گردشگری روستایی راهکاری برای عبور از چالش‌های صنعت توریسم

گردشگری روستایی شامل تمام فعالیت های گردشگری در محیط روستایی با توجه به بافت سنتی و فرهنگی روستایی، هنرهای سنتی و صنایع دستی، آداب و رسوم سنتی و غذاها است که روز به روز بر طرفداران این نوع گردشگری افزوده می شود. گردشگری روستایی جنبه های مختلفی دارد که یکی از جنبه های آن تعیین روستاهایی به عنوان روستاهای هدف گردشگری برای توسعه گردشگری پایدار در هر منطقه است.

سال‌هاست که سازمان میراث فرهنگی با هدف توسعه گردشگری روستایی، روستاهای دارای قابلیت‌های ویژه برای جذب گردشگر و معرفی فرهنگ بومی را به عنوان “هدف گردشگری” نامید؛ اما این اقدام که با هدف ترویج و توسعه گردشگری روستایی، بنا نهاده شد و در سال‌های آغازین منجر به گشوده شدن درهای جدیدی به سمت رونق اقتصادی روستاها و جلوگیری از مهاجرت روستائیان و بسترسازی برای حرکت به سمت مهاجرت معکوس منجر شده بود، در میانه راه، به دلایل مختلف تداوم نیافت.

استان فارس به واسطه وسعت جغرافیایی و در برگیری جمعیتی از اقوام، طوایف و پیروان مذاهب و ادیان مختلف، تنوع آب و هوایی، گستردگی و تعدد روستاها و حضور عشایر، بی‌تردید یکی از مناطق مهم در زمینه گردشگری روستایی به عنوان راهکاری برای بهبود وضعیت اقتصاد روستاها و جلوگیری از مهاجرت روستائیان به شهرها و تبعات متعدد اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آن است.

آنچه از روستای هدف گردشگری به ذهن می آید، غلبه عناصر طبیعی بر دیگر عناصر در مقوله گردشگری است و می توان گفت روستاهای هدف گردشگری، تاریخ و تمدن، فرهنگ و هنر و طبیعت را در معرض دید گردشگران قرار می دهند.

معاون نظارت بر امور سرمایه گذاری و اشتغال روستاهای استانداری فارس در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به مشخص شدن ۴۶ روستای هدف گردشگری در این استان و ایجاد ۱۰۶ بومگردی روستایی، افزود: گردشگری شیراز مورد توجه جهان است اما برخی از ظرفیت ها همچون گردشگری روستایی در آن مغفول مانده، حال آنکه که فارس از ظرفیت های بالقوه ای نسبت به سایر استان ها با وجود تنوع اقلیم و قومیت ها دارد.

بهرنگ معصومی با اشاره به اینکه استان فارس از اقلیم متنوع و اقوام گوناگونی برخوردار است، افزود: متاسفانه شیوع کرونا طی دوسال اخیر به این بخش آسیب‌های جدی وارزد کرده به طوری که برخی از سرمایه گذاران این حوزه از این مقوله خارج شده و برخی از طرح های توسعه ای نیز نیمه کاره باقی مانده است.

این مقام مسئول در استانداری فارس، اضافه کرد: از آن جایی که دولت نگاه ویژه ای به بخش گردشگری دارد می توان از این فرصت با برنامه ریزی و ایجاد زیرساخت به رونق اشتغال و درآمدزایی و همچنین پیشگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها، استفاده کرد.

یک کارشناس گردشگری و مرمت استان فارس نیز در گفت و گو با ایسنا، با تاکید بر اینکه استان فارس ایران کوچک محسوب شده و این اتفاق فرصت بزرگی برای توسعه گردشگری است، افزود: متاسفانه در استان به دلیل چندگانگی مدیریت بافت های تاریخی و رسیدگی به گردشگری باعث شده تا قابلیت های فارس به درستی تعیین، تبین و مورد استفاده قرار نگیرند.

خشایار شیبانی ادامه داد: گردشگری روستایی در فارس از سایر استان ها متفاوت بوده و از تنوع بی نظیری برخوردار است که متاسفانه بی برنامگی در بخش گردشگری در کشور باعث شده تا این امر به درستی پایه گذاری نشود.

وی اضافه کرد: دولت باید با تعیین روستاهای هدف، برنامه ریزی، ایجاد زیر ساخت و سرمایه گذاری به ایجاد اشتغال پایدار کمک کند. اکنون مدیران به دنبال ایجاد اشتغال پایدار حتی به قیمت تعیین اعتبار بالا هستند، اما گردشگری روستایی علاوه بر ایجاد بالغ بر ۹ شغل حاشیه ای می تواند اشتغال پایدار را با هزینه و در مدت زمان کوتاه تری ایجاد کند.

شیبانی با بیان اینکه گردشگری روستایی به واسطه در برگیری، فرهنگ، تاریخ، هنر و اصالت، یک پکیج کامل برای تفریح خانواده‌های ایرانی است، گفت: با توجه به اینکه سفرهای خارجی دیگر برای مردم به صرفه نیست و از طرفی شمار گردشگران خارجی هم کاسته شده است، می‌توان گردشگری  روستایی را مبنای ترویج گردشگری داخلی به عنوان یک راهکار مهم در رفع چالش‌ای این بخش قرار داد و با برنامه آن را دنبال کرد.

منبع:ایسنا