در 22 کیلومتری جنوب شرقی یزد و کنار راه اصلی یزد- بافق روستایی به نام فهرج واقع است که در نوع خود یکی از بی نظیرترین جاذبه های گردشگری در دل کویر است.
معرفی فهرج روستایی گردشگری فوق العاده در دل کویر یزد
روستاهای هر شهری اگر چه در دل کوهستان های سنگی باشد و چه در دل جنگل های سرسبز شمال و یا حتی در کویر تفته جنوب باز هم سرشار از حس زندگی کردن هستند و ساکنان و مخاطبان منحصر به فرد خود را دارند در این مطلب خواندنی ما را همراهی کنید تا با روستای تاریخی فهرج در استان یزد آشنا شوید. همان طور که گفته شد این روستا در 22 کیلومتری جنوب شرقی یزد و در مسیر جاده یزد-بافق قرار دارد. آب و هوای این روستا نیمه بیابانی میباشد و ارتفاع آن از سطح دریا 1270 متر است این روستا از شمال شرقی به کوه چلته محدود می شود.
تاریخچه روستای فهرج
قدمت روستای فهرج متعلق به پیش از اسلام می باشد و آثار به جا مانده از آن یادآور پیشینه تاریخی و قدمت آن است. مسجد جامع تاریخی این روستا یکی از آثار قدیمی آن محسوب می شود که بنای آن به دوره پیش از اسلام مربوط می شود. جالب است بدانید بسیاری از منابع قدمت این روز ها را به حدود پنج هزار سال پیش اعلام کرده اند این روستا در زمان های خیلی دور دروازه ایساتیس و یکی از چهار قسمت اصلی و مهم شهر تاریخی یزد قدیم بوده است.
وجه تسمیه
باید بدانید نامگذاری این روستا نیز به پیش از اسلام مربوط است اولین نام این روستا “فرافر” بوده که پس از گذشت سال ها در قرن 4 و 5 هجری قمری به “پهرشت” یا “پهره” طریقه ی و بعد ها نام “فهرج” به خود گرفت.
لهجه مردم این روستا یزدی اما به زبان فارسی می باشد مذهب شیعه جعفری و مسلمان هستند.
اقتصاد روستای فهرج
از مشاغل عمده مردم روستای فهرج می توان به باغداری ، زراعت ، فعالیت های معدنی و دامداری اشاره کرد این روستا یکی از روستاهایی است که در زمینه کشت گلخانه ای فعالیت چشمگیری دارد و به نوعی الگو و نمونه برای دیگر روستاها است. ارزن ، پسته ، گندم و جو ، زردآلو ، هلو ، آلوچه و انگور محصولات عمده باغی و زراعی روستای فهرج میباشند.
در روستای فهرج دامداری نیز رونق قابل توجهی دارد و انواع گوشت و محصولات لبنی در آن عرضه می شود ریسندگی و قالی بافی از دیگر فعالیت هایی است که مردم این روستا به آن مشغولند.
بافت مسکونی نیمه متمرکز ، به شکل خطی و در جهت جاده دسترسی ، در بین دشت در این روستای کویری حاکم است. مسائلی که در ساخت خانه های این روستا به کار رفته است شامل گل ، خشت ، آهن و آجر است.
جاذبه های گردشگری روستای فهرج
این روستا دارای آثار تاریخی بسیاری با معماری سنتی و دیدنی می باشد و جلوه هایی از یک روستای کویری را نمایان کرده است در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا مهم ترین جاذبه های تاریخی این روستا را برایتان معرفی کنیم.
آب انبار حسینیه
قدمت آب انبار حسینیه به دوره های قبل از اسلام تعلق دارد در حاشیه این آب انبار مراسمی به نام مراسم تقدیس آب برگزار می شده است این آب انبار قبل از اسلام نیز به کار گرفته می شد کتیبه سنگی به خط نسخ در مدخل ورودی آن با این جمله مشاهده می شود:
بسم الله الرحمن الرحیم وقف نمود توفیق آثار آقا محمد جواد ولد مرحوم آقا ابوتراب بافقی تمامی بیست و پنج اصله درخت توت ماکوبی واقعه در قریه فهرج به مقام باغ عمارت که مومنین و مسلمین از آن خورده ثواب آن را به روح کثیرالفتوح شاه نجف و شاه شهید و امام غریب و حضرت عباس قربت نمایند.
مجموعه تاریخی و دیدنی شهدای فهرج
این مجموعه تاریخی آثار و ابنیه تاریخی متعددی در پیرامون خود جا داده است، در این مجموعه تعدادی از صحابه صدر اسلام دفن شده اند این افراد در وقایع اواخر حکومت یزدگرد سوم ساسانی و حمله مسلمانان توسط مردم چند روستای دیگر و همچنین روستای فهرج کشته می شوند. موقعیت این مکان در 2 کیلومتری روستای فهرج میباشد و تعدادی بنای تاریخی در ایران جا گرفته است. از جمله آثار این مجموعه می توان به قبوری اشاره کرد که قدمتشان به دوران قبل از اسلام بر می گردد اشاره کرد. سه حیاط در ساختمان این مجموعه وجود دارد.
تنه خشکیده سروی کهنسال در یکی از حیاط های این ساختمان وجود دارد که به علت خشکیدن قنات مریم آباد به این حال و روز در آمده است. در یکی از اتاق های ساختمان قبرهای چند تن از کشته شدگان قرار دارد. جالب است بدانید این عمارت گلی و خشتی در زمان های گذشته به عنوان یک مدرسه مجلل و گسترده کاربرد داشت که به احتمال زیاد در سده های نهم و دهم هجری تبدیل به خانقاه شده است. کشف کاشی های معرق با لعاب فیروزه ای و سبز در این مکان حاکی از آن است که یک زمانی فضای داخلی و خارجی این بنا با کاشیکاری های دیدنی و کتیبه های قرآنی مزین شده بود.
مسجد علاقبندی (علی قوندی)
گچبری های بی نظیری در این مسجد تاریخی که متاسفانه امروزه خرابه ای بیش نیست انجام شده است.
کمپ کویری فهرج
به واسطه احداث این کمپ کویری برای علاقه مندان به این روستا و کویر نوردی در آنجا فرصت کویرنوردی برای این افراد به وجود آمده است این کمپ کویری دارای امکاناتی همچون و ناهار و شام ، بوفه ، سرویس بهداشتی ، چای ذغالی و امکانات تفریحی مثل موتور چهار چرخ ، شتر سواری و سافاری می باشد که لحظات بسیار مهیجی برای هر گردشگر رقم می زند.
مسجد جامع فهرج
دو شبستان تابستانی و زمستانی در این مسجد بزرگ قرار دارد از شاخصه های اصلی این مسجد به منار گلی می توان اشاره کرد که از فاصله دور قابل رویت است تزیینات معماری در ظرافت گچبری ها و سقف بلند آن منعکس شده و ستون های عظیم و مستحکمی داخل آن قرار دارد.
قدمت این مسجد متعلق به نیمه اول قرن اول هجری بوده به ساختمان اصلی آن از آثار به جا مانده از دوره ساسانیان می باشد که با ورود اسلام (خلافت عمر) تبدیل به مسجد شد.
تکیه علاقمندی
نشانه های به جا مانده از این اثر تاریخی مربوط به قرن اول هجری می باشد که به صورت متروکه باقی مانده است.
قلعه فهرج
قلعه فهرج چشم اندازی بسیار زیبا و شگفت انگیز دارد و قدمت آن به قرون ده و یازده هجری قمری منسوب می باشد.
رسم و رسومات اهالی فهرج
از آنجایی که اهالی روستای فهرج یزد شیعه هستند به خاطر همین مراسم های مذهبی گوناگونی در آنجا برگزار می شود. در ایام عاشورا اهل روستا اقدام به برگزاری مراسم سنتی نخل گردانی و نخ برداری می کنند که یکی از جذابیت های این روزها به شمار می رود. در این روستا و بین ساکنان آن موسیقی از جایگاه بسیار ویژه ای برخوردار بوده و سازهای بادی و نوع دیگری از سازها که شباهت زیادی به سه تار دارند طرفداران زیادی را به خود اختصاص دادند و با همین آلات موسیقی ، موسیقی های محلی در مراسم های مختلف غم و شادی در این روستا نواخته می شوند.
مردم شناسی روستای فهرج
پوشاک متنوعی در بین مردم این روستاها مورد استفاده قرار می گیرد اغلب آنها دستار یزدی بر سر می بندند.ترمه های رنگارنگ و شلوارهای پاچین دار از جمله پوشاک عمومی زنان و دختران فهرجی محسوب میشود.
انواع قالی با طرح و نقش قالی های خراسان و کرمان از جمله صنایع دستی روستای فهرج می باشد که می توان به آن ها اشاره کرد.تقریبا 600 دار قالی در این روستا وجود دارد. در روستای فهرج بافندگی،ریسندگی و تولید گونی و برزنت نیز رواج بسیاری میان مردم دارد.
انواع آش های محلی مانند آش جو، ماش و سوپ از جمله غذاهای رایج مورد استفاده در این روستا میباشد. تهیه نوشیدنی های گرم و سرد با گیاهان طبیعی و دارویی از جمله شربت خاکشیر، شاتره و چای آویشن از اقدامات دیگر مردم این روستا میباشد.
مناسب ترین زمان سفر به روستای فهرج
بهترین و مناسب ترین زمانی که برای سفر به روستای فهرج تعریف شده است بیشتر متوجه موقعیت آب و هوایی و جغرافیایی این روستا می باشد. ماه های مهر و آبان و همچنین فصل بهار جغرافیایی مناسب ترین زمان برای سفر به این روستا می باشد چرا که آفتاب ملایم و دمای هوای مطبوعی در آن فاصله زمانی حاکم است. همانطور که پیش از این اشاره کردیم امکاناتی همچون کمپ کویری ، پمپ بنزین و پست بانک در این روستا وجود دارد که مطلع بودن از آنها در انتخاب شما بسیار دخیل است. با توجه به اینکه روستای فهرج به شهر یزد نزدیک می باشد بنابراین توصیه می کنیم در ساعت های اولیه صبح و در زمانی که هوا تاریک نشده است از این روستا بازدید نمایید تا علاوه بر دیدن تمامی جاذبه های روستا ، به تاریکی نخورید و با امنیت به مقصد برگردید.
منبع:نمناک