امسال به دلیل لزوم پیشگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا و قطع زنجیره انتقال این بیماری، مسئولان توصیه اکید کرده اند که از سفر نوروزی پرهیز شود. البته ماندن در خانه هم برای خود مزیت‌هایی دارد؛ از جمله اینکه بیشتر کنار یکدیگر هستیم، میتوانیم بیشتر مطالعه کنیم و فیلم ببینیم. فرصتی برای انجام کار‌های عقب افتاده داریم و مهمتر از همه اینکه در چنین شرایط بحرانی جامعه، سالم می مانیم تا بتوانیم دوباره در تعطیلات تابستانی با خیال راحت چمدان سفر ببندیم و به هر کجای این سرزمین پهناور در نهایت آرامش و لذت سفر کنیم. حال با این وصف، شاید بد نباشد که در خانه و پای سایت ما کمی گردشگری مجازی انجام بدهید. ما در این گزارش به معرفی یکی از جاذبه‌های گردشگری و تاریخی تهران پرداخته ایم که شاید یکی از گزینه‌های سفر شما در تعطیلات تابستان ۹۹ و بعد از شکست کرونا باشد.

مجموعه تاریخی گلستان

تهران در طول عمر خود وقایع تاریخی زیادی را پشت سر گذاشته و از دوران‌های مختلف تاریخی یادگار‌هایی در بدنه این شهر ثبت و ضبط شده‌اند که البته برخی از آن‌ها در طول عمرشان تا اندازه‌ای تغییر کرده اند مثلا بنابرآنچه در اسناد تاریخی آمده کاخ گلستان که هم‌اکنون جزو میراث ملی ایرانیان است و نامش در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده، ریشه در دوران حکومت شاه عباس صفوی دارد. در اصل در دوران حکومت شاه عباس صفوی چهار باغی در حصار شاه طهماسب و دیوانخانه‌ای در محدوده چنارستان شاه عباسی شکل احداث و ساخته می‌شود که امروز اثری از آن‌ها دیده نمی‌شود.

در اینجا بهتر است بدانید شاه طهماسب صفوی (دومین پادشاه از سلسله صفویه) علاقه مفرطی به تهران و آب و هوای آن داشت. پس با دستور او حصاری با یکصد و چهارده برج (به تعداد سوره‌های قرآن) به دور تهران کشیده شد. در ابتدای احداث حصار، برج و باروی تهران ۴ دروازه با نام‌های دروازه دولاب، دروازه شاه عبدالعظیم، دروازه قزوین و دروازه شمیران بنا شد. همزمان با ساختن این دروازه‌ها دروازه ارگ که ورودی ارگ پادشاهی بود، ساخته شد. این دروازه بعد‌ها ورودی مجموعه کاخ گلستان شد، اما داستان کاخ گلستان که هم‌اکنون با قدمتی بالغ بر ۴۴۰ سال یکی از منحصر به فردترین مجموعه‌های تاریخی ایران به حساب می‌آید به اینجا محدود نمی‌شود، زیرا برخی از کارشناسان ساخت قدیمی‌ترین بنای کاخ گلستان را به کریم‌خان زند (بنیان‌گذار دودمان زندیه) نسبت می‌دهند.

قدیمی‌ترین بنای کاخ گلستان با نام دیوان‌خانه، ایوان تخت مرمر یا ایوان دارالاماره شناخته می‌شود. این بنای تاریخی که در ۱۱ بهمن ماه سال ۱۳۳۴ به ثبت ملی رسیده، مکانی است که شاهان قاجار در آنجا فرارسیدن عید نوروز و عید‌های دیگر را به طبقات مختلف مردم شادباش می‌گفتند.

دیوان‌خانه کاخ گلستان در طول عمر خود دوبار دستخوش تغییر شده است. از بخش‌های دیگر مجموعه تاریخی کاخ گلستان می‌توان به شمس‌العماره اشاره کرد. در خصوص دلیل ساخت شمس‌العماره باید گفت که ناصرالدین شاه، پیش از سفر به اروپا و با دیدن تصاویر بنا‌های فرنگستان تمایل پیدا کرد بنایی مرتفع نظیر آن‌ها در پایتخت خود ایجاد کند تا بتواند از بالای آن منظره شهر و دورنمای پیرامون را تماشا کند بنابراین دستور ساخت شمس‌العماره را داد. ساخت شمس‌العماره در سال ۱۲۴۴ هجری شمسی شروع شد و پس از دو سال به پایان رسید.

سبک ساخت شمس‌العماره ترکیبی از معماری سنتی ایرانی و معماری غربی است.

از بخش‌های دیگر مجموعه تاریخی کاخ گلستان می‌توان به تالار سلام، تالار آینه، حوضخانه، کاخ ابیض، خلوت کریمخانی، عمارت بادگیر و تالار عاج اشاره کرد.

گفتنی است مجموعه تاریخی کاخ گلستان در خیابان پانزده خرداد-میدان ارگ قرار گرفته است.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان