روایتی از تاریخ عربستان در موزه ملی عربستان سعودی

موزه ملی عربستان سعودی موزه اصلی این کشور است که دارای آثار و جذابیت‌های جالب و آموزنده است. این مجموعه در مرکز تاریخی شاه عبدالعزیز قرار دارد و قرارگیری آن در چنین موقعیت مکانی در مفهوم با بسیاری از موزه‌های کلاسیک بسیار متفاوت است.

این موزه در سال ۱۹۹۹ به عنوان بخشی از مرکز تاریخی عبدالعزیز ملک در ریاض افتتاح شده است که در آن مجموعه‎‌ای از یافته‌های باستان‌شناسی، طلا و جواهر، آلات موسیقی، لباس، سلاح، ظروف و … به نمایش گذاشته شده‌اند. این موزه شامل هشت گالری است که در آن‌ها به نمایش تاریخ عربستان و اسلام ‌پرداخته شده است.

این گالری‌ها شامل موضوعاتی مانند انسان و جهان، امپراطوری‌های عرب، دوران پیش از اسلام (جاهلیت)، مأموریت پیامبر(ص)، اسلام و شبه جزیره عربستان، نخستین و دومین ایالات عربستان، وحدت، حج و دو مسجد مقدس می‌شود.

در گالری «انسان و جهان» قطعه‌ای بزرگ از یک شهاب‌سنگ به نمایش گذاشته می‌شود که این شهاب‌سنگ در ربع‌الخالی پیدا شده است. از دیگر موارد موجود در این گالری می‌‎توان به اسکلت تخت‌ نیزه‌دندان و ماهی‌خزنده‌سانان و تعدادی از اسکلت دایناسورها اشاره کرد که  در این قسمت به نمایش گذاشته شده است.

گالری «امپراطوری‌های عرب» مربوط به حدود ۴۰۰ سال پیش از میلاد مسیح تا ظهور اسلام است که بر تاریخ دیلمون، مداین، قریه و تیما تمرکز کرده است؛ این بخش از موزه به پادشاهی‌های عربی اولیه اختصاص دارد و در این نمایشگاه شهرهای باستانی الحمرا، داوودالجدال، تیما و تاروت را به نمایش گذاشته است.

گالری «پیش از اسلام» نیز مدل‌های شهرستان‌ها دیده می‌شود و در این بخش تکامل نوشتن و خوشنویسی نیز نشان داده می‌شود. در گالری ماموریت پیامبر(ص) همانطور که از عنوان آن پیداست، زندگی و رسالت حضرت محمد(ص) به نمایش درآمده است. در این بخش همچنین علاقه‌مندان و بازدیدکنندگان شاهد بخش‌هایی از زندگی و کار پیامبر اسلام هستند، به گونه‌ای که دی.ار مرکزی این بخش میزبان بومی بزرگ با یک درخت خانواده است که خانواده پیامبر را با کوچکترین جزئیات نشان می‌دهد.

در گالری «نخستین و دومین ایالات عربستان» نیز داستان‌های کشور عربستان سعودی در دو تاریخ متفاوت ارائه می‌شود و مدل دقیق شهر«Ed Diria» را می‌توان در کف شیشه‌ای این بخش مشاهده کرد.

همچنین گالری «اسلام و شبه‌جزیره عربستان» نیز به آغاز اسلام در مدینه، تاریخ ظهور و سقوط خلافت و همچنین امپراتوری عثمانی تا نخستین دولت عربستان می‌پردازد. بخشی از این نمایشگاه دوران عثمانی‌ها و ماملوکس تا اولین دولت عربستان را نشان می‌دهد.

در گالری «وحدت» نیز شروع پادشاهی ملک عبدالعزیز مورد بررسی قرار می‌گیرد، گالری «حج و دو مسجد مقدس» نیز یک ماکت بزرگ از مکه و اطراف آن قرار دارد که با نمایش آن فضای معنوی مکه برای بازدیدکنندگان تداعی می‌شود.

گفته می‌شود که ساخت موزه ملی عربستان بیشتر در جهت آماده‌سازی جشن بزرگ عربستان بوده و ساخت و طراحی آن چیزی حدود ۲۶ ماه به طول انجامیده است. بخش بالایی این موزه توسط «ریموند موریاما» معمار مشهور کانادایی ساخته شده است که او در طراحی این بنا از شکل و رنگ تپه‌های شن و ماسه الهام گرفته است.

در خصوص معماری منحصر به‌فرد این بنا باید گفت که نمای غربی ساختمان از برجسته‌ترین و اصلی‌ترین بخش‌ها به حساب می‌آید، به گونه‌ای که دیوارهای آن در امتداد میدان معباب کشیده شده است و از بیرون به خطوط تپه‌ها شباهت دارند که به آرامی به شکل هلال ماه احاطه و تمام خم‌های ساختمان به سمت مکه هدایت شده‌اند.

در این موزه علاوه بر نمایشگاه‌های اصلی مجموعه‌های باشکوه سلاح سرد، لباس‌های ملی، جواهرات با سنگ‌های قیمتی و … به نمایش گذاشته شده و در سالنی بزرگ ماشین‌های متعلق به پادشاه عربستان سعودی برای علاقه‌مندان و بازدیدکنندگان به نمایش درآمده است.

منبع:ایسنا