عمارت مسعودیه تهران

تاریخچه
عمارت مسعودیه یکی از بناهای تاریخی به جا مانده از تهران قدیم و دوره قاجار است. مسعود میرزا یکی از فرزندان ناصرالدین شاه که به ظل‌السلطان ملقب بود دستور ساخت باغ این بنا را در سال ۱۲۹۵ هجری قمری داد و این باغ در زمینی به مساحت حدود ۴۰۰۰ مترمربع ایجاد گردید . در واقع نام این عمارت نیز برگرفته از نام مسعود میرزا به مسعودیه شهرت یافته است.

عمارت مسعودیه در طول سال های عمر خود شاهد وقایع بسیار زیادی بود. در جریان جنبش مشروطه با توجه به نزدیکی آن به میدان بهارستان و اختلاف ظل السلطان با برادرش مظفر الدین شاه و فرزند او، یکی از پایگاه های مشروطه خواهان و مخالفان محمد علی شاه بود. در سال ۱۲۸۷ در نزدیکی این عمارت بمبی دست ساز زیر کالسکه محمد علی شاه منفجر شد که بهانه لازم را برای به توپ بستن مجلس دست او داد و پس از واقعه بهارستان، عمارت مسعودیه نیز به همراه خانه ظهیرالدوله و سایر مشروطه خواهان به رگبار بسته شد.

معماری 
عمارت مسعودیه به همراه باغ نگارستان، باغ لاله‌زار و باغ سردار ایروانی یکی از اماکنی است که در محدوده شمال حصار شاه طهماسبی تهران در عصر ناصری بنا شده و همچنان که خصوصیات باغ‌های ایرانی را داراست با نقش‌مایه‌ها و عناصری از معماری فرنگی مزین شده است.

سردر عمارت در میدان وسیع و قدیمیِ بهارستان واقع است؛ و از کاشیکاری‌های همین سردر می‌توان پی به شکوه داخل بنا برد. بعد از ورود به بنا، برای دیدن ساختمان‌های اصلی داخل کاخ، باید مدتی در حیاط، از کنار جوی معمولاً پرآب و درختان سرسبز بگذرید و از ساختمانِ کوچکی نیز که اینک تبدیل به رستورانی سنتی شده عبور کنید. عمارتِ وسیع و باشکوه، با حوضی بسیار پهناور، اینک پیش روی شماست.

عمارت مسعودیه در گذشته دو قسمت اندرونی و بیرونی داشت، در حال حاضر از آن اندرونی باشکوه چیزی باقی نمانده است اما هفت عمارت در بیرونی، هنوز پابرجاست. این عمارت‌ها در حیاط‌هایی متفاوت قرار گرفته‌اند  و از آن جمله می‌توان به عمارت دیوان خانه، عمارت و حیاط سید جوادی، عمارت حیاط خلوت، عمارت سردر پیاده‌رو، عمارت سردر کالسکه رو، باغ دیوان خانه، عمارت سفره خانه و حوض خانه و بناهای دوره پهلوی اشاره کرد. قسمت‌های عمده عمرت مسعودیه در حال مرمت و بازسازی‌اند و نمی‌توان از همه بخش‌هایش بازدید کرد.

همچنین از دیگر ویژگی های مهم عمارت مسعودیه تهران این است که خیلی از ساختمان های فرهنگی کشور در عمارت مسعودیه بنا شد که یکی از آن ها اولین کتابخانه و موزه ملی ایران است که در گوشه ای از این عمارت ایجاد شد.

به همین صورت بعد از گذشت چند سال پایه های یکی دیگر از مکان های فرهنگی کشورمان گذاشته شد و یکی از اتاق های عمارت به محل نگهداری اشیا ارزشمند وعتیقه های باستانی که از نقاط گوناگون کشور جمع آوری شده بود تبدیل شد که این در واقع پایه گذاری اولین موزه ایران بود.

جاذبه های تاریخی و گردشگری نزدیک به عمارت
– موزه باغ نگارستان
– کاخ گلستان
– مدرسه دارالفنون

آدرس عمارت
خیابان جمهوری، نرسیده به بهارستان، خیابان ملت، تقاطع خیابان اکباتان

منبع:بیتوته