موزه تمبر یکتا، وقف فرهنگ و هنر ایران‌زمین است
سید حسین موسوی یکتا دنباله‌روی راه نیکان خود بوده و با وجود مشکلات زیاد همچنان با انگیزه و امید رو به جلو قدم برمی‌دارد و مجموعه خود را وقف فرهنگ و هنر این سر‌زمین کرده تا یادگاری ارزشمند‌ی برای نسل‌های آینده باقی بگذارد.
موزه تمبر یکتا یکی از معدود موزه‌های استان البرز است که بیش از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار قطعه تمبر را در خود جای داده و نمونه‌ای بی‌نظیر در کشور و حتی جهان محسوب می‌شود. پس از گذشت پنج سال از افتتاح این موزه فرصتی پیش آمد تا با بنیان‌گذار فرهنگ‌دوست و دلسوز آن گفت‌وگویی داشته باشم که در ادامه آن را می‌خوانید.
لطفا خودتان را معرفی کنید.
سید حسین موسوی یکتا هستم متولد سال ۱۳۴۹، نوه ارشد حاج آقا سید خندان بزرگ و مدیر موزه خصوصی‌تخصصی تمبر یکتا.
از چگونگی شروع گرد‌آور‌ی تمبر‌ها بگویید؟
از آن‌جا که پدربزرگم یکی از مجموعه‌داران زمان قاجار بود و به دلیل فعالیت در بازار کلکسیونی از اشیا و اجناس خاص را جمعآوری می‌کرد، این حس مشترک به من هم منتقل شده و از سن شش سالگی با تشویق اعضا‌ی خانواده و بستگان نزدیک تمبر‌ها و پاکت‌نامه‌ها را به عنوان یادگاری نگهداری کردم.
آیا تمبرهای خارجی هم در مجموعه خود دارید؟
بله طی ۴۵ سال تمبر و اوراق بهادار، سکه‌ها و اسکناس‌های قدیمی از کشورهای اروپایی، آسیای شرقی و سایر مناطق جهان جمعآوری کرده‌ام. البته آثار جمعآوری شده میراثی به جا مانده از خانواده سید خندان بزرگ است که از چهار نسل پدر‌بزرگ‌ها‌‌ی خاندان دست به دست شده و سر‌انجام به دست نوه سی‌دوم یعنی بنده رسیده است.
چرا به فکر افتتاح موزه افتادید؟
با توجه به گنجینه غنی و ارزشمند موروثی که علاوه بر تمبر، ۳۲ کلکسیون خاص شامل صفحات موسیقی، کلاه، کارت پستال، سیگار، اشیا‌ی مردم‌شناسی، کتب خطی و چاپ سنگی و… را در خود جای داده است با ترغیب علاقه‌مند‌ان به فکر ایجاد اولین موزه خصوصی‌تخصصی در البرز افتادم و فاز اول آن در سال ۱۳۹۵ با حضور جمعی از مقامات افتتاح شد اما فاز‌ها‌‌ی دو‌م و سو‌م به دلایلی مسکوت باقی ماند.
سالانه چه تعداد تمبر و اوراق بهادار به مجموعه اضافه می‌شود؟
اداره پست هر ساله حدود ۳۰ تا ۳۵ عنوان تمبر جدید چاپ می‌کند و سالانه بین هزار تا صدهزار قطعه تمبر به مجموعه اضافه می‌شود که از این میان چیز‌ی نزدیک به هزار تا ۵هزار تمبر خارجی تهیه می‌شود که از جمله زیباترین تمبرهای جمعآوری شده محسوب می‌شوند.
از زمان افتتاح موزه تا‌کنون چند قطعه تمبر به مجموعه اضافه شده است؟
همزمان با افتتاح موزه ۲ میلیون قطعه تمبر موجود بود و در مدت ۵ سال به‌رغم نوسانات دلار که مشکلاتی در خرید تمبرهای خارجی به وجود آورد ۵۰۰ هزار قطعه تمبر دیگر اضافه شده که این مهم با همراهی و حمایت خانواده انجام شده است.
در میان این مجموعه بزرگ، کتاب‌های کودکان از جمله موارد جالب توجه است چگونه به فکر جمعآوری آن‌ها افتادید؟
از همان ابتدا‌ی کودکی علاقه بسیار‌ی به مطالعه و کتاب‌خوانی داشتم و از زمانی که توانایی خواندن پیدا کردم تعداد ۱۴۰۰ عنوان کتاب از سال ۱۳۴۹ تا‌کنون جمعآوری کرده‌ام.
موزه تمبر یکتا در نوع خود بی‌نظیر است و تمبرهای بسیار‌ی از کشورهای متعدد دنیا در خود جای داده است و از اولین تمبر‌ی که در ایران چاپ شده و مجموعه تمبرهای سال ۱۲۸۰ و قبل از جنگ جهانی اول بدون مهر و ابطال، تمبر‌هایی از جنس طلا و نقره از نمونه‌های ارزشمند‌ی هستند که به همت جانباز دوران دفاع مقدس جمعآوری و نگهداری می‌شوند.
بازه زمانی تمبرهای جمعآوری شده شامل چه دوره‌هایی است؟
تمبرهای دوره قاجار، پهلوی اول، پهلوی دو‌م و جمهوری اسلامی طی سالیان متمادی تهیه و جمعآوری شده‌اند. ضمن این‌که کتاب‌خانه شخصی پدر بزرگم و همچنین ۴۰۰ عنوان پاکت نامه قدیمی، تلگراف داد‌و‌ستد، برات و چک‌ها‌ی قدیمی هم موجود است.
آیا در ایران و جهان نمونه مشابهی با مجموعه شما وجود دارد؟
موزه تمبر آستان قدس رضوی، موزه لوور فرانسه و ملکه انگلستان تمبرهای متنوعی را در کلکسیون خود دارند.
باز‌دید‌کنند‌گان چه نظر و عکس‌العملی درباره موزه دارند؟
اکثراً از این حجم آثار و اشیا‌ی جمعآوری شده متعجب می‌شوند و برخی نیز به فکر جمعآوری اشیا‌ی قدیمی و خانوادگی خود می‌افتند. بیشتر باز‌دید‌کنند‌گان هم به شدت تحت تأثیر عظمت گنجینه موزه قرار می‌گیرند و برای ادامه راه تشویق‌ام می‌کنند.
در این سال‌ها موفق به کسب عنوانی شده‌اید؟
در پنج سال گذشته بیش از ۱۰۰ تقدیرنامه دریافت کرده‌ام. یکی از آن‌ها مربوط به سال ۱۳۷۹ بود که به واسطه مجموعه یک میلیونی تمبر عنوان کوچک‌ترین سفیر بین‌المللی و لوح تقدیر جوان موفق را از رئیس جمهور وقت دریافت کردم. در سال ۱۳۹۶ نیز به عنوان مجموعه‌دار برتر ایران شناخته شدم. همچنین موفق به دریافت لوح تقدیر خادم نشر استان البرز از طرف اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی تحت عنوان هر تمبر یک کتاب و موزه فاخر تمبر ایران از طرف اداره پست شدم.
آیا تا‌کنون از طرف نهاد‌ی حمایت شده‌اید؟
با توجه به این‌که موزه تمبر یکتا مجموعه‌ای خصوصی است تا به حال از طرف هیچ ارگان دولتی حمایت نشده‌ام و حتی با بی‌مهری و کم لطفی تابلو‌های موزه نیز از معابر حذف شده‌اند. با شیوع کرونا هم عملا حدود دو سال است که مجموعه فعالیتی نداشته و یکی از غنی‌ترین موزه‌ها که بزرگ‌تر‌ین گنجینه را دارد به حالت تعطیل در آمده است.
چه صحبتی با مسئولان و نهاد‌های متولی دارید؟
از اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگر‌ی و صنایع‌دستی البرز تشکر و قد‌ر‌دانی کنم چرا که اگر حمایت آنان نبود فاز اول موزه نیز افتتاح نشده بود. وسعت کنونی موزه با زیر بنای ۱۲۰ متر‌مربع پاسخگو‌ی این حجم از آثار نیست که بدون شک تغییر محل موزه یکی از گام‌ها‌ی مؤثر در راستای ارائه هر چه بهتر خدمات مطلوب به شهر‌وند‌ان و علاقمند‌ان است. همچنین خواستار همکاری و تعامل نهاد‌های دولتی از جمله شورا‌ی شهر و شهر‌داری به منظور نصب تابلو‌های راهنما در سطح معابر شهر‌ی با هدف معرفی ظرفیت‌ها‌ی بی‌بدیل موزه هستیم.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.