«قوهیجان»؛ روستای پلکانی طارم

قوهیجان نام روستایی بکر و زیبا در شهرستان طارم، بخش مرکزی دهستان درام و در غرب و جنوب‌غربی روستای نوکیان واقع‌ شده است. این روستا در حدود بیست کیلومتر با طارم فاصله دارد. نام این روستا در زبان محلی تاتی گجوُݩ یا قُجون تلفظ می‌شود و بقعه متبرک امامزاده اسماعیل (ع) در آن واقع‌ شده است. این روستا را می‌توان به علت داشتن طبیعت بکر و بافت روستایی خشت و گلی و معماری پلکانی آن به‌ عنوان یکی از مکان‌های دیدنی شهرستان طارم معرفی کرد.

اهالی خون‌گرم و مهمان‌نواز روستای قوهیجان از شیعیان اثنی‌عشری بوده که ارادتی خاص به اهل‌بیت عصمت و طهارت (ع) دارند و هر ساله در ایام شهادت سرور و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) به نوحه‌خوانی، عزاداری و سینه‌زنی می‌پردازند و این‌گونه ارادت خود را به اهل‌بیت (ع) ابراز می‌کنند. این روستا از جمله روستاهای پلکانی طارم است که دارای بافت ارزشمند خشت و گلی بوده و معماری خاص آن انسان را به یاد ماسوله و ابیانه می‌اندازد.

اهالی این روستا از طریق دامداری، کشاورزی و باغداری ارتزاق می‌کنند. مردم این روستا در گذشته به‌ صورت ییلاق و قشلاق زندگی می‌کردند و در تابستان‌ها در روستای کوهستانی با چشمه جوشان از دامنه کوه که در بالادست روستا قرار داشته و جویبار جاری از آن روستا را به دو نیم تقسیم کره است و درختان مختلف سر به فلک کشیده و میوه‌های متنوع از جمله گردو، گلابی، سیب، سنجد و … زندگی می‌کردند و زمستان‌ها به روستای گرمسیر سرخ‌سنگ در ۵ کیلومتری درام واقع است، از راه کوهستانی و پیاده کوچ می‌کردند که این روستا بعد از زلزله سال ۶۸ کاملاً تخریب و در چند کیلومتر پایین‌تر بنا شد.

روستای قوهیجان یکی از روستاهای نادری است که دارای بهترین آب‌ معدنی ناب است که به‌ صورت خودجوش از دامنه کوه خارج و آب شرب روستا و حتی باغ‌های روستا را تأمین می‌کند. اکثر افراد ساکن در آنجا با هم غرابت دارند. بزرگ‌ترین خاندان آن روستا باقری‌ها هستند که سال‌ها قبل عده‌ای از آنجا کوچ کرده و در شمال غربی این مکان تشکیل روستایی به‌ نام چنار داده و در آنجا ساکن شدند.

از آنجا که عموم مردم این منطقه گله‌ دارند، همیشه یک‌ طرف داد و ستد آن‌ها با پشم، پنیر، روغن حیوانی و جوراب‌های پشمی است که زنان‌شان از پشم گوسفندان می‌ریسند و می‌بافند. بافت جوراب‌های پشمین از قدیمی‌ترین دست‌بافته‌ها و هنرهای سنتی این منطقه است که هنوز هم ادامه دارد و گاهی منبع درآمد مناسب برای خانوارها محسوب می‌شود. زنان روستا میراث‌دار هنرهای دستی و بومی این منطقه هستند. نقش‌مایه‌های جوراب‌های بافتنی، نمود اشیا و عناصر طبیعی با فرم‌های پیچیده و ساده بوده و نمایانگر دیدگاه خلاقانه و تیزبین بافنده است.

نقوش انسانی به‌ ندرت در دست‌بافت‌ها دیده‌ شده ولی نقش حیوانات، پرندگان، درختان و گیاهان کارکرد بهتری دارد. نخ‌ریسی و پشم‌ریسی توسط زنان به وسیله چرخ‌دستی چوبی یا دوک انجام می‌شود. بافتن کلاه پشمی، شال پشمی، انواع ژاکت پشمی برای افراد خانواده به وسیله مادر یا دختر انجام می‌شود.

با توجه به اینکه مردم روستا در قدیم به آباد کردن زمین اهمیت خیلی زیادی می‌دادند، زمین‌های کشاورزی بسیار زیادی را آباد کرده‌اند. مزارع و زمین‌های کشاورزی روستا بسیار گسترده و تا داخل روستاهای اطراف نیز کشیده شده است. مردمان این روستا بسیار باهوش، با استعداد، زحمت‌کش، مهربان، دلسوز و مهمان‌نواز هستند. مردم روستا برای حق نان و نمک و نیز افراد مسن و بزرگ‌تر احترام خاصی قائل‌اند.

روستای قوهیجان دارای امامزاده‌ای است به نام امامزاده اسماعیل (ع) که در ۳ کیلومتری این روستا قرار دارد و روستاهای اطراف به این امامزاده اعتقاد زیادی دارند. جاده قوهیجان به محورهای مهمی مانند درام – ماسوله متصل شده است.

منبع:ایسنا