صنایع‌دستی حاصل ذوق و هنر صنعتگران و هنرمندانی است که با تلفیق هنر و صنعت اقدام به تولید محصولاتی تحسین‌برانگیز، زیبا، کاربردی و تزئینی می‌کنند و نقش مهمی در تولید و اشتغال ایفا می‌کنند.
از مهمترین مزایای توجه به حوزه صنایع‌دستی و حمایت از این بخش زودبازده بودن و نیاز به سرمایه اندک برای آغاز کسب و کار است به طوری‌که می‌توان با تسهیلات حمایتی زمینه اشتغال علاقمندان و صنعتگران را در رشتههای مختلف فراهم آورد.
برگزاری دوره‌های آموزشی برای علاقمندان در رشتههای مختلف صنایع‌دستی، برپایی نمایشگاه‌های عرضه و فروش صنایع‌دستی، حمایت از کارگاه‌های فعال، توسعه بیمه فعالان صنایع‌دستی و آشناسازی فعالان این حوزه با اصول بازاریابی داخلی و خارجی از جمله راهکارها برای توسعه اشتغال و تولید در این بخش است که در این حوزه در استان اردبیل اقدامات گسترده‌ای در سال ۹۹ انجام شده است.
از جمله این اقدامات آموزش ۷۱۵نفر به صورت کوتاه‌مدت (عمومی و تخصصی) به‌صورت مجازی، حضوری (خانه به خانه در مناطق روستایی)، آموزش ۱۱۰نفر از شاغلین صنایع‌دستی مناطق روستایی، برگزاری یک مورد کارگاه آموزش آشنایی صنعتگران و تولیدکنندگان با تجارت داخلی و خارجی و صدور و تمدید کارت شناسایی صنایع‌دستی به تعداد ۷۰فقره بوده است.
ارائه ۲۹میلیارد ریال تسهیلات بانکی از محل اعتبارات اشتغال روستایی به ۴۸۰ نفر از صنعتگران، پرداخت ۳۰ میلیارد ریال تسهیلات خسارت کرونا (صنعتگران و تولیدکنندگان صنایع‌دستی به ۲۰۵ نفر) و ارائه ۱۳ میلیارد ریال تسهیلات بانکی از محل مشاغل خانگی به ۱۰۸ طرح صنایع‌دستی با ۱۶۰ نفر اشتغال نیز در این مدت انجام شده است.
بیمه ۲۴۰ نفر از صنعتگران از محل صندوق اجتماعی
ناصر محمودی معاون صنایع‌دستی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اردبیل توسعه اشتغال و تولید در این بخش را از برنامه‌های مهم سالجاری عنوان کرد و افزود: «امسال تلاش و برنامه‌ریزی بر این است تا با وجود محدودیت‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا زمینه برای توسعه فرصت‌های شغلی جدید را فراهم آوریم.»
محمودی با اشاره به ثبت دو شهر اردبیل در لیست شهرهای ملی صنایع‌دستی بیان کرد: «در سال گذشته با تکمیل پرونده اصلاندوز به عنوان شهر ملی ورنی و عنبران به عنوان شهر ملی گلیم در شورای راهبردی انتخاب شهر و روستای ملی و جهانی تائید و به ثبت رسید.»
او اظهار کرد: «برخورداری صنعتگران و تولیدکنندگان صنایع‌دستی از بیمه از مهمترین اولویت‌ها در راستای حمایت از فعالان در این حوزه بوده که امسال نیز با جدیت پیگیری می‌شود.»
معاون صنایع‌دستی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اردبیل ادامه داد: «بهره‌مندی صنعتگران از بیمه می‌تواند زمینه برای تقویت تولیدات آنها را فراهم آورد که در همین راستا سال گذشته ۲۴۰ از صنعتگران و تولیدکنندگان صنایع‌دستی استان از محل صندوق اجتماعی بیمه شدند.»
او برپایی بازارچه صنایع‌دستی را از جمله راهکارها در راستای توسعه فروش و بازاریابی برای فعالان این بخش عنوان کرد و گفت: «با هدف تحقق این مهم، در سال گذشته بازارچه دائمی عرضه و فروش محصولات صنایع‌دستی در محل بقعه شیخ حیدر مشگین‌شهر برپا شد.»
راه‌اندازی ساختمان نمایشگاه صنایع‌دستی در شهرستان‌های اردبیل
محمودی با اشاره به راه‌اندازی ساختمان نمایشگاه صنایع‌دستی در شهرستان‌های استان بیان کرد: «با همکاری و مشارکت بخش خصوصی در سال گذشته ساختمان نمایشگاه دائمی صنایع‌دستی در شهرهای نمین، عنبران و خلخال راه‌اندازی شد.»
معاون صنایع‌دستی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اردبیل افزود: «در کنار این اقدامات، با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی، دوره‌های مختلف آموزشی برای متقاضیان در رشتههای مختلف صنایع‌دستی در سطح استان برگزار شده است.»
او توسعه کارگاه‌های گروهی صنایع‌دستی و صدور پروانه تولید کارگاهی و جواز تاسیس به تعداد ۱۰کارگاه، توسعه کارگاه‌های انفرادی صنایع‌دستی و صدور و تمدید پروانه تولید انفرادی تمدید به تعداد ۱۲۰۰فقره، توسعه کمی و کیفی کارگاه‌های صنایع‌دستی شهری و روستایی به تعداد ۵۰ کارگاه را از دیگر اقدامات در سال گذشته عنوان کرد.
محمودی از باز زنده‌سازی رشته چاقوسازی با هدف احیای صنایع‌دستی فراموش شده و در حال فراموشی و مستندنگاری رشته سفالگری در این مدت خبر داد و گفت: «انتخاب استان اردبیل به عنوان استان پایلوت برای تجهیز و آماده‌سازی خانه ایرانی در خانه تاریخی ابراهیمی اردبیل نیز سال گذشته انجام شد.»
معاون صنایع‌دستی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اردبیل اختصاص ۸۰۰ میلیون ریال اعتبار از محل اعتبارات ملی (ابلاغی) به منظور ایجاد کارگاه‌های سنتی در شهرهای ملی، اشتغال ۶۴۰ نفر از محل پرداخت تسهیلات کم‌بهره بانکی، اشتغال یک هزار و ۳۶۵ نفر از محل صدور مجوزهای صنایع‌دستی و تجهیز و راه‌اندازی مرکز آموزش شماره ۲ صنایع‌دستی شهرستان اردبیل با سه میلیارد ریال اعتبار را از دیگر اقدامات عنوان کرد.
او با اشاره به آموزش ۶۰ رشته بومی سنتی و رایج صنایع‌دستی در استان اضافه کرد: «احداث فاز دوم توسعه ساختمان نمایشگاه صنایع‌دستی شهرستان نمین با یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون ریال و اختصاص ۱۸ میلیارد و ۲۲۵ میلیون ریال اعتبار برای پروژه‌های آموزش، توسعه و ترویج، تجهیز مراکز آموزشی و معرفی قابلیت‌های صنایع‌دستی نیز در سال ۹۹ انجام شد.»
صادرات ۲۷۶ هزار دلاری صنایع‌دستی از استان اردبیل
نادر فلاحی مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اردبیل نیز با اشاره به اهمیت توجه به صنایع‌دستی اظهار کرد: «در سال جهش تولید باید توجه به حوزه صنایع‌دستی استان فراسازمانی باشد تا با استفاده از ظرفیت‌های این حوزه زمینه برای رونق اقتصادی در استان فراهم شود.»
او با اشاره به آمار ایجاد اشتغال در حوزه صنایع‌دستی در استان بیان کرد: «در حالی که راه‌اندازی صنایع بزرگ و ایجاد اشتغال در این صنایع مستلزم سرمایه‌گذاری هنگفت و کلان است اما با ارائه تسهیلات و سرمایه اندک در حدود ۲۰۰ میلیون ریالی می‌توانیم شاهد راه‌اندازی کسب و کار در بخش صنایع‌دستی باشیم که این امر اهمیت توجه به این حوزه را نشان می‌دهد.»
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اردبیل ادامه داد: «به ویژه در روستاها و حاشیه شهر و مناطق محروم بهترین راهکار برای توسعه اشتغال و تقویت معیشت خانواده رونق صنایع‌دستی است که باید توجه ویژه به این حوزه شود.»
او بیان کرد: «در سال گذشته ارزش تولیدات صنایع‌دستی استان ۹۵۰ میلیارد ریال بوده و ۲۷۶ هزار و ۴۳۱ دلار تولیدات در این بخش از استان از گمرکات کشور صادر شده که بیانگر ظرفیت تولیدات صنایع‌دستی در تولید است.»
فلاحی با تاکید بر ضرورت همکاری بین‌سازمانی با نهادهای متولی امور حاشیه‌نشینی، زنان سرپرست خانوار و غیره گفت: «بسیاری از مشکلات در این حوزه نظیر اشتغال زنان سرپرست خانوار با توسعه صنایع‌دستی رفع می‌شود.»
او با اشاره به تاثیر گردشگری بر رونق کسب و کار و جهش تولید عنوان کرد: «هر چند در سال‌های گذشته بیشترین اقدامات و فعالیت‌ها در بخش گردشگری بوده و به شکل مستقیم منجر به جهش تولید در حوزه‌های صنایع‌دستی و میراث‌فرهنگی نشده اما این امر خود بر ماندگاری مسافر تاثیر داشته و سبب شده تا گردشگران حاضر در استان از سایر ظرفیت‌ها بهره‌مند شوند و به شکل غیرمستقیم کسب و کارهای دیگر نیز رونق بگیرد.»
جانمایی شهرک تخصصی صنایع‌دستی اردبیل
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اردبیل از راه‌اندازی شهرک صنایع‌دستی برای حمایت از این حوزه خبر داد و گفت: «برای راه‌اندازی این شهرک دو هکتار زمین در نظر گرفته شده است.»
او با اشاره به شعار تعیین شده از سوی مقام معظم رهبری سال بیان کرد: «امسال تلاش و جدیت بر این است تا در راستای تحقق این شعار فعالیت‌ها در بخش صنایع‌دستی را توسعه و گسترش داده و شاهد رونق تولید و اشتغال در این بخش باشیم.»
فلاحی عنوان کرد: «ایجاد شهرک تخصصی صنایع‌دستی نیز گامی مهم برای حمایت از فعالان این حوزه خواهد بود چرا که در این شهرک هم در حوزه تولید و هم فروش و بازاریابی فعالیت‌ها انجام خواهد شد.»
آغاز مطالعات برای راه‌اندازی شهرک صنایع‌دستی اردبیل
با توجه به اهمیت این حوزه اکبر بهنام‌جو استاندار اردبیل نیز در ستاد برنامه‌ریزی جهش تولید استان اردبیل اظهار کرد: «با توجه به شعار سال تعیین‌شده از سوی مقام معظم رهبری امسال پشتیبانی و مانع‌زدایی در راستای جهش تولید از برنامه‌ها و اولویت‌ها مهم تعیین شده که برای دستیابی به این مهم به طور قطع صنایع‌دستی نقش مهمی ایفا می‌کند.»
او از حمایت از طرح‌های توسعه تولید و اشتغال در بخش صنایع‌دستی در استان خبر داد و افزود: «از طرح پیشنهادی برای ایجاد شهرک تخصصی صنایع‌دستی در استان اردبیل حمایت می‌کنیم و تلاش و جدیت بر این است تا با ایجاد این شهرک زمینه برای رونق تولید و اشتغال در این حوزه را فراهم آوریم.»
استاندار اردبیل از آغاز مطالعات برای راه‌اندازی این شهرک در استان خبر داد و گفت: «راه‌اندازی این شهرک با محوریت ایجاد کارگاه‌های تولیدی و فروشگاه‌های عرضه تولیدات این کارگاه‌ها خواهد بود که این امر زمینه برای رونق فعالیت‌ها در حوزه صنایع‌دستی را فراهم خواهد کرد.»
بهنام‌جو با اشاره به ظرفیت‌های بخش صنایع‌دستی برای توسعه اشتغال و تولید در استان بیان کرد: «باید برای بررسی ظرفیت‌های این بخش و راهکارهای توسعه تولید و فروش آن جلسات مداوم برگزار شود تا در سال ۱۴۰۰ با برنامه‌ریزی ویژه بتوانیم شاهد رونق صنایع‌دستی در استان و تحقق جهش تولید با استفاده از ظرفیت‌ها در این بخش باشیم.»
در سالجاری نیز با توجه به اهمیت تولیدات صنایع‌دستی در تحقق شعار سال و جهش تولید هدفگذاری‌ها بر توسعه تولیدات در این حوزه و حمایت از فعالان و صنعتگران صنایع‌دستی در سطح استان تعیین و برنامه‌ریزی شده است.
منبع:میراث آریا
