نوشته‌ها

پارچه‌بافی از ظرفیت‌های مهم روستای عزیزآباد استان گلستان

روستای عزیزآباد یکی از روستاهای هدف صنایع‌دستی استان گلستان است که در ۲۴ کیلومتری شرق شهرستان کلاله، بخش پیشکمر واقع‌شده است.

این روستا از سال ۱۳۶۱ تاکنون به‌عنوان منطقه شکارممنوع، مورد حفاظت قرارگرفته است و قرقاول مهم‌ترین گونه حمایت‌شده این منطقه محسوب می‌شود. با توجه به رطوبت منطقه و شرایط اقلیمی، این روستا یکی از زیستگاه‌های اصلی ارس بوده و گونه‌هایی چون کاج، سرو، بلوط و سایر سوزنی‌برگان در آن زیاد می‌روید.

روستای عزیزآباد یکی از قطب‌های مهم تولید نوغان در شهرستان کلاله است و سالانه، میانگین ۵۰۰ کیلوگرم پیله ابریشم توسط نوغانداران در کارگاه‌های خانگی روستایی تولید می‌شود.

از ظرفیت‌های مهم صنایع‌دستی روستا، اشتغال بیش از ۴۰۰ هنرمند در رشته پارچه‌بافی است. پارچه‌بافی این روستا به سبک پارچه‌بافی ترکمن بوده و با عرض حدوداً ۴۰ سانتی‌متر در رنگ‌های الوان بافته می‌شود.

از گذشته‌های دور، قوم ترکمن استفاده از پارچه ابریشمی را مایه ثواب می‌دانستند و کرم ابریشم و چوب توت برای مردم ترکمن قابل‌احترام بوده است و ابریشم را نشانه حضرت ایوب و یادگار داستان صبر ایوب می‌دانسته و لباس ابریشمی بیشتر می‌پوشیدند.

همچنین در بین ترکمن‌ها نمادی به نام داغداغان وجود دارد که ساخته‌شده از چوب درخت توت (برگ توت غذای اصلی کرم ابریشم) است. این نماد را که بین ترکمن‌ها حائز اهمیت زیادی است به شکل هندسی فرم داده و به‌عنوان چشم نظر و دفع شر در لباس‌ها دوخته و یا روی دارهای بافت و دیوار منازلشان آویزان می‌کنند و اعتقاد دارند عصای حضرت موسی از چوب درخت توت بوده است.

از آنجایی‌که زنان ترکمن همچنان فرهنگ بومی استفاده از پوشاک سنتی خود را حفظ کرده‌اند، اغلب تولیدات در داخل روستا به مصرف رسیده و برخی از تولیدات از سوی واسطه‌ها و بازرگانان محلی، در خارج از استان عرضه می‌شود.

روستای عزیز آباد با برخورداری از تعداد بالای هنرمند پارچه‌باف ظرفیت تبدیل‌شدن به دهکده نساجی سنتی را دارا است. همه هنرمندان روستا را بانوان تشکیل می‌دهند و در کارگاه‌های خانگی و در کنار سایر امورات زندگی، به هنر و حرفه پارچه‌بافی، اشتغال دارند.

یکی از مهم‌ترین مشکلات هنرمندان روستا، تأمین مواد اولیه پارچه‌بافی است که نخ مصرفی عموماً با قیمت بالا و کیفیت پایین وارداتی چین، تهیه می‌شود. روستای عزیزآباد دارای ظرفیت نوغانداری بوده و سالانه میانگین ۵۰۰ کیلوگرم پیله ابریشم در روستا تولید می‌شود اما متأسفانه، پیله‌های تولیدشده به‌صورت خام و باقیمت پایین به استان‌های هم‌جوار فروخته می‌شود.

این در حالی است که اگر پیله تولیدشده در این روستا فرآوری شود، نخ ابریشم مورد نیاز هنرمندان تأمین خواهد شد و علاوه‌بر بالا بردن کیفیت پارچه بافته‌شده و رشد اقتصادی روستا، زمینه حفظ اصالت و فرهنگ اصیل و بومی روستا و قوم ترکمن را فراهم می‌سازد.

منبع:میراث آریا