نوشته‌ها

بازدید مسافران نوروزی از اولین صندوق امانات جهان در مهریز

قلعه سریزد که به عنوان اولین صندوق امانات جهان در روستای نمونه گردشگری سریزد شهرستان مهریز واقع شده، این روزها میزبان گردشگران نوروزی است.

منطقه نمونه گردشگری سریزد شامل ارگ قدیم و جدید، قلعه و آب انبار و سایر مکانهای تاریخی و باستانی در این روستای تاریخی است که با برنامه‌ریزی‌های انجام شده در این ایام میزبان گردشگران زیادی از سراسر کشور است.

قلعه‌ی سریزد در این منطقه، قلعه‌ای بی نظیر و دست نخورده، متعلق به دوره ساسانیان است که به منظور ذخیره سازی غلات و مواد غذایی استفاده می شده و در آن زمان از ارزش خاصی برخوردار بوده است.

بنا بر اسناد تاریخی، علاوه بر غلات، پول، طلا و زیورآلات روستاییان نیز در مواقع هجوم و غارت در این قلعه نگهداری می‌شده است لذا از آن به عنوان اولین صندوق امانت نیز یاد می‌شود.

گرداگرد این بنا را خندقی به عرض تقریبی شش متر و عمق بین ۳ تا ۴ متر محصور کرده که اولین لایه دفاعی قلعه محسوب می‌شده است. این قلعه دارای دو دیوار متحدالمرکز تو در تو با برج و باروهایی بلند و تسخیر ناپذیر است که توسط این خندق محصور شده است.

همچنین قلعه دارای دو درب بوده که یکی درب اصلی و دیگری درب پشتیبان قلعه بوده است. درب اصلی قلعه به صورت متحرک بوده و به وسیله طناب و قرقره هایی از سمت پایین به بالا با و بسته می شده است. زمانی که درب اصلی به وسیله دشمن شکسته می شد و دشمن به درون قلعه راه می یافت، درب دوم قلعه بسته می شده و در واقع نقش درب پشتیبانی قلعه را ایفا می‌نموده است.

قلعه سریزد دارای سه طبقه است و مصالح مورد استفاده در آن خشت و گل، آجر و گچ بوده است. تزییناتی نظیر کادربندی و شومینه سازی نیز در آن دیده می شود. در دو طرف راهروها، اتاق های متعدد حجره مانندی است که هر کدام دارای درب و کلیدی مجزا به منظور ذخیره سازی اشیا گرانبهای روستاییان بوده است.

گفتنی است، این اثر در تاریخ ۲۷ خرداد ۱۳۵۴ با شماره ثبت ۱۰۸۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و هم اکنون به مجتمع گردشگری تغییر کاربری داده است.

منبع:ایسنا

اماکن تفریحی و بوم‌گردی‌های مهریز تعطیل شد

 معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار یزد ضمن اعلام تعطیلی اماکن تفریحی گردشگری و بوم‌گردی‌های شهرهای قرمز تا اطلاع بعدی، بیان کرد: منعی برای برگزاری مراسم‌های دهه فجر در شهرهای قرمز استان نیست ولی باید با ۳۰ درصد جمعیت تشکیل شود.«علی‌اکبر عزیزی» در جلسه ستاد مبارزه با کرونا مهریز اظهار کرد: با توجه به رنگ‌بندی شهرستان‌های استان، مهریز هم متاسفانه در وضعیت قرمز قرار دارد و درگیری بیماری در این شهرستان بالا رفته و میزان بستری‌ها نیز افزایش داشته است.

وی بر ضرورت هم‌افزایی و همدلی و اتحاد برای مبارزه با این بیماری خصوصاً در این مقطع زمانی که بحث سویه اُمیکرون مطرح و فراگیری آن خیلی زیاد است، تاکید کرد.

معاون استاندار گفت: همه کارمندان دولت، ارگانها و نهادها باید حتما باید دوز سوم واکسن را تزریق کرده و همچنین کسانی که می‌خواهند خدمات بگیرند، حتماً واکسیناسیون دوز دوم را دریافت کرده باشند.

وی ادامه داد: مراسم‌های دهه فجر در شهرستان‌های قرمز استان و مهریز با ۳۰ درصد جمعیت تشکیل خواهد شد و مانعی برای برگزاری نیست ولی در مورد راهپیمایی ۲۲ بهمن ستاد ملی کرونا تصمیم می‌گیرد.

عزیزی اظهار کرد: اماکن تفریحی و گردشگری و بوم‌گردی‌های شهرهای قرمز تا اطلاع بعدی تعطیل است و مدارس و دانشگاه‌ها نیز در این شهرها غیرحضوری برگزار خواهد شد.

معاون استاندار در پایان نیز گفت: برگزاری کلیه مراسم‌ها و تجمعات در مکانهای سر بسته نیز تعطیل خواهد بود تا بتوانیم این موج بیماری را نیز کنترل کنیم.

منبع:ایسنا

سنگ‌نگارهای ۳۵۰۰ ساله‌ مهریز تخریب‌ شدند؟

اخیرا تصاویر مربوط به تخریب سنگ‌نگاره‌های ۳۵۰۰ ساله‌ی کوه ارنان در شهرستان مهریز واکنش‌هایی را در فضای مجازی به همراه داشته است ولی مدیر کل میراث فرهنگی استان یزد می‌گوید: این تخریب‌ها به تازگی اتفاق نیفتاده و مربوط به بیش از ۲۰ سال پیش است.

باغ خوشنویس مهریز بهشتی سبز در دل کویر

آثار و بناهای قدیمی فراوانی در مهریز وجود دارد که نشانگر تاریخ ایران و فرهنگ مردمان این سرزمین هستند و به این شهر هویّت و اصالت بخشیده‌اند، یکی از این بناها باغ خوشنویس مهریز است که این نگین سبز در کویر در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است.

باغ خوشنویس مهریز از باغ‌های ایرانی و یکی از جاذبه‌های گردشگری مهریز به شمار می‌رود که در محله استهریج این شهر واقع شده و قدمتی متعلق به دوران قاجار دارد و  از جمله بناهای فرهنگی و تاریخی با المان‌های هنر، معماری و طبیعت در کنار هم است.

در ورودی این باغ از در چوبی باغ بزرگ، درختانی سرسبز و باشکوه بر لب جوی آبی خنک و روان خودنمایی می‌کنند که به دلیل روان بودن آب از داخل باغ، این مکان از گذشته دارای جذابیت خاصی بوده است.

دو طرف جوی اصلی باغ خوشنویس، درختان تنومند و سالخورده‌ای قرار دارد که صدای گنجشک‌ها و پرواز پرنده‌ها بر روی درختان سر به فلک کشیده، حس و حال شیرینی را به انسان هدیه می‌دهد و با وجود این که باغ خوشنویس در استان کویری و خشک یزد واقع شده اما دارای هوایی خوش، مطبوع و خنک است.

یک ساختمان بسیار زیبا و دیدنی نیز در گوشه‌ای از باغ، خود را به رخ بینندگان می‌کشد که ساختمان اصلی باغ خوشنویس محسوب می‌شود و دارای فضاهایی همچون اتاق‌های نشیمن، انبار، اصطبل و مطبخ است که این بنای تک جبهه‌ای رو به سوی شرق نهاده و از این منظر قابل رویت است. در مقابل ساختمان هم حوض مدوّر بسیار بزرگی قرار گرفته که زیبایی دو چندانی به باغ خوشنویس مهریز بخشیده است.

این باغ ایرانی که پس از دو سال مرمّت، امروزه تغییر کاربری داده و به اقامتگاه بومگردی تبدیل شده است و در حال حاضر این باغ برای گردشگران و مسافران قابل استفاده است اما در مورد ویژگی‌های دیگر این باغ ایرانی می‌توان به سازه‌های آن اشاره کرد.

سازه‌های اصلی بنا با وجود گل و خشتی بودن، وضعیت خوبی دارد و با اندکی حفاظت، می‌تواند تا سالیان متوالی باقی بماند البته برای تزئینات نمای ساختمان از سیم گل و دم گیری‌های گچی استفاده شده است، همچنین یک هشتی با سقف فیل پوش نیز دیده می‌شود که با ورود به آن قسمت، بخش اصلی سکونتگاه به چشم می‌خورد.

11 قنات در حال حاضر در ایران ثبت جهانی شده‌ که یکی از این قنات‌ها، قنات حسن ‌آباد مهریز در استان یزد است که با قدمت 700 سال، به دورۀ میانی اسلامی یعنی قرن هشتم بر می‌گردد و عبور قنات جهانی حسن آباد از این باغ، زیبایی منحصر به فردی به باغ خوشنویس بخشیده و باعث ایجاد فضای دلشنین و آب و هوایی مطبوع شده است.

آب قنات حسن‌آباد پس از عبور از وسط باغ جهانی پهلوان‌پور، در این باغ جاری می‌شود و پس از وارد شدن به باغ خوشنویس دو قسمت شده و در نهایت با عبور از مقابل عمارت اصلی باغ، دوباره به هم رسیده و از باغ خارج می‌شود.

پیشنهاد می‌شود که در کنار بازدید از این جاذبه پس از بحران کرونا، در سفر به مهریز از جاذبه‌های دیدنی دیگری مانند کوه ریگ، قلعه مهرپادین، باغ پهلوان پور، قلعه سریزد، باغ آهو، کاروانسرای زین الدین، برج بادگیر شکیب و قلعه باغ دهوک بازدید کنید.

منبع:ایسنا

نمونه اعلایی از باغ‌های ایرانی در مهریز یزد

باغ جهانی پهلوان‌پور مهریز یکی از جاذبه‎های دیدنی استان یزد و نمایانگر هنر اصیل ایرانی و سبک زندگی، هوش و ذکاوت ایرانیان باستان است.

مهریز شهری بازمانده از دوران حکومت ساسانیان با قدمتی حدود ۱۶۰۰ سال است که در قسمت جنوبی دشت یزد و جنوب شرقی شیرکوه واقع شده و برخی محققان معتقدند که دختر انوشیروان ساسانی به نام «مهرنگار» سبب آبادانی و رونق روستاهای این منطقه شده و بعدها فرماندهان و امرای زیردست این شاهزاده ساسانی نام «مهرگرد» بر ای منطقه گذاشته‌اند که در گذر زمان به «مهریجرد» و سپس «مهریز» معروف شده است.

این شهر که به باغشهر تاریخی یزد معروف است دارای بناها و جاذبه‌های تاریخی و زیبایی است که از جمله آنها می‌توان به باغ پهلوان‌پور که در زمره باغ‌های ایرانی ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو است، اشاره کرد.

این باغ زیبا و منحصربفرد که متعلق به فردی به نام «حسن ملارضا» بوده و بعد از او به دامادش «علی پهلوان» تعلق گرفت، از لحاظ موقعیت جغرافیایی در محله مزویرآباد مهریز واقع شده است.

یکی از اولین نکاتی که در بدو ورود به این باغ روح هر گردشگر و بازدیدکننده‌ای را نوازش می‌دهد، صدای جریان آب درون آن است که از زیر درختان کهنسال این باغ عبور کرده و آنها را مشروب می‌کند.

آب نهر اصلی باغ از قناتی معروف و جهانی به نام قنات حسن آباد تامین می‌شود ولی علاوه بر این قنات، قنات‌های دیگری به نام «شاه حسینی» و «مزویرآباد» نیز در آبیاری این باغ زیبا نقش‌آفرینی می‌کنند.

باغ پهلوانپور علاوه بر درختان کهنسال و استوار چنار دارای درختان میوه‌ای مانند بادام، خرمالو و انار است که نشان می‌دهد با وجود آب و هوای گرم استان یزد، این منطقه دارای آب و هوایی نسبتاً خنک و متفاوت از دیگر مناطق استان است.

در بخش ورودی باغ، بخش‌هایی همچون برج، اصطبل و کاهدان قرار دارد که همگی مربوط به دوران قاجار است ولی تزئینات به کار رفته در بنای برج همچون تزیینات بناهای دوره زندیه است. در میان باغ نیز بنایی دارای دو و نیم طبقه موسوم به کوشک یا شربت خانه بازمانده از دوران قاجار است که دارای قسمت‌های مختلفی همچون تالار، گوشوارها و حوض‌خانه است و آب قنات حسن‌آباد از وسط این کوشک عبور می‌کند.

زمستان‌خانه از دیگر بناهای شاخص باغ پهلوانپور است که نسبت به دیگر بناهای این باغ جدیدتر و مربوط به دوره پهلوی اول است. این بنای یک طبقه شامل اتاق‌های نشیمن، پستو، مطبخ و طنبی است و به گونه ‌ای ساخته شده که در فصل زمستان بتوان از آن استفاده کرد.

جالب است بدانید که در حفاری‌های بعدی که درون این باغ صورت گرفت، بخش‌هایی همچون آشپزخانه، انباری و حمام این باغ هم از زیر خاک بیرون آورده شدند که این بخش‌ها در کنار کوشک باغ قرار دارند و علاوه بر این‌ها، در سمت شمالی باغ پهلوان‌پور نیز بنایی وجود دارد که مکان زندگی و کارگاه خدمتگزاران باغ بوده است.

باغ پهلوان پور مهریز در سال ۱۳۸۱ هجری شمسی در فهرست آثار ملی ایران و در سال ۲۰۱۱ میلادی در فهرست آثار جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.

منبع:ایسنا