آئین نخل‌گردانی مزینان ثبت ملی شد
مدیر کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی گفت: آئین نخل‌گردانی روستای بهمن‌آباد، شهر مزینان در فهرست آثار ملی ثبت شد.
ابوالفضل مکرمی‌فر در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: آیین نخل‌گردانی یکی از عناصر اصلی و اساسی نظام آیینی عاشورای مزینان را شکل میدهد که در گروه عادت‌ها و رسم‌های اجتماعی، آیین‌ها و جشن‌ها در فهرست آثار ملی قرار گرفت.
وی ادامه داد: در نظام آیینی عاشورای مزینان دو عنصر آیینی نخل و تعزیه نقشی اساسی و تعیین کننده ایفا می‌کند. حضور برجسته عناصر آیینی در مزینان با آیین نخل‌آرایی در روز تاسوعا آغاز، با نخل‌گردانی در صبح عاشورا تداوم و در نهایت تعزیهخوانی در روز عاشورا پایانی بر آن است.
مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی در خصوص ضرورت ثبت این اثر خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه این یک حرکت خودجوش از سوی اهالی است و از جانب هیچ ارگان و نهاد دولتی حمایت نمی‌شود، ثبت این واقع از تحریف موضوع جلوگیری می‌کند.
مدیر دفتر ثبت آثار تاریخی فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی در ادامه با بیان این که این پرونده متمرکز بر آیین نخل در روستای مزینان است، به ایسنا گفت: آیین نخل صبح روز تاسوعا با اقدام متولیان برای آراستن نخل آغاز می‌شود، در این روز متولیان با حرکت کردن در روستا و حضور در در منازل اهالی پارچههای مورد نیاز را جهت تزیین نخل گردآوری میکنند.
محمود طغرایی تصریح کرد: در نهایت تا ظهر تاسوعا تمامی پارچههای مورد نیاز گردآوری شده، کار آراستن نخل آغاز می‌شود، این کار تا پاسی از شب ادامه مییابد؛ نکته جالب توجه این است که کار آراستن نخل در قالب چند گروه دودمانی که وظایف هریک از پیش مشخص و تعیین شده است، صورت میگیرد. انجام این وظایف به صورت موروثی در انحصار دودمانهای خاص و مشخص روستا است، که این موضوع خود نشانگر مشارکت دودمانهای مختلف روستا در فرآیند نخل‌آرایی است.
وی اضافه کرد: در ساعات پایانی شب عاشورا در حالی که نخل‌آرایان درحال آراستن و آمادسازی نخل هستند، هیأتهای عزاداری تکای روستا به محل نخل‌آرایی مراجعه میکنند و به نوحهخوانی و عزاداری در مجاورت نخل میپردازند. در نهایت، صبح عاشورا نخل از محل آراستن که امروز در یخچال سنتی در مجاورت چاپارخانه روستا است، به میدان امام حسین(ع) روستا منتقل می‌شود.
مدیر دفتر ثبت آثار تاریخی فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی تصریح کرد: پس از آنکه تمام اعضاء هیأت عزاداری مزینان به میدان مراجعه کردند، نخل‌گردانی آغاز می‌شود. نخل در مسیر مشخص به سمت روستای بهمن‌آباد حرکت می‌کند و با توقف در محل موسوم به امامزادگان بهمن‌آباد برای دقایقی با مردم بهمن‌آباد به عزاداری مشترک میپردازند.
طغرایی ادامه داد: سپس نخل به همراه مزینانیها به سمت مزینان باز میگردد، در نهایت با چرخیدن نخل در کل روستا، نخل و هیأت عزاداران به محلی در روستا که معروف به قتل‌گاه و محل اجرای تعزیه است، حرکت میکنند. با رسیدن نخل و مردم به محل مذکور کار تعزیهخوانی آغاز و کارِ نخل‌گردانی پایان مییابد و در غروب عاشورا نخل در محل آراستن در، به اصطلاح باز می‌شود.
منبع:ایسنا