نوشته‌ها

گلستان مسرور از چشم‌انداز اجرای طرح گردشگری آشوراده

 اظهارات قاطع رییس سازمان حفاظت محیط زیست مبنی بر قانونی بودن طرح بومگردی جزیره آشوراده، امیدها را برای اجرای یکی از مهمترین دستورهای موکد آیت الله رییسی رییس جمهور در سفر استانی به گلستان و برآوردن آرزوی دیرینه ساحل‌نشینان سرزمین هیرکان، افزایش داد.

به گزارش ایرنا، آیت الله ابراهیم رییسی رییس جمهور در سفر استانی ۱۳ اسفند به گلستان پس از حضور در جزیره آشوراده و محل پیشنهادی برای طرح بومگردی و طبیعت گردی، به اهالی این استان وعده داد گره مشکلات این پروژه را باز خواهد کرد.

رییس جمهور در بازدید از تنها جزیره ایرانی دریای خزر و سپس در نشست با نخبگان ، مدیران و رسانه‌های استان گلستان بارها بر ضرورت اجرای طرح گردشگری آشوراده تاکید کرد.

رییس قوه مجریه در بخشی از سخنان خود در نشست با نخبگان گلستان گفت : به صورت منفک با همه مدیران متولی در اجرای طرح گردشگری گفت و گو شده و هیچ یک حجت و دلیلی برای  اجرا نشدن این پروژه مطرح نکردند.

وی ادامه داد: چالش های زیادی در گلستان از جمله طرح گردشگری آشوراده مشاهده شد که بخشی از آن مربوط به پیچ و خم‌های اداری است که در این میان محول کردن یک موضوع بین دستگاه های مختلف سبب طولانی شدن روند بررسی و حل مشکلات شد.

وی به طرح طبیعت گردی جزیره آشوراده اشاره  و اضافه کرد : این ثروت خدادادی به دلیل یک مشکل اداری غیرقابل استفاده مانده در حالی‌که با اجرای طرح طبیعت‌گردی بخشی از مشکلات اشتغال استان برطرف شده و اقتصاد گردشگری گلستان پویاتر خواهد شد.

اظهارات واضح و شفاف رییس جمهور در گلستان و برخی مسائل مطرح شده با مضمون مخالفت سازمان حفاظت محیط زیست سبب شد تا معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست به شائبه‌ها پاسخ دهد.

رییس سازمان حفاظت محیط زیست به تازگی با اشاره به چالش‌های اجرای طرح گردشگری در منطقه آشوراده گفت: گردشگری در آشوراده مجوز دارد هرچند اجرای آن مستلزم رعایت دستورالعمل‌های محیط زیست است.

علی سلاجقه با تاکید بر معطل ماندن طرح مصوب گردشگری آشوراده، از دستگاه‌های اجرایی کشور خواست هر چه سریع‌تر با رعایت همه مسائل محیط زیستی نسبت به اجرای این طرح وارد عمل شوند.

وی با توجه به سفر اخیر رییس جمهور به گلستان و مطالبه مردم و جوامع محلی در خصوص معطل ماندن طرح مصوب گردشگری آشوراده، از دستگاه‌های اجرایی به ویژه وزارت  خانه های نیرو و راه و شهرسازی و جهاد کشاورزی خواست هر چه سریع تر با رعایت همه مسائل محیط زیستی وارد عمل شوند.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری گلستان در این خصوص گفت : پس از سفر رییس جمهور به گلستان، جلسه هماهنگی بین دستگاه های متولی طرح طبیعت‌گردی آشوراده در شورای عالی شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی برگزار شد که جمع بندی خوبی ایجاد شد.

عفت همدم ادامه داد : مقرر شد در روزهای آینده جلسه‌ای با رویکرد حل اختلافات موجود تشکیل شود و اختلافاتی که در برداشت های متفاوت از این مصوبه بین  دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری و مصوبات کمیته ملی ماده ۲ سازمان حفاظت محیط زیست ایجاد شده برطرف گردد.

وی خاطرنشان کرد: در اجرای طرح بوم گردی و طبیعت گردی آشوراده که مجوز آن در بهمن ماه ۱۳۹۶ اخذ شده، عملیات های اجرایی بر مبنای ملاحظات زیست محیطی اجرا خواهد شد و قرار نیست کوچکترین انحرافی در این حوزه رقم بخورد.

همدم بیان کرد: اعضای شورای عالی شهرسازی و معماری بر این اعتقادند که طرح گردشگری بدون احداث هیچ  سازه‌ای و فقط با ظرفیت‌های محیطی آشوراده در خشکی و ساحل این جزیره اجرا شود اما بر اساس مجوزهای زیست محیطی امکان ایجاد سازه های همسو با طبیعت با ارتفاع حداکثر ۶ متر و سطح اشکال محدود میسر است و ماندگاری ۸۰ نفر به صورت شبانه پیش‌بینی شده است.

وی ادامه داد: باید تلاش کنیم اجرای پروژه برای سرمایه‌گذار توجیه پذیر باشد.

معاون عمرانی استاندار گلستان تاکید کرد که با همراهی همه دستگاه ها و با تاکید رییس جمهور و استاندار، گره اجرای این پروژه برطرف شود و تاکنون هم رویکردهای مثبت و پیشرفت های خوبی حاصل شده است.

به گزارش ایرنا، جزیره آشوراده یکی از ظرفیت‌های بی‌بدیل گردشگری کشور است که به دلیل داشتن ساحل بکر و چشم انداز بدیع فرصت مناسبی برای توسعه گردشگری داخلی و خارجی دارد.

۷۰۰ هکتار از مساحت این جزیره از قابلیت راه اندازی تاسیسات گردشگردی برخوردار است که طرح طبیعت‌گردی در ۲۲ هکتار از جزیره آشوراده فروردین امسال در ستاد ملی تالاب‌ها به تصویب رسید.

طرح گردشگری در تنها جزیره ایرانی دریای خزر از اصلی‌ترین مطالبات مردم و مسوولان گلستان در دهه‌های اخیر بود که سال ۹۳ در سفر استانی هیات دولت به گلستان تصویب شد.

با امضای قرارداد بین استانداری گلستان و سازمان حفاظت محیط زیست، تحقق آن برای بهره مندی از مزایای اقتصادی و معیشتی وارد مرحله جدیدی شد و با زدن کلنگ عملیات اجرایی این طرح در سال ۹۷ تکاپو و تقلا برای اجرای مصوبه دولت آغاز شد.

پس از مراسم افتتاحیه این پروژه کش و قوس میان حامیان محیط زیست و مدیران اجرایی گلستان آغاز شد که در نخستین گام و با پیگیری های تشکل‌های محیط زیست، مساحت طرح گردشگری در آشوراده از ۳۸۰ هکتار به ۳۸ هکتار کاهش یافت.

در طرح جدید قرار شد، کل طرح گردشگری در ۳۸ هکتار اجرا شود و فقط ۲۲ هکتار آن به صورت زون متمرکز گردشگری در مجاورت بافت مسکونی و متروک فعلی آشوراده قرار داشته باشد تا آسیبی به این زیستگاه وارد نشود، پروژه ملی گردشگری و طبیعت گردی جزیره آشوراده شامل ساخت اسکله، مسیر دسترسی، آلاچیق، رستوران و دیگر زیرساخت های مورد نیاز حضور گردشگران است.

جزیره آشوراده که تمام سال میزبان انواع پرندگان بومی و مهاجر است در سال ۱۳۵۴ جزو نخستین مناطق زیست کره جهان معرفی و ثبت شد، این جزیره در ۲ کیلومتری غرب  شهرستان بندرترکمن در حوزه استحفاظی استان گلستان قرار دارد.

زون بندی کوششی است هدفمند که به منظور تشخیص و تفکیک زون ها، براساس معیارهای حفاظت از منابع (فیزیکی و زیستی) و انجام توسعه متناسب با آن انجام می شود که در پایان به تدوین برنامه فعالیت های هر زون منجر می گردد.

منبع:ایرنا

طرح ملی گردشگری آشوراده گلستان؛در چالش‌های تصمیم‌گیری

اجرای طرح گردشگری جزیره آشوراده در دهه هشتاد بر سر زبان‌ها افتاد و تصویب آن بارقه امیدی بین حدود ۳۰۰ هزار نفر ساحل نشینان گلستان و سایر اهالی این استان کم برخوردار به وجود آورد تا با اجرای آن بخشی از مشکلات اقتصادی و اجتماعی استان برطرف شود.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، طرح گردشگری آشوراده که در سفر استانی هیات دولت به گلستان به تصویب رسید شامل ساخت اسکله، مسیر دسترسی، آلاچیق، رستوران و دیگر زیرساخت های مورد نیاز حضور گردشگران بود و قرار بود با سرمایه گذاری ۴ هزار میلیارد ریالی بخش دولتی و خصوصی طی زمان‌بندی سه ساله به بهره‌برداری برسد، اما موانع متعدد بر سر اجرای آن به خصوص از سوی دستگاه‌های دولتی، از شتاب اجرای کامل این پروژه کاست.

کارشناسان معتقدند که یکی از دلایل اجرای کند طرح گردشگری آشوراده، تکالیف غیرضرور مجریان این پروژه در تدوین چندین طرح مطالعاتی با رویکردهای به طور تقریبی مشابه است که در صورت ساماندهی و تدوین یک طرح تفضیلی واحد بسیاری از مشکلات مانند جذب سرمایه گذار بخش خصوصی برطرف خواهد شد.

  معاون عمرانی استانداری گلستان به آخرین وضعیت این پروژه اشاره کرد و گفت: ‌اجرای طرح گردشگری در جزیره آشوراده از سال ۹۵ در دستور کار مدیران گلستان قرار گرفت و براساس طرح اولیه قرار بود این موضوع در عرصه ای به مساحت ۳۸۰ هکتار اجرا شود.

«عفت همدم» اظهار کرد: دغدغه های محیط زیستی سبب شد تا عرصه منظور شده برای این طرح  ابتدا به ۳۸ و در ادامه به ۲۲ هکتار کاهش یابد.

 همدم افزود: مطالعات فاز صفر این پروژه در سال ۹۵ بر اساس ملاحظات زیست محیطی انجام شد و این طرح در سال ۹۶ با ذکر الزامات در کمیته ملی محیط زیست  به تصویب رسید و در سال ۹۷ کمیته طبیعت‌گردی سازمان میراث فرهنگی و در سال ۹۹ شورای عالی معماری و شهرسازی با ذکر جزییات و الزاماتی مجوز اولیه این طرح را تصویب کرد.

 به گفته وی، مقرر شد تا طرح یکپارچه و تفصیلی برای اجرای این پروژه در جزیره آشوراده و سایت پشتیبان توسط مشاور تعیین شده و به شورای عالی معماری و شهرسازی فرستاده شود.

معاون عمرانی استانداری گلستان ادامه داد: همزمان با  انتخاب مشاور برای تدوین طرح نهایی، اقدامات لازم برای جانمایی و انتقال زیرساخت‌ها در سایت پشتیبان در دست بررسی است.

همدم بیان کرد: بر اساس مجوز محیط زیست برق موردنیاز برای طرح طبیعت گردی آشوراده از محل پنل‌ها و نیروگاه خورشیدی و آب مصرفی با جمع آوری آب باران تامین خواهد شد.

وی ادامه داد:‌ در زمان حاضر منتظریم تا طرح تفصیلی و نهایی این پروژه توسط مشاور ترسیم و به شورای عالی ارسال   و میزان برق و آب مورد نیاز طبیعت‌گردی مشخص شود.

همدم ادامه داد: بر اساس مجوز محیط زیست امکان حضور و طبیعت گردی ۵۰۰ نفر به صورت روزانه و ۸۰ نفر به صورت شبانه وجود دارد، اما در مجوز شورای عالی معماری و شهرسازی به شب ماندگاری گردشگران اشاره نشده است.

معاون عمرانی استانداری گلستان تاکید کرد که در اجرای طرح گردشگری آشوراده تمام عملیات اجرایی بر اساس ملاحظات محیط زیست انجام خواهد شد.

همدم افزود: هر گونه اجرای عملیات در داخل پهنه ۲۲ هکتاری جزیره آشوراده بر اساس واگذاری موقت به سرمایه‌گذار انجام می شود و بر اساس ضوابط و مقررات محیط زیست امکان واگذاری قطعی اراضی وجود ندارد.

شکایت محیط زیست

نماینده حوزه انتخابیه غرب گلستان در مجلس شورای اسلامی هم گفت: در اجرای پروژه گردشگری در عرصه ۲۲ هکتاری آشوراده به سبب شکایت محیط زیست مازندران حکم توقف فعالیت از سوی دادستانی کشور صادر شد.

عبدالجلال ایری اضافه کرد: اصل این شکایت قابل قبول نیست زیرا پس از تشکیل شورای راهبری مدیریت خلیج گرگان و پناهگاه حیات وحش میانکاله، هر گونه اتخاذ تصمیم و یا طرح شکایت نیاز به طرح موضوع در این شورا و کسب مصوبه آن دارد، اما محیط زیست مازندران بی‌توجه به این مصوبه  مبادرت به شکایت کرد.

وی ادامه داد: پیگیری برای حل این مشکل در حال انجام است و در این خصوص مذاکراتی با رئیس جمهوری انجام شده و با توجه به اشرافیت ایشان بر مسائل قضایی امیدواریم این مشکل به زودی برطرف شود.

ایری گفت:‌ موضوع  دیگر مرتبط با طرح گردشگری آشوراده احداث زیرساخت‌های لازم در بخش سایت پشتیبان این پروژه در منطقه ساحلی بندرترکمن است که در این بخش روند کار مطلوب بوده و سازمان همیاری‌های گلستان مقدمات لازم برای تهیه بسته‌های سرمایه‌گذاری بخش خصوصی را در دستور کار قرار دارد.

نماینده مردم غرب گلستان در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: ‌برخی دغدغه های موجود در خصوص آزادسازی مسیر دسترسی با همکاری شهرداری بندرترکمن و ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) بر طرف شده تا سرعت اجرای عملیات در سایت پشتیبان افزایش یابد.

وی تاکید کرد: همزمان با پیگیری رفع چالش‌های فراروی اجرای طرح گردشگری جزیره آشوراده، احداث سایت پشتیبان در بندرترکمن با قدرت تمام در حال انجام است.

شروع دوباره فعالیت‌های عمرانی در آینده نزدیک

فرماندار شهرستان ترکمن هم گفت: برنامه‌ریزی لازم برای آغاز عملیات اجرایی در سایت پشتیبان نهایی شده و به‌زودی در فعالیت‌های عمرانی در آن آغاز می شود.

سیدصادق شیرنگی اظهارکرد: همه اقدامات مرتبط با طرح گردشگری آشوراده بر اساس مقررات محیط زیست انجام می شود و علاقه‌مندان طبیعت دغدغه‌ای در این خصوص نداشته باشند.

منبع:همشهری

رویای زندگی در آشوراده

ساکنان سابق آشوراده هنوز تا تحقق زندگی دوباره دراین جزیره یک گام فاصله دارند.

تنهایی پرهیاهوی این سال‌های جزیره آشوراده، بی‌نشان از روزهایی است که برای خودش اسم و رسمی در فرهنگ، اقتصاد و زیست اهالی استان گلستان یا شرق مازندران آن روزها داشت. جزیره حالا ۳دهه است که تنها، میان غوغا و هیاهوی تصمیم‌گیری‌های مسئولان و اعتراض‌های فعالان محیط زیست برای ساختن آینده‌اش ایستاده؛ گروهی می‌خواهند طرحی به نام «طبیعت‌گردی آشوراده» را اجرا کنند و گروهی هم مصرانه قصد دارند به هر قیمتی، جلوی اجرای آن را بگیرند.

اما دراین میان گویی هیچ کجای ماجرا کسی به فکر جزیره و هویت دیرین آن نیست؛ انگار سرنوشت آشوراده درمیان اختلاف‌های تصمیم‌سازان و منتقدان به‌دست فراموشی سپرده شده‌ و چشم‌به‌راه توجه ویژه است.

روزگار رفته آشوراده
«آشور کوچک»، نامی که طی قرن‌ها آشوراده با آن خوانده می‌شد، روزگاری نه فقط یکی از مهم‌ترین نقاط استراتژیک نظامی در منطقه به‌حساب می‌آمد، بلکه یکی از مهم‌ترین مراکز اقتصادی شمال کشور، به‌ویژه در دهه۴۰ شمسی بود.

با لغو قانون اجاره سواحل و رودخانه‌های کشور ازسوی خوانین به روس‌ها در سال۱۲۱۵ هجری‌شمسی و با فرمان محمدشاه قاجار، زمینه ایجاد شرکت ماهی‌گیری و صیادی ایران دراین جزیره شکل گرفت. پس از آن، در سال۱۳۳۲شمسی نیز شرکت‌ صیادی ملی ایران به‌عنوان «شیلات ایران» نامگذاری شد تا سهم بزرگی از اقتصاد شمال داشته باشد.

پس از آن بود که تأسیسات شیلات مانند صیدگاه‌های رسمی، سوله‌های ذخیره و توزیع ماهی و همچنین سازه‌های سبک و بی‌پیرایه اهالی که بیشترشان کارکنان شیلات بودند، در جزیره رشد و گسترش پیدا کرد، اما گویا تاریخ، سرنوشت دیگری برای آشوراده رقم زده بود؛ سرنوشتی تلخ همراه با غم فراق.

در دهه ۷۰شمسی، با بالا آمدن آب دریاچه خزر، همه اهالی جزیره ناچار به جلای وطن شدند و از تأسیسات شیلات آشوراده نیز فقط همان ساختمانی برجا ماند که امروز در کنار اسکله قابل مشاهده است. همچنین دراین منطقه روستای زیبایی قرار دارد که مالکانش در قید حیاتند و اکنون می‌خواهند به خانه بازگردند؛ دغدغه‌ای که طی ۳ دهه نه ازسوی مسئولان استان شنیده شد و نه ازسوی فعالان و حامیان محیط زیست.

ترک اجباری جزیره
دبیر ستاد مردمی بازگشت به آشوراده دراین باره می‌گوید: آشوراده خانه ما بود؛ سال‌ها دراین جزیره زندگی و رشد کردیم. مدرسه رفتیم و ازدواج کردیم. بالا آمدن آب دریا سبب شد ناچار به ترک خانه و زندگی شویم.

«نرگس گلدسته» می‌افزاید: باید برای وضعیتی که جزیره درآن گرفتار آمده، گریست. از زمانی که آشوراده خالی از سکنه شد، همه‌چیز هم برای این جزیره بدتر شده‌است. اکنون آشوراده به تلی از زباله تبدیل و جولانگاه شکارچیان و صیادان غیرمجاز شده‌است. وی ادامه می‌دهد: تا زمانی که اهالی در جزیره زندگی می‌کردند، خبری از اتفاق‌های ناخوشایند نبود؛ هنوز بوته گل‌ها و درخت‌هایی که با دست خودمان کاشته‌ایم برجا مانده است. ما اهل این آب و خاک هستیم و دل‌مان برای وضعیت کنونی جزیره می‌سوزد. اینجا زمانی پر از شور زندگی بود و اکنون حال نزاری پیدا کرده‌است.

گلدسته عنوان می‌کند: برخی گمان می‌کنند ما مخالف رونق گردشگری دراین جزیره هستیم، درحالی‌که این‌گونه نیست و فقط می‌خواهیم جزیره احیا شود. ما می‌گوییم بگذارید زندگی به آشوراده برگردد؛ باور کنید اگر جزیره زبان داشت، خودش هم همین را می‌گفت. ما حافظان این جزیره بوده‌ایم و نمی‌توانیم شاهد از بین رفتن زیست‌بوم آن باشیم.

مطالبه به‌حق بازگشت به جزیره
اینها درحالی‌است که استاندار گلستان نیز اعتقاد دارد درخواست بازگشت به جزیره که ازسوی اهالی بیان می‌شود، مطالبه برحقی است. «هادی حق‌شناس» دراین باره می‌گوید: این مردم مالک زمین‌ها و خانه‌های خود هستند. تعیین و تکلیف اسناد آنان باید در اداره ثبت اسناد انجام شود. همه کسانی که دارای سند باشند، می‌توانند به جزیره بازگردند و نمی‌توان این حق را از آنان سلب کرد.

وی می‌افزاید: با اجرای طرح طبیعت‌گردی در جزیره همین خانه‌های روستایی موجود می‌توانند اقامتگاه و محل پذیرایی از گردشگران باشند.

فرصتی برای سرمایه‌گذاران بومی
استاندار درحالی این موضوع را تأیید می‌کند که براساس طرحی که به‌عنوان «طبیعت‌گردی در جزیره آشوراده» با تأیید سازمان حفاظت محیط زیست کشور در شورای‌عالی معماری و شهرسازی کشور مصوب شد، امکان واگذاری طرح به‌صورت بخشی و به سرمایه‌گذاران محلی کوچک نیز درنظر گرفته شده‌است؛ شرایطی که ممکن است بتواند گروهی از اهالی را به سرمایه‌گذاران اجرای طرح تبدیل کند.

ازسوی دیگر براساس طرح بررسی اثرات محیط زیستی اجرای گردشگری در جزیره آشوراده که ازسوی استانداری گلستان به‌عنوان کارفرما و شرکت مشاور برای سازمان حفاظت محیط زیست کشور تهیه شد، عمده‌ترین چالش این جزیره اکنون و حتی برای آینده، گردشگری غیرمسئولانه، ازبین رفتن گونه‌های گیاهی و حجم وسیع زباله در جزیره در نبود نظارت برگردشگری و همچنین شکار بی‌رویه از گونه‌های جانوری و پرنده‌های مهاجر زمستان‌گذران اعلام شده‌است.

نکته جالبی که دراین طرح به آن اشاره می‌شود، این است که طرح مطالعاتی سرمنشأ عموم این آسیب‌ها را پس از خالی شدن جزیره از سکنه عنوان می‌کند و به استناد همین موضوع، اجرای طرح را به‌عنوان بهترین گزینه موجود معرفی می‌کند؛ موضوعی که می‌تواند سندی بر تأیید خواسته اهالی باشد.

منبع:همشهری

آیا آشوراده از فهرست مناطق گردشگری خارج می‌شود؟

فعالان حوزه محیط زیست همچنان به‌دنبال خارج ساختن «آشوراده» از مناطق نمونه گردشگری هستند. محمد داسمه، وکیل «ستاد مردمی نجات آشوراده»(سمنا) از نامه‌نگاری بین شورای عالی شهرسازی و معماری و وزارت میراث فرهنگی برای خروج آشوراده از طرح گردشگری در تنها جزیره دریای خزر خبر می‌دهد.
با وجود این ابوطالب قاسمی، رئیس گروه مناطق نمونه گردشگری از وجود چنین نامه‌هایی اظهار بی‌اطلاعی می‌کند و می‌گوید: مجوز طرح گردشگری در منطقه «زون متمرکز» آشوراده قرار می‌گیرد، لذا این نامه موضوعیت ندارد.»

اما یکی از کارشناسان شورای عالی شهرسازی و معماری از علاقه وزارت میراث فرهنگی به خروج آشوراده از مناطق گردشگری سخن می‌گوید. این کارشناس که نمی‌خواهد نامی از او به میان بیاید می‌گوید: پیش از این سازمان میراث فرهنگی براساس مطالعات سازمان محیط زیست نامه‌ای به شورای‌عالی شهرسازی برای خروج آشوراده از مناطق نمونه گردشگری نوشت.»

به‌گفته او بعد از آن شورای عالی شهرسازی و معماری هم در پاسخ، نامه‌ای به وزارت میراث فرهنگی می‌نویسد تا معلوم شود تصمیم نهایی وزارت میراث فرهنگی در عمارت آزادی برای زیستگاه «فوک خزری» چیست؟

او و محمد داسمه، وکیل آشوراده مبنا این نامه‌نگاری را مصوبه سال 94 شورای عالی شهرسازی و معماری ایران می‌دانند. به‌گفته این کارشناس براساس مصوبه شورای عالی شهرسازی هرگونه ساخت‌وساز در مناطق چهارگانه محیط زیست ممنوع و خلاف قانون است. با وجود این قاسمی با تعریف زون (منطقه)های مختلف مناطق چهارگانه محیط زیست، مجوز طرح گردشگری آشوراده را مربوط به «زون تفرجی متمرکز» این جزیره محیط زیستی می‌داند.

او می‌گوید: طرح‌های مطالعاتی براساس زون‌های مختلف انجام می‌گیرد. در مناطق چهارگانه زون‌های تفرجی گسترده، حفاظتی و متمرکز وجود دارد. امکان اجرا طرح گردشگری در زون تفرجی متمرکز براساس مصالح محیط زیست و چارچوب‌های موجود، وجود دارد.

به اعتقاد او، ممنوعیت اجرا طرح گردشگری در آشوراده براساس مصوبه شورای عالی شهرسازی ومعماری موضوعیت ندارد.

نبود زون تفرجی متمرکز در جزیره

اما محمد داسمه، وکیل ستاد مردمی «نجات آشوراده»(سمنا) می‌گوید: زون تفرجی متمرکز در آشوراده وجود ندارد.

این وکیل محیط زیستی اعتقاد دارد، طرح گردشگری در منطقه حیات وحش میانکاله انجام می‌گیرد. بنابراین براساس قوانین شورای‌عالی شهرسازی و معماری خلاف قانون است. براساس طرح مدیریت مناطق حفاظت شده، مناطق چهارگانه، پناهگاه‌های حیات وحش و مناطق حفاظت شده فاقد زون تفرجی گسترده و متمرکز هستند.

او می‌گوید:مصوبه شورای عالی محیط زیست به صراحت در زمان خانم ابتکار اعلام می‌کند که در آشوراده زون تفرجی متمرکز وجود ندارد.

او مصوبه شورای عالی شهر‌سازی را هم شاهد دیگری بر ممنوع بودن هرگونه فعالیت گردشگری توریستی در آشوراده و میانکاله می‌داند و می‌گوید: این مصوبه هم برای کل محدوده مناطق چهارگانه حکم می‌راند نه بر زون خاصی از آن.

بند چهار مصوبه شورای عالی شهرسازی در سال 94 می‌گوید:تمام موافقتنامه‌های مربوط به سرمایه‌گذارانی که اراضی منطقه گردشگری آن‌ها در عرصه‌های خاص نظیر عرصه‌های ذخیره‌گاه جنگلی و مرتعی، عرصه‌های ذخیره گاه انرژی، اراضی مستحدثه ساحلی، مناطق چهارگانه و مراکز حساس زیست محیطی، نقاط امنیتی، تداخل با خطوط راه‌آهن و خطوط انتقال نیرو و انرژی، اراضی حاشیه سدها، تالاب‌ها و سایر موارد خاص قرار دارند، آماده شده و از لیست مناطق نمونه گردشگری حذف می‌شوند.

همچنین مصوبه این شورا تاکید می‌کند: در شناسایی اراضی مستعد احداث شهرک‌های گردشگری، عدم قرارگیری در مناطق چهارگانه حفاظتی محیط زیست، عرصه‌ها و ذخیره گاه‌های جنگلی و مراتعی که واگذاری آنها ممنوع است، رعایت شود.

این مصوبه همچنین یادآوری می‌کند که لازم است تهدید ایجاد راه‌های دسترسی به شهرک برای جنگل‌ها و اراضی بکر منابع طبیعی موجود و چگونگی موضوع دفع فاضلاب شهرک مورد توجه قرار گیرد. اجرا طرح گردشگری آشوراده در همان گام نخست با جاده‌سازی روبه‌رو شد. سازمان محیط زیست آن را مخالف موافقتنامه‌های انجام گرفته اعلام کرد. جاده‌ای که وسعت آن بزرگتر و بیشتر از 22 هکتاری بود که قرار است در آشوراده به طرح‌های گردشگری اختصاص یابد. در نهایت ساخت این جاده بخاطر ورود محیط زیست، متوقف شد. «نازلی رهبری» کارشناس رسمی دادگستری نیز طرح گردشگری آشوراده را خلاف قانون می‌داند.

او در گزارش خود به شعبه هفتم دادسرا کارکنان دولت می‌نویسد: گزارش توان اکولوژیک انجام شده، نه برای تمام پناهگاه حیات وحش، که تنها برای جزیره «آشوراده» انجام شده است بنابراین تمامی بحث‌های حفاظتی و مدیریت گردشگری تنها مرتبط با جزیره آشوراده است. در حالی که در ارتباط با ورودی شبه جزیره میانکاله از استان مازندران مطلبی بیان نشده و با ادامه وضع موجود کماکان گردشگران وارد شبه جزیره می‌شوند. لذا بحث تقویت حفاظت پناهگاه از این جهت زیر سؤال است.

مخاطرات زیستگاه فوک خزری

این کارشناس همچنین می‌نویسد: در بازدیدی که انجام گرفت، در ساحل منطقه 22 هکتاری، تا 600 متری داخل خلیج گرگان، ارتفاع آب بیشتر از یک متر نبود. این درحالی است که طبق مجوز ارائه شده از سمت سازمان محیط زیست، در این ساحل قرار بر احداث ساحل شنا و ماهیگیری است. این امر مستلزم برهم زدن زیستگاه و بسترسازی برای ایجاد محیط آبی مناسب شنا است. چون در حال حاضر با این عمق کم و رسوب زیاد، اصلا شنا کردن تا فاصله 600 متری از ساحل میسر نیست. حتی اگر بستر‌سازی نیز انجام بشود، حضور افراد در آب و برهم زدن رسوبات و ناامن کردن محیط از فضای مناسب تغذیه پرندگان کنار آبزی و فوک خزری می‌کاهد.

او این اتفاق را مخالف امر حفاظت که هدف اول مناطق چهارگانه تحت نظارت محیط زیست است، می‌داند.

به‌نوشته نازلی رهبری و با توجه به استعلام از مرکز فوک خزری در جزیره آشوراده، محل آزاد‌سازی فوک‌های درمان شده، دقیقا در نقطه‌ای قرار دارد که قرار است طرح گردشگری آشوراده انجام بگیرد.

او می‌گوید: با توجه به این‌که هدف اصلی در پناهگاه حیات وحش ابتدا حفاظت و بعد تفرج اعلام شده، هیچ برنامه حفاظتی برای فوک خزری که گونه‌ای در خطر انقراض است مطرح نشده است. آشوراده تنها زیستگاه این گونه در معرض انقراض در ایران است.

این کارشناس رسمی در بخش دیگری از گزارش عمق کم آب و رسوبی بودن ساحل را محدوده‌ای بسیار مناسب برای تغذیه پرندگان آبزی و کنار آبزی می‌داند و براساس آن، دغدغه حفاظت از گونه‌ها و اکوسیستم توسط شاکیان به طرح گردشگری آشوراده را بی‌اساس نمی‌داند.

او اعتقاد دارد که سازمان محیط زیست از امر حفاظت غافل شده است. پناهگاه حیات وحش این روزها با مرگ پر ابهام 15 هزار پرنده مهاجر روبه‌رو است. کارشناسان هنوز درباره علت مرگ آن‌ها به اجماع نرسیده‌اند اما یکی از دلایل احتمالی این مرگ‌ها، ساخت‌وسازها در منطقه و ورود فاضلاب صنعتی و شهری به میانکاله است که با اجرای این طرح گردشگری می‌تواند این شرایط خطرزا را مضاعف کند.

منبع:اسکان