دو سال بعد، یک نهاد دیگر به نام اتحادیه فرودگاه های اروپای غربی در زوریخ سوئیس پا به عرصه نهاد و در سال 1962 اتحادیه فرودگاه های بین المللی غیر نظامی در شهر پاریس تأسیس گردید.

وب‌سایت: ACI

در سال 1970 شورای هماهنگی اتحادیه های فرودگاهی در ژنو بنیان نهاده شد تا سخنگو و نماینده‌ی سه اتحادیه مذکور در سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) و اتحادیه بین المللی حمل و نقل هوایی (یاتا) باشد.

یک سال بعد، ایکائو به شورای هماهنگی اتحادیه های فرودگاهی، اختیارات نظارتی اعطا کرد. در سال 1985 اتحادیه فرودگاه های اروپای غربی منحل شد و اعضای آن به اتحادیه فرودگاه های بین المللی غیر نظامی و اتحادیه اپراتوران فرودگاهی پیوستند.

سال 1991 برای صنعت فرودگاهی، سالی متفاوت بود. در این سال، که نقطه عطفی در تاریخ حیات این صنعت به شمار می رود، دو اتحادیه مذکور با یکدیگر ادغام شدند و اتحادیه بین المللی فرودگاه ها را پایه گذاری کردند.

در همان سال آغاز فعالیت، مقرر شد اتحادیه بین المللی فرودگاه ها، علاوه بر ساختمان مرکزی واقع در ژنو، شش دفتر منطقه ای نیز در آسیا، آفریقا، اروپا، آمریکای لاتین و حوزه‌ی کارئیب، آمریکای شمالی، و اقیانوسیه داشته باشد.

دفاتر منطقه ای نیز به ترتیب در شهرهای دهلی نو، قاهره، بروکسل، کاراکاس، واشنگتن، و ونکوور مستقر شدند. در همین سال ایجاد کمیته های دائمی جهانی اتحادیه‌ی بین المللی فرودگاه ها نیز به تصویب رسید و با فعالیت کمیته های منطقه ای نیز در همان زمینه های کاری کمیته های دائمی، موافقت شد.

در سال 1993 صندوق توسعه‌ فرودگاه ها ایجاد شد. یک سال بعد برنامه ‌ِی شرکای تجاری جهانی اتحادیه بین المللی فرودگاه ها به تصویب رسید و در همین سال، دفتر ارتباط با ایکائو نیز در مونتریال کانادا افتتاح شد.

در سال 2004 دفاتر مناطق آمریکای جنوبی و آسیا-اقیانوسیه به ترتیب به شهر مریدا و جزیره هنگ کنگ منتقل شدند. در سال 2006 دفاتر منطقه ای آسیا و اقیانوسیه با یکدیگر ادغام شدند. در سال 2007 دفتر منطقه ای اتحادیه بین المللی فرودگاه ها در کازابلانکا افتتاح شد و در سال 2008 خانم آنجلاگیتنس، مدیر کل جدید این اتحادیه، جایگزین آقای رابرت، جی، آرونسون، مدیر پرتلاش این اتحادیه شد.

تاریخچه اتحادیه بین‌المللی فرودگاه‌ها

در سال 1991 اپراتوران فرودگاهی در سراسر جهان، با هدف یکپارچگی در فعالیت ها و خط مشی ها، اقدام به تاسیس اتحادیه بین المللی فرودگاه ها کردند. این اتحادیه نخستین اتحادیه بین المللی بود که فرودگاه ها برای تامین منافع خود و تقویت مناسبات با شرکای تجاری شان تاسیس کردند.

ایجاد این اتحادیه موجب شد فرودگاه ها به رغم پراکندگی در سراسر نقاط جهان، با داشتن نماینده ای واحد، در مناسبات بین المللی به شکلی متحد و یکپارچه عمل کنند. اتحادیه ی بین المللی فرودگاه ها، یک نهاد غیرانتفاعی است که وظیفه دارد از طریق ایجاد ارتباط با نهادهای بین المللی، ضمن تقویت جایگاه فرودگاه ها در صنعت هوانوردی، منافع اعضای خود را نیز تامین نماید. در حال حاضر مهم ترین نقش این اتحادیه، ارتباط با سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری، ایکائو، است که این سازمان، وظیفه‌ی تدوین و ابلاغ استانداردهای حمل و نقل هوایی را بر عهده دارد. اتحادیه بین المللی فرودگاه ها علاوه بر کمک به اعضا برای تحقق و اجرای توصیه ها و استانداردهای مصوب ایکائو در زمینه های ایمنی و امنیت هوانوردی، در جلوگیری از آلودگی محیط زیست نیز با ایکائو همکاری می‌کند.

این اتحادیه، همچنین، هنگام تدوین مقررات و تعیین تعرفه ها و طرح مباحثی مانند آزادسازی، مالکیت فرودگاهی، تعیین ظرفیت‌ها و محدودیت های نظارتی، از منافع فرودگاه ها صیانت می کند. اتحادیه ی بین المللی فرودگاه ها، در عین حال، با تدوین خط مشی و راهکارهای لازم در خصوص نحوه‌ی ایجاد ارتباط با شرکت های هواپیمایی، دولت ها و نهادهای ناظر، به رشد و توسعه‌ی فرودگاه ها کمک می کند. اتحادیه ی بین المللی فرودگاه ها با فراهم ساختن فرصت های آموزشی متعدد، ارائه‌ی آمار تحلیلی، و همچنین انتشار نشریات کاربردی به اعضای خود کمک می کند تا با آگاهی از دانش روز دنیا تعاملات خود را بهبود بخشند. البته مهم ترین هدف از تشکیل این اتحادیه، بهبود شیوه های مدیریتی، ایجاد و گسترش همکاری با نهادهای بین المللی، تبادل دانش و اطلاعات میان فرودگاه ها، تهیه آمار و اطلاعات تحلیلی برای اعضا، ارائه ی اطلاعات و آگاهی های لازم به مسافران هوایی و مطمئن ساختن آنها از سفری امن،ایمن، و سازگار با محیط زیست می باشد.

مبنای فعالیت اتحادیه ی بین المللی فرودگاه ها نیز بر پایه‌ی همکاری و مشارکت اعضا و تصمیماتی است که پس از اتخاذ در کمیته های تخصصی، به تصویب اعضای هیات مدیره می رسد.

اتحادیه بین المللی فرودگاه ها، همچنین، از طریق اطلاع رسانی عمومی و تبیین اهمیت اجتماعی توسعه‌ی فرودگاه ها و ارتقای همکاری و مساعدت عمومی در بین فرودگاه ها به شناخته شدن هر چه بیشتر جایگاه این صنعت در جامعه می کند.

اعضای اتحادیه‌ بین المللی فرودگاه ها :

در اول ژانویه سال 2008 ، اتحادیه ی بین المللی فرودگاه ها دارای 580 عضو بود که 1640 فرودگاه را در 175 کشور جهان اداره می کرد. طبق آمار اتحادیه ی بین المللی فرودگاه ها، در سال 2007 بیش از چهار میلیارد و 400 میلیون نفر و 85 میلیون تن کالا از فرودگاه های عضو این اتحادیه جابه جا شده است. امروزه بیش از 95 درصد ترافیک مسافری جهان، از فرودگاه های عضو این اتحادیه انجام می شود.

اتحادیه بین المللی فرودگاه ها دارای پنج دفتر منطقه ای به شرح زیر است :

• دفتر منطقه ای آفریقا در کازابلانکا
• دفتر منطقه ای آسیا- اقیانوسیه در هنگ کنگ
• دفتر منطقه ای اروپا در بروکسل
• دفتر منطقه ای آمریکای لاتین و حوزه‌ی کارائیب در مریدا
• دفتر منطقه ای آمریکای شمالی در واشنگتن دی..سی

اتحادیه بین المللی فرودگاه ها برای هماهنگی امور با سازمان‌های دولتی و غیر دولتی، از همکاری کمیته های تخصصی و گروه‌های کاری نیز بهره می‌برد.

ساختار اتحادیه‌ بین المللی فرودگاه ها:

عالی ترین مرجع تصمیم گیری در اتحادیه بین المللی فرودگاه ها “مجمع عمومی” است. این نهاد بین المللی فرودگاهی، همچنین، یک هیات امنای 29 نفره دارد که اعضای آن متشکل از مشاوران منطقه ای و ناظران برنامه‌ی جهانی شرکای تجاری است و حداقل دو بار در سال تشکیل جلسه می دهند. هیات امنا علاوه بر تدوین خط مشی اتحادیه ی بین المللی فرودگاه ها مطابق با اساسنامه و تصمیمات اتحادیه، موضوعات مهمی را که در جلسه‌ی سالانه‌ی مجمع عمومی به آنها پرداخته نمی شود، مورد بحث و بررسی قرار می دهد. انتخاب مدیر کل، و پذیرش اعضای جدید نیز از اختیارات هیات امناست. از دیگر وظایف و اختیارات این هیات می توان به تعیین بودجه‌ی سازمان مرکزی، تصویب سیاست ها و فعالیت های اتحادیه ی بین المللی فرودگاه ها، و نحوه‌ی تعامل اتحادیه با سایر نهادهای بین المللی هوانوردی اشاره کرد. هیات امنا حق رای دارد و نماینده‌ی رسمی اعضای دائمی اتحادیه ی بین المللی فرودگاه ها محسوب می شود .

اتحادیه بین المللی فرودگاه ها یک کمیته‌ی اجرایی هشت نفره نیز دارد که علاوه بر اجرای مصوبات هیات امنا، بر حسن فعالیت این هیات نیز نظارت می کند. ریاست هر دو نهاد بر عهده‌ی رییس اتحادیه ی بین المللی فرودگاه هاست. ناگفته نماند وظیفه‌ی تحقق سیاست های سازمان مرکزی اتحادیه ی بین المللی فرودگاه ها و همچنین اداره ‌ی این اتحادیه، بر عهده‌ی مدیر کل، رئیس هیات امنا، و سخنگوی این نهاد بین المللی است. ذکر این نکته نیز ضروری است که مدیران ارشد بخش های سیاست و اقتصاد هوانوردی، امور هماهنگی های ایکائو و محیط زیست، بخش های ارتباطات، تسهیلات، امنیت، ایمنی، فنی و آموزشی گزارش های خود را به مدیر کل ارائه می کنند .

کمیته ها و کارگروه های اتحادیه بین المللی فرودگاه ها:

اتحادیه بین المللی فرودگاه ها دارای پنج کمیته‌ی دائمی، سه کمیته‌ی فرعی، و دو گروه کاری است . کمیته های دائمی و فرعی ، که زیر نظر هیات امنای اتحادیه بین المللی فرودگاه ها اداره می شوند، در حوزه های تخصصی خود به هیأت امنا مشاوره می دهند این کمیته ها، همچنین، ملزم می باشند در موارد مقتضی به هیات امنا، کمیته‌ی اجرایی، و دبیرخانه کمک نمایند .
کمیته ها متشکل از افراد خبره ای است که در زمینه های فرودگاهی دارای دانش و تخصص کافی هستند. مدیریت این کمیته ها بر عهده‌ی رییس و معاون کمیته است که با رای اعضای کمیته، و هماهنگی با دبیرخانه انتخاب می شوند. 12 نفر از اعضای کمیته با نظر دفاتر منطقه ای انتخاب می شوند و هشت نفر دیگر را دبیرخانه‌ی اتحادیه بین المللی فرودگاه ها انتخاب می کند. لازم به ذکر است ناظران و اعضای کمیته های موقت، در صورت موافقت رییس و منشی کمیته، می توانند در جلسات شرکت نمایند.
کمیته های دائمی اتحادیه ی بین المللی فرودگاه ها عبارتنداز: کمیته های اقتصاد، محیط زیست، خدمات و تسهیلات امنیت، ایمنی و فنی.

نقش و جایگاه ایران در اتحادیه بین المللی فرودگاه ها:

شرکت فرودگاه های کشور نماینده رسمی جمهوری اسلامی ایران در اتحادیه بین المللی فرودگاه هاست. این شرکت در سه کمیته ی امنیتی، اقتصادی، و تسهیلاتی این اتحادیه عضویت دارد و از سال 2004 به طور مستمر در نشست های رسمی آن شرکت کرده است.

عضویت و حضور شرکت فرودگاه های کشور در اتحادیه ی بین المللی فرودگاه ها علاوه بر ایجاد فرصتی مناسب برای معرفی صنعت فرودگاهی ایران در مجامع بین المللی، موجب افزایش تعاملات نمایندگان شرکت با مدیران فرودگاه های بزرگ و موفق دنیا می شود که از این رهگذر عواید فراوانی عاید شرکت فرودگاه ها و ، به تبع آن، کل مجموعه ی صنعت هوانوردی کشور می گردد.
نگاهی کوتاه به تحولات صنعت هوانوردی در دهه های اخیر موید این نکته است که بیشترین تحولات این صنعت در سال های اخیر، در حوزه ی خدمات فرودگاهی رخ داده و این بخش در ابعاد مختلف، شاهد تحولات و دگرگونی های شگرفی بوده است.

خوشبختانه در دو دهه ی گذشته، تلاش و اهتمام مدیران صنعت فرودگاهی کشور موجب شده است صنعت هوانوردی ایران در بخش خدمات ناوبری به پیشرفت های شایانی نائل آید؛ به گونه ای که هم اکنون جمهوری اسلامی ایران در این بخش جایگاه بسیار مطلوبی دارد. در بخش خدمات فرودگاهی نیز سرمایه گذاری های خوبی صورت گرفته است؛ اما با عنایت به این که ارائه ی خدمات فرودگاهی از مهم ترین رسالت های شرکت فرودگاه های کشور است، بدیهی است توجه بیشتر به این بخش علاوه بر بهبود وضعیت فرودگاه های ما در عرصه های جهانی، موجب همگامی بیشتر ما با تحولات جهانی خواهد شد.

از طرفی بررسی ها نشان می دهد مشکلات و موانع فراروی بهبود و توسعه خدمات فرودگاهی در ایران، بیش از آن که مربوط به تجهیزات و امکانات پیشرفته باشد، به دلیل فقدان دانش و عدم آگاهی از علوم و فنون روز دنیا در حوزه ی مدیریت فرودگاهی است. لذا برای به وجود آوردن بستر مناسب برای ایجاد تحول در صنعت فرودگاهی و از طرفی رسیدن به اهداف سند چشم انداز ایران 1404، لزوم انتقال دانش و فن آوری نوین به کشور، امری ضروری و حیاتی به شمار می رود و بدیهی است این امر جز در سایه ی تعامل با نهادهای بین المللی فرودگاهی میسر نخواهد شد.

اتحادیه‌ بین المللی فرودگاه ها در تعامل با سایر نهادهای بین المللی :

گرچه مهم ترین رسالت اتحادیه بین المللی فرودگاه ها، یکپارچه سازی نحوه‌ی فعالیت فرودگاه ها، تعیین خط مشی و سیاستگذاری ست، اما فعالیت های این اتحادیه محدود به این موارد نمی شود و این نهاد بین المللی با سایر سازمان ها و نهادهای بین المللی، از جمله ایکائو و یاتا، رابطه و همکاری تنگاتنگی دارد .

منبع:همشهری