دقیقا به همان دلیل که مردم نیاز به سفرها و تجربه های جدید دارند، برقراری روابط انسانی با هموطنان و آگاهی از آداب و رسوم آنها نیز حائز اهمیت است.

بسیاری از تورگردان ها بدون توجه به کلیه نیازهای گردشگران، تنها آنان را به سمت مقصدهای مشخص گردشگری می فرستند. دیدن میراث تاریخی و طبیعی بسیار جالب هستند، اما برقراری روابط انسانی برای درک بهتر میراث فرهنگی ناملموس ایران و آشنایی با خلق و خوی اقوام مختلف ایرانی نیز می تواند بسیار جذاب باشد.

این مقوله خود از نیازهای اصلی گردشگران ایرانی در تورهای داخلی است.

میراث فرهنگی ناملموس ایران شامل چه مواردی می شود؟

آنچه در نظر بسیاری میراث فرهنگی ایران را تشکیل می دهد، آثار به جا مانده از گذشتگان ماست که شامل ساختمان ها، مکان های تاریخی، بناهای یادبود، و آثار هنری می شود.

اما اینها فقط بخش فیزیکی میراث فرهنگی را تشکیل می دهند. منظور از میراث فرهنگی ناملموس، آداب و رسوم، مراسم، مهارت ها، دانش محلی، … است که غیرفیزیکی می باشند. برای آشنایی با این موارد، همیشه نیاز به تعامل با انسان هاست.

از آنجا که بسیاری سفر می کنند تا فرهنگ های مختلف را بشناسند، تورگردان های حرفه ای باید این نیاز را درک کنند و ترتیبی بدهند تا مشتریان آنها بتوانند چنین تجربه هایی با افراد بومی هر منطقه داشته باشند.

ایران کشوری پهناور با فرهنگ های متفاوت است و همین عامل گوناگونی فرهنگی است که آن را برای خود ما ایرانیان هم جذاب تر می کند.

اگر آژانس های تورگردان، در طراحی تورهای داخلی خود این تجربه ها را برای مسافران خود برنامه ریزی کنند، در حقیقت به روابط انسانی آنها نیز اهمیت داده اند.

برای آشنایی گردشگران با این میراث فرهنگی ناملموس می توان گشت های زیر را تدارک دید:

۱) ملاقات با یک هنرمند صنایع دستی در کارگاه او،

۲) شرکت در یک کلاس خوشنویسی،

۳) شرکت در یک جشن قومی یا مذهبی،

۴) صرف یک روز با عشایر و آشنایی با سبک زندگی آنها،

۵) شرکت در کلاس آشپزی محلی یا عشایری با حضور افراد بومی منطقه،

۶) پیک نیک در مناطق محبوب افراد بومی با مردمان همان منطقه،

۷) آشنایی با رقص های اقوام محلی با حضور افراد بومی در لباس های محلی، و

۸) بسیاری از موارد مشابه دیگر.

حفظ تعادل در تورهای داخلی عمومی

شرط جذاب شدن یک بسته تور داخلی برای ایرانگردی آن است که تعادلی در نوع بازدیدها و گشت ها برقرار باشد. بهتر آن است که میراث فرهنگی ملموس و ناملموس ایران را به طور متعادل در برنامه بگنجانند.

توری که اکثر بازدیدهایش از مکان های تاریخی باشد و توجهی به فرهنگ اقوام محلی نداشته باشد، چندان طرفدار نخواهد داشت. به همین ترتیب، توری که پشت سر هم، مسافران را به ملاقات با افراد محلی ببرد نیز مطلوب بسیاری نخواهد شد.

تنها افراد متخصص ایرانی از یک تجربه چند روزه آشنایی با میراث فرهنگی ناملموس ایرانی لذت خواهند برد: دانشجویان مردم شناسی، قوم شناسی، … و تنها همین گونه اشخاص هستند که از دیدن دهها میراث فرهنگی ملموس ایران ظرف یک سفر چند روزه خسته نخواهند شد.

بهتر است در تورهای داخلی غیر تخصصی این تعادل برقرار گردد تا به قول معروف یک سفر چند روزه برای گردشگران هم فال باشد و هم تماشا.

گردشگری آگاهانه و حفظ میراث فرهنگی ناملموس ایران

مسافرت با منظور صرف تعطیلات فصلی یا سالیانه در یک ناحیه از ایران یا جهان قابل درک است، اما پس از مدتی ذهن های جستجوگر روش های بهتر را تکاپو می کنند.

همه ما در قبال محیط زیست و فرهنگ های محلی کشورمان مسئول هستیم. برگزاری سفر با سبک گردشگری آگاهانه باعث ارتقای سطح دانسته های گردشگران و نیز حفظ میراث فرهنگی ناملموس ایران می شود.

میراثی که قرن ها طول کشیده است تا شکل بگیرند و حفظ شوند، نباید با بی مبالاتی و بی توجهی گردشگران در تورهای داخلی نابود شوند. به همان اندازه که حفظ آثار تاریخی برای هویت یک کشور اهمیت دارند، رفتار مناسب با محیط زیست و اهالی بومی جامعه میزبان در مقصدهای گردشگری نیز حائز اهمیت هستند.

آشنایی با این حقایق نیاز به آموزش دارند و سفر می تواند موقعیتی ایده آل برای آموختن آنها در عمل باشد.

مسافران حرفه ای فردا کسانی هستند که آگاهانه و مسئولانه سفر می کنند. حفظ میراث فرهنگی ایران برای آنها مهم است و به گردشگری پایدار می اندیشند، چرا که می دانند این سرزمین و فرهنگ آن سرمایه هایی بسیار با ارزش هستند که باید حفظ شوند.

تورگردان های فهیم و مسئول نیز تورهای داخلی خود را با آموزش هایی توام میکنند که روابط انسانی و فرهنگی در آن مورد تقویت و تاکید قرار گیرند.

منبع:ایسنا