آشنایی با شهر تاریخی ادیرنه – ترکیه
شهر تاریخی و مرزی ادیرنه (Edirne) در بخش تراس منطقه مرمره کشور ترکیه قرار گرفته و با ۵ گذرگاه مرزی از طریق بلغارستان و یونان با اروپا ارتباط دارد.
این شهر زمانی پایتخت دولت عثمانی بود و با مساجد، بازارهای سر پوشیده، پلها و خانههای تاریخیاش به عنوان نماد میراث فرهنگی ترکیه شناخته میشود.
شهر تاریخی ادیرنه با آثار پرشکوه خود آناطولی و اروپا را به یکدیگر مرتبط میسازد و هم در دوران امپراطوری عثمانی و هم در دوره جمهوریت به عنوان مرکز آموزش و فرهنگ نقش مهمی بر عهده داشته و دارد.
نوآوری در زمینه های معماری در بناهای این شهر دیده شده و اولین نمونههای هنر خطاطی و تزئین نیز باز در همین شهر جوانه زده است.
از دوره سلطان مراد دوم تا سلطان محمد چهارم از پادشاهان عثمانی، مراسم پیروزی، ختنه سوران شاهزداگان و حتی مراسم ازدواج برخی از پادشاهان در این شهر صورت میگرفت. ادیرنه در قرن ۵ قبل از میلاد توسط “اودریس”ها که از نژاد تراسها بودند، تاسیس شده است.
این شهر در دورانهای پیشین با نامهای مختلفی یاد شده و سرانجام در دوره سلطان مراد اول بدان “ادیرنه” گفته شده است.
ادیرنه که در سال ۱۳۶۱ از سوی سلطان مراد اول فتح گردید تا فتح استانبول وظیفه پایتختی عثمانی را بر عهده گرفت.
مسجد سلیمیه از هر نفطه ادیرنه قابل مشاهده است و اثر هشتاد سالگی معمار سینان میباشد یکی از شاهکارهای هنر معماری ترک، عثمانی و جهان محسوب میگردد.
این مسجد که مابین سالهای ۱۵۶۹ و ۱۵۷۵ با فرمان سلطان سلیم دوم ساخته شده با چهار مناره و انتخاب محل احداث، استادی معمار سینان در زمینه رشته شهرسازی را در معرض دید عموم میگذارد.این مسجد از سنگهای تراش داده شده و روی زمینی به مساحت ۲۴۷۵ متر مربع احداث شده است.
گنبد این مسجد که از سطح زمین ۴۳ متر و ۲۸ سانتیمتر ارتفاع دارد به قطر ۳۱ متر و ۳۰ سانتیمتر بوده و بر روی هشت ستون که با طاقهایی به طول ۶ متر به یکدیگر متصل شده اند استوار می باشد.
مسجد سلیمیه دارای چهار مناره به قطر ۳ متر و ۸۰ سانتیمتر و ارتفاع ۷۰ مترو ۸۹ سانتیمتر بوده و در ساخت آن از سنگ مرمر، چینی لعاب کاری شده و ایزنیک و نمونههای زیبای چوب و نیز هنر صدفکاری استفاده شده است.
اطراف مسجد به عنوان محلی برای قدم زدن و فضای سبز تنظیم شده و اماکن عمومی متعددی به منظور استراحتگاه در لابلای درختان و سرسبزیها احداث شده است. در جبهه مشرف به بازار مسجد سلیمیه، پیکره برنزی معمار سینان جای گرفته است.
یکی دیگر از آثار متعلق به دوره عثمانیان که درمقابل مسجد سلیمیه قرار دارد مسجد زیبایی است که ساخت آن در سال ۱۴۰۳ از سوی امیر سلطان آغاز و در دوره سلطان چلبی محمد به سال ۱۴۱۴ به پایان رسیده است.
یکی از دو مسجد مهمی که در مرکز شهر جای گرفتهاند مسجدی است که در منارهاش سه محل جداگانه برای اذان وجود دارد.
این مسجد که مابین سالهای ۱۴۴۳ و ۱۴۴۷ از سوی سلطان مرداد دوم ساخته شده است و با اسلوب هنر کلاسیک دوره قدیم عثمانی جلب توجه میکند. مسجد مذکور با مناره ۶۷ متری و هنر قلمکاریی خود بعد از سلیمیه بزرگترین مسجد ادیرنه می باشد.
یکی دیگر از آثار مهم شهر که در سواحل رودخانه تونجا قرار دارد مجتمع بایزید دوم میباشد.
مسجد، مدرسه طب، عمارت خانه، دارالشفاء، حمام، مطبخ و انبار آذوقه، بخشهای مختلف این مجتمع را تشکیل میدهند. در صحن ورودی این مجتمع، حجرههای ویژه مداوای بیماران روانی جای گرفتهاند.
در این حجره بیماران را با صدای آب و نوای موسیقی معالجه میکردند. مسجد مرادیه نیز که در محلهای به همین نام قراردارد با تزئینات ظریف خود شهرت یافته است.
شبستان و بازار سرپوشیده علی پاشا واقع در مرکز شهر ادیرنه، به ترتیب در سالهای ۱۴۷۱ و ۱۵۶۹ ساخته شدهاند. ادیرنه که بر سر راه ارتباطی غرب و استانبول، پایتخت عثمانی قرار دارد صاحب کاروانسراهای متعددی است. کاروانسراهای رستم پاشا، احمد پاشا و تاشحان از جمله این بناها میباشند.
ازجمله نقاط دیدنی این شهر میتوان به “سارای ایچی” محل برگزاری مسابقات کشتی سنتی “کیرک پینار” یا کشتی روغنی و کاخ همایونی، یکی از کاخهای پادشاهان عثمانی در دورهای که ادیرنه پایتخت امپراطوری بود اشاره کرد.
این کاخ در بین کاخهای عثمانی، بعد از توپکاپی، بزرگترین کاخ بود. کاخ مذکور در نتیجه عدم توجه و فرسایش از بین رفته است.
مسابقات کشتی کیرک پینار ما بین آخرین روزهای ماه ژوئن و اولین روزهای ژوئیه به مدت ۳ هفته برگزار میشود.
بعد از مجسمههای کشتیگیران فراموش نشدنی چون “کورت دورئلی”، “کل آلیچو” و “کوجا یوسوف” کاخ عدالت در کنار درختان سایه گستر چنار قرار دارد.
این اثر که در سال ۱۵۶۱ با فرمان سلطان سلیمان قانونی و از سوی معمار سینان ساخته شده است چهار طبقه بوده و در طبقه فوقانی آن یک حوض مرمرین وجود دارد. این قصر به عنوان دیوان همایونی مورد استفاده قرار میگرفت.
پل قاتح که در کنار قصر عدالت و روی رودخانه “تونجا “ساخته شده است سه دهانه بوده و ۳۴ متر طول دارد.
اراضی ما بین دوشاخه رودخانه “تونجا” بسیار سرسبز بوده و از اینرو توجه دوستداران پیک نیک را به خود جلب می کند. در طول رودخانه نیز ماهیگیران آماتور به صید ماهی می پردازند.
پلهای ساخته شده روی رودخانههایی که در جغرافیای ادیرنه قرار دارند با استحکام و ویژگیهای ساخت خود در مقابل زمان و طبیعت ایستادهاند.
پلهای اوزن، غازی، ساراچ خانه، بایزید، یالنیز گوز، سارای و نیز اکمکچی زاده، احمد پاشا از جمله پلهای مذکور است.
منطقه کارا آغاچ در غرب ادیرنه قرار دارد. کارا آغاچ با مرکز شهر ۱۰ کیلومتر فاصله داشته و در دوره عثمانی به عنوان استراحتگاه تابستانی مورد استفاده قرار می گرفت.
رودخانه “مریچ” در این نقطه، مرز میان ترکیه و یونان را شکل میدهد. امور احداث پل سنگی مریچ به سال ۱۸۴۲ در دوره سلطان عبدالمجید آغاز شده و در سال ۱۸۴۷ به پایان رسیده است. این پل ۲۶۳ متر طول، ۷ متر عرض و ۱۲ طاق دارد.
انتهای پل، باشگاه گمرکات ادیرنه که در سال ۲۰۰۱ از سوی وقف “چکول” مرمت شده قرار دارد. امروزه از این بنای زیبا به عنوان کافه تریا استفاده میشود.
ساختمان ایستگاه قطار کارا آغاچ که بعد از گشایش خط راه آهن “روملی” در سال ۱۸۷۳ ساخته شد، با تغییر مسیر خط راه آهن در سال ۱۹۷۱ به انزوا گرایید. این بنا امروزه از سوی باشگاه تراس استفاده میگردد.
منبع:همشهری