نوشته‌ها

احتمال ریزش بادگیرهای لافت بر سر مردم و گردشگران

 معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هرمزگان گفت: بادگیرهای بندر تاریخی و روستای هدف گردشگری لافت شهرستان قشم براثر زمین لرزه ها و رطوبت بالا، آسیب های زیادی دیده‌اند که احتمال ریزش آن‌ها بر سر مردم ساکن روستا و گردشگران وجود دارد.

عباس نوروزی روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هرمزگان با مرمت بادگیرها هم سعی در حفظ آنها و هم سعی در ایمن‌سازی محیط دارد.

وی ادامه داد: بادگیرهایی که در سال گذشته مرمت شدند و بادگیرهایی که امسال مرمت می‌شوند خطری برای مردم نخواهند داشت اما خطر ریزش سایر بادگیرها وجود دارد.

وی اضافه کرد: پنج بادگیر بندر تاریخی لافت سال گذشته در مدت ۴۵ روزبا مصالح بومی مرمت شذ که سه بادگیر نیاز به اندود و اقدام‌های حفاظتی داشته و ۲ بادگیر به مرمت کلی نیاز داشت و برای آنها حدود ۲ میلیارد ریال هزینه شد.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هرمزگان افزود: ۱۰۰ میلیارد ریال برای مرمت بادگیرهای روستای هدف گردشگری لافت نیاز است اما این اداره کل تنها ۳ میلیارد ریال اعتبار در سال جاری برای مرمت این بادگیرها دارد که با این اعتبار مرحله دوم مرمت بادگیرهای لافت را از هفته گذشته آغاز کرده است.

وی ابراز داشت: این مرحله از مرمت بادگیرهای لافت به مانند پارسال شامل چهار بادگیر می شود که تا مهر ماه ادامه می‌یابد و این تعداد برای رفع خطر ریزش این بناهای تاریخی ناکافی است.

نوروزی تاکید کرد: خطر ریزش بادگیرها را در گذشته هم متذکر شده‌ایم و امیدواریم بتوان اعتبار مورد نیاز را برای رفع این خطر جذب کرد.

بندر لافت (بندر بادگیرها) با جاذبه‌های تاریخی و گردشگری تاریخی و طبیعی از بافت‌های ارزشمند جنوب کشور است که در سال ۱۳۸۵ به شماره ۱۶۳۱۵ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

لافت در گذشته به مدت طولانی مرکزیت جزیره قشم بود و زمانی هم نام تمام جزیره لافت بوده است و مردان آن از گذشته تا روزگاران نه چندان دور با لنج های بادبانی سفر های اقیانوسی می کردند.

آنان با کشور های آفریقایی و کشور هند تجارت می کردند به گونه ای که هنوز پیرمردانی هستند که بر زبان‌های هندی، سواحلی، عربی، انگلیسی و غیره تسلط کامل دارند.

چهره طبیعی روستای لافت در میان درختان سبز گرمسیری و نخلستان‌های بلند، همراه با زیبایی خیره‌کننده دریا و جنگل شناور حرا برای هر تازه‌واردی جذاب و قابل توجه‌است.

سبک معماری خانه‌های روستا نیز بسیار جالب و دیدنی است، بارزترین خصیصه معماری این روستا، بادگیرهای فراوان آن در اندازه‌های مختلف است.

بناهای روستا بسیار نزدیک به هم ساخته شده و کوچه‌های آن نیز بسیار تنگ و باریک هستند.

بادگیرهای کوچک و بزرگ خانه‌های روستایی که در میان باغ‌ها و نخلستان‌ها قرار گرفته‌اند، شکوه و زیبایی خاصی به این روستای ساحلی بخشیده‌اند.

این روستا علاوه بر زیبایی‌های تحسین برانگیز طبیعی خود، آثار ارزشمند تاریخ را نیز در خود جای داده‌است که اهم آنها عبارت‌اند از قلعه نادری، قلعه پرتغالیها، چاه های تلا، دو آب انبار (برکه)، گنبدی مدور، گورستان تاریخی که سنگ نبشته‌های مربوط به هزار سال پیش در آن مشهود است و زیارتگاه‌های سید حسن منصور و شیخ اندرآبی در این روستا واقع هستند.

تمام خانه‌ها حیاط مرکزی و بادگیر دارند و هر چند سال یک بار به روش‌های سنتی مرمت شده‌اند و به شکل اولیه خود باقی‌مانده‌اند که همین حدس زدن سن آنها را دشوار کرده است.

عوامل اصلی شکل دهنده معماری لافت مقابله با شرایط طاقت فرسای اقلیمی، و نیز حفظ ارزش‌های مذهبی خانواده است، ترکیب اتاق‌ها و راهروها و ارتباط آن‌ها با حیاط، تحت تأثیر معماری نواحی مرکزی و حاشیه کویری ایران است.

مراکز محله‌ها، حول مساجد شکل گرفته‌اند و از میدان به مفهوم رایج آن در معماری ایرانی خبری نیست، سیمای عمومی روستا در بافت قدیم و جدید متفاوت است که در بافت قدیم، سیمای عمومی لافت، منظره‌ای اخرایی رنگ با بافتی فشرده و کوچه‌های کم عرض دارد و عناصر شاخص عمودی – بادگیرها – در آن جلب توجه می‌کنند و در این بافت مساجد سفید رنگ که بیشتر آنها مناره دارند، خودنمایی می‌کنند.

اما در بافت جدید، همان سیمای رایج شهری دیده می‌شود، تراکم ساختمانی کمتر، معابر گشوده‌تر و اطراف مساجد خالی تر شده است، لذا مرکز محله مفهوم خود را تا حدی از دست داده است.

منبع:ایرنا