روایتی از چهار دهه تبعیض نژادی در «آپارتاید»

موزه «آپارتاید ژوهانسبورگ» روایتگر بخشی از اتفاق‌ها و فراز و نشیب‌هایی است که در آفریقا رخ داده است. این موزه از جذاب‌ترین و برجسته‌ترین موزه‌هایی است که گردشگران از آن بازدید می‌کنند و با تحولات و انقلاب‌های اجتماعی جوامع بشری که یکی از موضوعات با اهمیت زندگی همگان به شمار می‌آید، آشنا خواهند شد.

کلمه «آپارتاید» نشان‌دهنده یک فرهنگ سیاسی و استبدادی مبتنی بر تفکیک نژادی و برتری سفیدپوستان بوده است. این فرهنگ از سال ۱۹۴۸ و با پیروزی حزب ملی آفریقای جنوبی در انتخابات، توسط دولت این کشور به عنوان یک سیاست رسمی شناخته شد و تا اوایل دهه ۱۹۹۰ این روند ادامه پیدا کرد.

در واقع آپارتاید تضمین می‌کرد که آفریقای جنوبی تحت سلطه سیاسی، اجتماعی و اقتصادی توسط اقلیت سفیدپوست این کشور باشد و بر اساس آن در طبقه‌بندی اجتماعی، شهروندان سفیدپوست بالاترین وضعیت را داشتند و از آن پس جنایت‌های زیادی علیه اکثریت بومی سیاه‌پوست شکل گرفت به شکلی که آثار و میراث اقتصادی و اجتماعی آپارتاید هم‌چنان ادامه دارد.

در همین راستا موزه آپارتاید در شهر ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی در سال ۲۰۰۱ با هیئت امنای مستقل احداث و افتتاح شد. آپارتاید در واقع روایتگر داستان‌هایی است که آیینه عبرتی برای انسان‌های امروزی به حساب می‌آید و توجه به موارد گفته شده در آن سبب می‌شود برخی تفکرات اشتباه و تبعیض‌گونه زندگی‌ مردمان امروزی اصلاح شود.

گفته می‌شود که ساخت این موزه در قرن ۲۱ یکی از انسانی‌ترین اتفاقاتی است که رخ داده و طی آن سیاه‌پوستان بسیاری که سال‌ها مورد ظلم و تحقیر قرار گرفته بودند به رسمیت شناخته شدند. آپارتاید ژوهانسبورگ میزبان عکس‌ها، فیلم‌ها، مستندات و ابزارهای مختلفی است که داستان پیروزی مردم آفریقای جنوبی را علیه تبعیض نژادی را به تصویر می‌کشد.

در سال ۱۹۴۸ که حزب ملی آفریقا به روی کار آمد، سیاهپوستان حقوق اولیه‌ای همچون خرید ملک و حق رای نداشتند و در جامعه مورد تمسخر قرار می‌گرفتند و در صورت اعتراض زندانی می‌شدند. اما به مرور زمان مقاومت و ایستادگی سیاه‌پوستان افزایش پیدا کرد و این این گروه توانست به رهبری نلسون ماندلا بر سفیدپوستانی که به آن‌ها ظلم می‌کردند، پیروز شوند.

در آپارتاید نمادهایی جذاب از سرگذشت مردم آفریقای جنوبی به نمایش گذاشته شده که بازدیدکنندگان و گردشگران صلح‌جو بسیاری برای بازدید از این موزه به ژوهانسبورگ سفر می‌کنند. اجزاء گفته شده به شکلی حقیقی و در مواردی دقیق شرایط گذشته سیاه‌پوستان آفریقای جنوبی را به نمایش می‌گذارد که بازدیدکنندگان با تماشای آن‌ها گویی به زندگی مبارزان آن زمان دعوت می‌شوند و ساعاتی را همچون آن‌ها زندگی و سختی‌هایی که ان‌ها کشیده‌اند رااز نزدیک لمس می‌کنند.

یکی از اشیاء مورد توجه موزه آپارتاید تابلویی است به نام « Apartheid Museum» که بر روی دیوار خارجی این موزه قرار گرفته که در ان یکی از کلمات به رنگ سیاه و دیگری به رنگ سفید طراحی شده است.

این تابلو بازدیدکنندگان و گردشگران علاقه‌مند را ناخودآگاه به یاد تفاوت‌های موجود بین سیاه‌پوستان و سفیدبوستان می‌اندازد. هم‌چنین ورودی‌ها نیز با برچسب سفید و سیاه نشانه‌گذاری شده‌اند و افراد با توجه به بلیط خود به مسیرهای مربوطه هدایت شده و از موزه آپارتاید بازدید می‌کنند.

نکته‌ ویژه دیگری در موزه آپارتاید ژوهانسبورگ که توجه بازدیدکنندگان را به خود جلب خواهد کرد یادبودی از «نلسون ماندلا»، اولین رئیس جمهور سیاه پوست آفریقای جنوبی است که با متحد کردن مردم توانست علیه قانون تبعیض نژادی فعالیت کند؛ نلسون ماندلا کسی بود که ۲۷ سال از عمر خود را در زندان گذراند و در جهت رفع قوانین نژادپرستانه سفیدپوستان مبارزه کرد. علاوه بر این در موزه آپارتاید حدود ۲۲ نمایشگاه وجود دارد و در میان آن‌ها نمایشگاه «ماندلا» از شهرت و محبوبیت خاصی در بین گردشگران و بازدیدکنندگان برخوردار است.

این موزه دارای معماری منحصر به‌فرد و تأثیرگذاری است که نشان می‌دهد چگونه این کشور در حال کنار آمدن با گذشته و گذر از شرایط نابسامان آن دوران است و در عین حال به سمت آیندهای روشن‌تر حرکت می‌کند و در واقع به سمتی حرکت می‌کند که نه به گروه و یا رنگ خاصی، بلکه به تمام مردم آفریقای جنوبی تعلق دارد.

منبع:ایسنا