بریان یکی از معروفترین مواریث معنوی اصفهان
یک نوع خوراک که در دو سرزمین پخته میشود، نهتنها ممکن است شیوه پخت ناهمسان داشته باشد، بلکه گاه چند نام برای یک شیوه پخت به کار میرود و گاهی هم ممکن است که یک نام به یکگونه تلفظ شود ولی برای دو گونه خوراک به کار رود.
با مطالعه تاریخ و بررسی استان اصفهان به این نکته پی خواهیم برد که جایجای این استان، مملو از آثار دورههای تاریخی بهویژه صفویه و تنوع غذایی در گذر تاریخ برخوردار است.
بریان را میتوان یکی از معروفترین مواریث معنوی شهر اصفهان دانست، از آنجا که حفظ هویت فرهنگی و تاریخی هر منطقهای وظیفه مردم و مسئولان است، لذا باید برای احراز این هویت تلاش کنیم تا به رشد در زمینههای مختلف گردشگری برسیم.
همانطور که بیان شد غذای محلی هر منطقهای، نشان از فرهنگ هر ملتی دارد، بیشک ثبت این پرونده، بنام شهر اصفهان، نقش بسیار ارزندهای در معرفی این هویت و میراث بومی دارد. ثبت ملی این غذای سنتی، باعث شور و شعف در میان مردم اصفهان خواهد شد و بهطور یقین در رونق تجاری و اقتصاد مردم این منطقه تأثیرگذار است.
بریان اصفهان به دلیل مرغوبیت و تازگی مواد اولیه، استفاده از ذائقه مردم و مهمتر از همه (شیوه پخت سنتی آن)، از خوراک سنتی متمایز هست، این امید وجود دارد که غذایِ فوق به نحو شایستهای در کل کشور شناسانده شود و دیگر نقاط نیز به تهیه و عرضه آن بپردازند. هماکنون اکثر گردشگران خارجی، اصفهان را با بریان آن میشناسند اما اگر بخواهیم این شناسایی همهگیر شود، باید آن را بعد از ثبت ملی در نهایت به ثبت جهانی رساند.
با توجه به علاقه اکثر جهانگردان در خوردن غذاهای سنتی هر منطقه، ثبت و ضبط خوراک در جایجای ایران، کمک شایانی در جذب گردشگران دارد، ضمناً کشورها در یک پیکار فرهنگی و برای نسبت دادن غذاهای محلی و شیرینیها به خود درگیر شدهاند پس تا دیر نشده وظیفه داریم که غذاهای سنتی و بومی خود را به شیوهای اصولی به کشورهای دیگر بشناسانیم تا شهرت و آوازه آن در دیگر ممالک بیشتر بپیچد.
بریان خوشخوراک و غذای اصیل اصفهان هست که در اطراف آثار باستانی و مناظر بکر و خدادادی به فراوانی پیدا میشود و آن را به روشی مخصوص تهیه میکنند، معمولا این غذای خوشمزه را در اطراف فضای تاریخی و بازار به شهروندان مخصوصا (مسافران و توریستها) عرضه میکنند.
بریان که امروزه اصفهانیها و گردشگران اصفهان آن را خوب میشناسند، غذایی است چرب، لذیذ و مخصوص ناهار که از گوشت خالص گوسفند تهیه میشود. امروزه ابتدا گوشت بااستخوان را در آب به همراه پیاز و نمک و کمی ادویه مثل زردچوبه نیمپز میکنند و سپس از استخوان جدا کرده و به همراه چربیهای خود گوشت چرخ میکنند، سپس در حجمهای اندک همراه با دارچین و نعنا خشک، در کفگیرهای مسی پهن و روی آتش زیر سینی مسی مخصوص که بر روی فر گازی (درگذشته در تنور یا بر روی حرارت زغال) قرار دارد کمی تفت میدهند و سپس همراه مغز گردو یا خلال بادام لای نانی چرب شده از آب همان گوشت و با مقداری جگرسفید و دنبه پخته چرخکرده که تزیین غذا بوده و به نام شش و دنبه شناخته میشود، سرو میکنند. ترکیبی بسیار لذیذ و دلچسب، نان نیز اگر سنگک یا خانگی باشد مطبوعتر است .
به هر رو، بریان غذای چرب و سنگینی محسوب میشود، بهویژه که برخی تلیت آبگوشت و کشک را نیز در کنار آن با دوغ و ریحان و پیاز مصرف میکنند. همه اینها در اصفهان، ایران و جهان بسیار خواهان دارد.