سانس هم ۱۵ دقیقه را به معرفی بنا اختصاص خواهیم داد.

او ادامه می‌دهد: یکی از اهداف بلندمدت فرهنگی ما این است که با توجه به پیشینه محله رهنان در شبیه‌خوانی و نمایش آیینی، از محل اسپانسری حمام رهنان، برای برپایی یک سوگواره ملی _و اگر موفق بود بین‌المللی_ استفاده کنیم تا برای شناساندن هویت محله‌ای که حمام در آن واقع‌شده نیز کاری کرده باشیم.

تعریف یک محور گردشگری برای هدایت مسافران از کوه آتشگاه و منارجنبان، به سمت حمام تاریخی رهنان و سپس آشنایی با مهارت سنتی ساخت مبل و بستنی این محله که درنهایت، ختم به میدان نقش‌جهان می‌شود، ازجمله اقداماتی است که به گفته مدیر گرمابه رهنان اگر عملیاتی شود، رونق را به این محله قدیمی اصفهان بازمی‌گرداند و برای ساکنان آن اشتغال‌زایی می‌کند.

شریف‌زاده ابراز امیدواری می‌کند که مکان‌هایی مثل موزه گرمابه علیقلی آقا و موزه عصارخانه شاهی نیز که در تملک شهرداری اصفهان قرار دارد، یک روز کاربری اصلی خودش را پیدا کند و هویت آن به نسل جدید معرفی شود.

منبع:ایسنا

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *