نوشته‌ها

زریوار دریاچەای افسانەای در مریوان

زریوار، دریاچەای افسانەای واقع در شهر زیبای مریوان کە هرسالە گردشگران بسیاری را بە سوی خود فرامی‌خواند.

شهرستان مریوان در فاصلە ۱۲۵ کیلومتری شمال غربی سنندج واقع شده‌ کە طبیعت بکر و سرسبز این شهرستان را بە یکی از مقصدهای گردشگری تبدیل کردە است.

در این گزارش قصد داریم شما را با یکی از مکان‌های طبیعی و زیبای کردستان آشنا کنیم.

زریوار دریاچەای در ۳ کیلومتری غرب مریوان است کە همە آن را دریاچەای افسانەای می‌دانند و افسانەهای بسیاری دربارە این دریاچە وجود دارد کە در نوع خود جالب و شنیدنی است.

زریوار از بزرگترین دریاچەهای آب شیرین کشور و یکی از معروفترین جاذبەهای گردشگری غرب کشور است.

این دریاچە کاملا خودجوش و آب آن از طریق چشمەهای جوشان کف دریا تامین می‌شود و بە یک اکوسیستم طبیعی برای انواع گیاهان و پرندگان تبدیل شدە است.

این دریاچە زیبا هرسالە میزبان تعداد زیادی از پرندگانی است کە بە دلیل شرایط مناسب و مساعد بە این دریاچە مهاجرت می‌کنند.

قرار گرفتن این دریاچە در میان کوەهای سرسبز و سربەفلک کشیدە و محصور شدە توسط نیزارها، تصویر زیبایی را در منطقە ایجاد کردە و موجب‌ شگفتی مسافرانی می‌شود کە بە این دیار سفر می‌کنند.

ماهیگیری در این دریاچە بسیار رونق دارد و یکی از غذاهایی کە با سفر بە این شهرستان می‌توانید میل کنید کباب ماهی‌های بسیار مشهوری است کە در رستوران‌های کنار دریاچە طبخ می‌شود.

این شهرستان بە دلیل مرزی بودن و همسایگی با منطقە اورامانات مورد هدف گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفتە و هرسالە مسافران زیادی بە این دیار سفر می‌کنند.

این دریاچە زیبا یکی از میراث طبیعی ایران محسوب می‌شود کە در سال ۱۳٨۹ در فهرست میراث طبیعی ایران بە ثبت رسیدە است.

اگر قصد سفر بە کردستان را دارید، دیدن این دریاچە زیبا را در ریز برنامەهای سفر خود قرار دهید.

در سفر بە این شهرستان زیبا می‌توانید از قرآن تاریخی و موزە نگل، آبشار زیبای گویلە، غار کونا شم شم، دشت بیلو، پل تاریخی گاران، قلعە مریوان، ارتفاعات چهل‌چشمە دیدن کنید.

منبع:ایسنا

زریوار را حفظ کنیم

تالاب آب شیرین زریبار (زریوار) در ۱۳۰ کیلومتری شمال غربی سنندج و ۳ کیلومتری غرب مریوان از مکان‌های دیدنی و گردشگری کردستان است. تالاب زریوار در سال ۱۳۸۸ عنوان «پناهگاه حیات وحش» به خود گرفت. این تالاب یکی از منحصر به‌فردترین دریاچه‌های آب شیرین در جهان به شمار می‌رود.

تالاب زریوار از سال ۹۷ به عنوان بیست و پنجمین تالاب بین‌المللی کشور در دبیرخانه کنواسیون رامسر ثبت شده است. این دریاچه مرکز زمستان‌گذرانی و جوجه‌آوری پرندگان مهاجر نیز هست. بر اساس گفته کارشناسان محیط زیست، زریوار زیستگاه بیش از ۵۰ درصد پرندگان ایرانی است و ۲۸۷ نوع پرنده در این منطقه زندگی می‌کنند.

زریوار بیش از ۳ هزار هکتار وسعت دارد که ۲ هزار و ۴۰۳ هکتار محدوده تالاب و ۸۵۵ هکتار محدوده آبی آن است. ۱۶۵ گونه گیاهی شناخته شده نیز در تالاب و اطراف آن مشاهده شده است.

کردستان پنج منطقه حفاظت شده شامل؛ تالاب بین‌المللی زریوار مریوان، منطقه حفاظت شده بیجار، بدر و پریشان قروه، منطقه حفاظت شده عبدالرزاق سقز، منطقه حفاظت شده شاهو و کوسالان سروآباد و همچنین ۲ منطقه شکار ممنوع زرینه اوباتو و دشت بیلو در نزدیکی تالاب زریوار دارد. اما با وجود این، زیبایی زریوار دستخوش تخریب‌های زیست‌محیطی شده و نگرانی‌هایی را برای سلامت این زیستگاه ایجاد کرده است.

مدیرکل محیط زیست کردستان در این باره به همشهری می‌گوید: در حال حاضر رشد بی‌رویه ساخت و سازهای غیرمجاز در ضلع جنوبی تالاب و احداث خانه باغ‌های غیرمجاز در روستاهای اطراف از مهم‌ترین عوامل خطر برای دریاچه زریوار است. «فریبا رضایی» ورود فاضلاب‌ به زریوار را نیز مربوط به ساخت و سازهای غیرمجاز می‌داند و ادامه می‌دهد: فعالیت‌های غیراصولی صیادی و گردشگری خارج از اصول تعریف شده نیز از دیگر عوامل تهدید تنوع زیستی و کاهش کیفیت آب زریوار هستند که همواره به این تالاب آسیب‌های جدی زده‌اند.

مدیرکل محیط زیست کردستان درباره شرایط کنونی تالاب نیز این‌گونه توضیح‌می‌دهد و می‌افزاید: ورود پساب ناشی از فضولات دامی روستاهای مجاور زریوار و خشکسالی، شرایط زیستی را در تالاب زریوار شکننده کرده است و نیازمند توجه جدی است. وی در ادامه به برنامه‌های سازمان برای احیا و رونق تالاب نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: ساماندهی ۱۵ هکتار از محدوده گردشگری تالاب از مهم‌ترین برنامه‌های مطالعه شده محیط زیستی برای احیای آن است که اعتباراتی هم برای اجرای این طرح اخذ شده.

رضایی راه‌اندازی سایت پرنده‌نگری را نیز یکی دیگر از برنامه‌های میراث فرهنگی برای ساماندهی گردشگری در دریاچه زریوار عنوان می‌کند و می‌گوید: اداره کل میراث فرهنگی با هدف معرفی پرندگانی که در محدوده دریاچه زندگی می‌کنند و به منظور توسعه سایت پرنده‌نگری و صنعت گردشگری شهر مریوان اقدام به ایجاد برج ۲۷ متری پرندگان کرده است.

مدیرکل محیط زیست کردستان ادامه می دهد: این برج اولین برجی است که به صورت تخصصی برای معرفی پرندگان در کردستان راه‌اندازی می‌شود و در دوران پساکرونا به یکی از جاذبه‌های مهم مریوان تبدیل خواهد شد.

وی درباره میزان آب دریاچه شیرین زریوار نیز می‌گوید: حجم تالاب در زمان پرآبی ۶۲ میلیون مترمکعب و در زمان خشکسالی به ۴۳ میلیون متر مکعب رسیده است.

تالاب زریوار از معدود تالاب‌های آب شیرین ایران است که هیچ رودخانه دائمی در تأمین آب آن نقش ندارد و عمده آب آن از طریق چشمه‌های متعدد که در بخش غربی و کف تالاب وجود دارند، تغذیه می‌شود. به طور کلی منابع تأمین آب تالاب زریوار از سه منبع عمده است؛ ریزش‌های جوی که به صورت باران و برف سالانه حدود هشت میلیون متر مکعب آب تالاب را تأمین می‌کند. چشمه‌های کف جوش بستر تالاب که به سفره‌های زیر زمینی مرتبط است و برآورد شده سالانه ۱۲ میلیون متر مکعب از این منابع آب به تالاب وارد می‌شود. آب‌های سطحی ورودی با رقمی حدود ۲۸ میلیون متر مکعب که از منابع تأمین موقتی آب تالاب محسوب شده است و پس از بارش باران یا برف، از طریق آبراهه‌های جاری بر دامنه‌های غربی، شرقی و حوضه آبخیز تالاب به آن می‌ریزد. به این ترتیب حجم سالیانه آب ورودی به تالاب زریوار از این منابع حدود ۴۸ میلیون متر مکعب است.

منبع:همشهری

زریوار؛ میزبان سالانه لک لک‌های سفید مهاجر

لک‌لک‌های سفید هرساله در بهار تا اوایل فصل پاییز برای زادآوری و لانه گزینی میهمان تالاب بین المللی زریوار در شهرستان مریوان می‌شوند.

هر ساله با آغاز فصل بهار، روستاهای اطراف دریاچه زریبار در شهرستان مریوان میزبان لک‌لک‌های سفید مهاجر است، لک‌لک سفید که در زبان کُردی به آن حاجی له‌ق له‌ق می‌گویند یکی از گونه‌های پرندگان با رفتاری اجتماعی است که تالاب زریبار و روستاهای اطراف آن یکی از زیستگاه‌های مهم این پرنده در منطقه است.

لک لک سفید با نام علمی Ciconia Ciconia پرنده‌ای با ۱۰۲ سانتی‌متر طول است که در زمره بزرگترین پرندگان کنارآبزی است، نر و ماده این پرنده هم شکل هستند و جزو پرندگان زادآور تالاب زریبار است.

جنگل‌های بلوط در نزدیکی دریاچه زریبار اصلی‌ترین محل لانه‌سازی لک لک هاست، اهالی روستاهای حاشیه دریاچه زریبار معتقدند، لک‌لک های سفید نماد خوش اقبالی و صلح هستند به همین دلیل مردم روستاهای اطراف دریاچه برای این پرندگان لانه سازی می‌کنند و این به بخشی از فرهنگ مردم منطقه تبدیل شده است.

بیش از ۷۰۰ قطعه لک‌لک سفید در روستاهای حاشیه تالاب زریبار لانه گزینی می‌کنند

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کردستان گفت: شهرستان مرزی مریوان هر ساله پذیرای هزاران لک‌لک سفید در سه سایت بیلو، دره تفی و قلقله است.

فریبا رضائی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: لک‌لک‌های سفید پرندگان مهاجری هستند که ماوای اصلی آنها منطقه مریوان بوده و هر ساله برای زادآوری و لانه گزینی به مریوان می آیند و ارتباط اکولوژیکی بسیار مناسبی با اهالی منطقه دارند و لانه های پیش ساخته مردمان این دیار را بدون هیچ شک و دودلی  قبول می‌کنند.

وی یادآور شد: در روستای دره تفی بیش از ۵۰ لانه توسط مردم این روستا ساخته شده و لک‌لک‌های سفید مهاجر از این لانه ها به عنوان محلی برای جوجه آوری استفاده می‌کنند.

رضایی اضافه کرد: همه ساله در روستای دره تفی میزبان حدود ۳۰۰ قطعه، روستای بیلو میزبان حدود ۴۰۰ قطعه و روستای قلقله نیز میزبان حدود ۷۰ قطعه لک‌لک سفید است که شروع به لانه گزینی و زادآوری می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: اداره حفاظت از محیط زیست سالانه وضعیت سلامتی و زاد آوری لک‌لک‌های سفید را رصد و سرشماری می‌کند و تعدادی از جوجه‌ها را در لانه به منظور بررسی وضعیت مهاجرتی و مطالعه رفتاری حلقه گذاری کرده و حفاظت زیستگاه این پرندگان را در دستور کار دارد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کردستان ادامه داد: هم اکنون کلونی بیلو در سطح شکار ممنوع حفاظت می‌شود که به احتمال قریب به یقین در سال‌های آینده با توجه به حضور لک لک‌ها، بکر بودن جنگل و تنوع گونه گیاهی و جانوری به سطح حفاظتی آثار طبیعی ملی ارتقا خواهد یافت و سایت بیلو جزو مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست خواهد شد.

رضائی اضافه کرد:  حضور لک لک‌ها در مریوان به سالیان قبل برمی‌گردد و همواره مردم منطقه معتقد به هم زیستی مسالمت آمیز با این پرندگان بوده و به عنوان عضوی از اکوسیستم بشری پذیرفته شده‌اند.

وی گفت: همواره حضور این گونه پرندگان بازگشت آن‌ها نویدبخش و یادآور اتفاقاتی خرسند از زندگی بومیان این منطقه بوده و همین امر باعث شده سالانه تعداد چشمگیری بر آمار این پرندگان اضافه شده و لانه های جدیدی تسخیر و آباد شود.

وی تصریح کرد: هر جفت سالانه ۲ تا سه جوجه پرورش داده و گاها در بعضی لانه‌ها چهار جوجه هم دیده شده و غنای زیستی تالاب پویا و آباد زریبار و دشت‌های مجاور امکان تغذیه هرچه بهتر و وفور منابع تغذیه‌ای را برای لک‌لک‌ها فراهم کرده و همین امر به همراه آرامش زیستگاه و عدم استرس باعث افزایش تعداد و موفقیت در زاد آوری لک لک‌ها شده است .

مردم روستای قلقله به لک لک‌ها علاقه دارند

رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان مریوان نیز ادامە داد: مردم روستای قلقله از سال‌های دور تاکنون میزبان مهاجرت لک لک‌های سفید به روستا هستند و آن‌ها را نماد خوش اقبالی و صلح می‌دانند و هر ساله با آمدن بهار منتظر مهاجرت دوباره این پرندگان زیبا هستند.

ابراهیم همت بلند افزود: مردم روستای قلقله امسال چندین لانه برای لانه گزینی لک لک های سفید ساخته‌اند و باتوجه به اینکه یکی از ظرفیت‌های گردشگری این روستا وجود این پرندگان زیبا است، از آن‌ها محافظت کرده و تلاش خواهیم کرد هرساله تعدادی لانه برای این پرندگان بسازیم.

لک‌لک پرنده‌ای بزرگ با پاها و گردن دراز و منقار بلند و راست است که آهسته به پرواز در می‌آید و در حال پرواز پاها و گردن را کشیده و اندکی رو به پایین نگه می‌دارد، آرام و کند راه می‌رود و روی درخت‌ها، صخره‌ها یا ساختمان‌ها آشیانه می‌سازند، لک‌لک‌ها یک تیره از راسته لک‌لک ‌سانان هستند که گونه‌های مختلفی دارند.

وجود لک لک‌های سفید برروی درختان بلند بلوط در شهرستان مریوان باعث جذب گردشگران و پرنده نگران از سراسر کشور برای مشاهده این پرنده زیبا به استان کردستان شده است، روستاهای بیلو، قلقله و دره تفی در مریوان و سویرو در بانه میزبان بیشترین تعداد لک لک سفید در استان کردستان است.

منبع:ایسنا

اطلس سیمای طبیعی و بوم‌شناسی تالاب زریوار تدوین شد

مدیر کل حفاظت محیط زیست استان کردستان از تهیه و تدوین اطلس سیمای طبیعی تالاب بین‌المللی زریوار مریوان خبر داد.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، فریبا رضائی اظهار کرد: با توجه به تنوع بالای فون و فلور تالاب زریوار و ثبت این تالاب در دبیرخانه کنوانسیون رامسر به عنوان بیست و پنجمین تالاب بین‌المللی در کنار سایر برنامه‌ها و اقدامات مدیریتی و پژوهشی، گزیده‌ای از گونه‌های جانوری و گیاهی شاخص این تالاب و تصاویری از زیبایی‌های آن در مجموعه‌ای با عنوان اطلس تالاب زریوار تهیه و تدوین شده و تا پایان ۹۹ به چاپ خواهد رسید.

وی ادامه داد: پناهگاه حیات وحش زریوار با مساحت ۳۲۹۲ هکتار در فاصله ۳ کیلومتری شهرستان مریوان واقع شده و علاوه بر ارزش‌های زیست‌محیطی، از مکان‌های دیدنی و گردشگری استان کردستان محسوب می‌شود.

پناهگاه حیات وحش زریوار برابر مصوبه ۳۰۴ شورای عالی محیط زیست در تاریخ ۱۳۸۸ ثبت شد و یکی از منحصر به فردترین تالاب‌های آب شیرین منطقه است که حیات وحش بسیار متنوع دارد و محلی برای حضور پرندگان بومی و مهاجر است که آخرین آمارشناسایی ۲۷۸ گونه پرنده در پناهگاه است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کردستان عنوان کرد: تالاب زریوار که در ۱۳ اسفند سال ۹۷  به‌ عنوان بیست و پنجمین تالاب بین المللی کشور در کنوانسیون رامسر ثبت شد با وسعت ۲۴۰۳ هکتار در داخل پناهگاه قرار گرفته که ۸۵۵ هکتار آن پهنه آبی است.

وی افزود: تالاب زریوار هفتمین تالاب ثبت شده ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در کنوانسیون بین المللی رامسر است که فرآیند ثبت آن از یک دهه پیش آغاز شده بود، پناهگاه حیات وحش و تالاب زریبار دارای حجم تقریبی آب بیش از ۳۰ میلیون مترمکعب است و سرریز آب دریاچه از قسمت جنوبی با نام رودخانه مریوان خارج می‌شود.

رضائی خاطرنشان کرد: طول دریاچه زریوار حدود پنج کیلومتر و عرض آن حدود ۱.۶ کیلومتر، وسعت تالاب به دلیل تغییرات حجم آبی در فصول مختلف متغیر و حداقل و حداکثر عمق آن به ترتیب ۲ و ۶ متر است.

وی بیان کرد: زریوار در یک دره طولی وسیع قرار دارد و از ۲ طرف غرب و شرق با کوه‌های پوشیده از جنگل احاطه شده و پوشش غالب اراضی منطقه را جنگل و بیشه‌زارهای نیمه انبوه تشکیل می‌دهد که گونه غالب جنگلی آن بلوط ایرانی است.

منبع:همشهری