جیپور، شهری صورتی در هندوستان
سفر پس از دورهای طولانی محدودیت و درگیری با بیماری میتواند لذتی وصف ناشدنی به همراه داشته باشد. به همین دلیل انتخاب هوشمندانه مقصد پس از مدتها خانهنشینی لذت سفر را دوچندان کرده و تجربههای متفاوتتری را برای مسافران به همراه خواهد داشت.
یکی از مقاصدی که برای سفر پس از مدتها میتواند گزینه خوبی باشد شهر «جیپور» در هندوستان است که تا قبل از کرونا هر سال تعداد زیادی از گردشگران را به خود جذب میکرده است. این شهر نشانی از سنت و فرهنگ هند بوده و به شهر صورتی معروف است. علت این نامگذاریها ساختمانهای صورتیرنگ، کاخها و قلعههای مجلل، باغهای سرسبز، معابد متنوع و بازارهای سنتی و رنگارنگ است.
گفته میشود «جای سینگ»، حاکم آمر جیپور را با استفاده از معماری سنتی هندی و اصول شهرسازی مدرن در سال ۱۷۲۷ میلادی ساخته و در ادامه آن را به عنوان پایتخت خود انتخاب کرده است. از نکاتی که باید به آن اشاره کرد مشارکت «وییدادار باهارچاریا»، معمار و کاهن هندو، در ساخت این شهر بوده است. جیپور بر اساس یک ماندالای ۹ قسمتی معروف به «پیتاپادا» طراحی شده است. ۲ بلوک از شهر به کاخها و ساختمانهای دولتی و هفت بلوک دیگر به عموم مردم اختصاص داشته است.
از مکانهای معروف و مشهور این شهر که برای گرشگران و علاقهمندان جذابیت خواهد داشت، میتوان به «قصر شهر»، «قلعه امبر»، «رصدخانه جانتار مانتار»، «موزه البرت هال»، «قلعه جاگار» و… اشاره کرد.
قصر شهر مجموعهای کاخها را شامل میشود که یکی از مهمترین بخشهای جیپور است. کاخهای این مجموعه با استفاده از معماری هندی، مغولی و اروپایی ساخته شده و دارای بخشهای مختلفی است که چاندرا محل و مبراک محل از مهمترین آنهاست. در این مجموعه بخشهایی چون قصر ماهارانی، موزه اسلحهخانه، گالریهای هنری و… وجود دارد که بازدید از آن برای علاقهمندان میتواند تجربهای لذابخش را به همراه داشته باشد.
چاندرا محل کاخ اصلی این مجموعه است که در گذشته محل زندگی خانواده سلطنتی بوده است. مبارک محل از دیگر بخشهای مهم این مجموعه است که به دستور مهاراجه مادهو سینگ دوم ساخته شده و محلی برای پذیرایی از میهمانان خاص خاندان سلطنتی بوده است. معماری این کاخ به سبک اسلامی، راجپوت و اروپایی و ساختار آن به صورت چندقوسی است.
یکی دیگر از کاخهای باشکوه این شهر قلعه امبر است. این قلعه در ۱۱ کیلومتری جیپور و در منطقه آمبر واقع شده است. این بنا دارای ستونهایی با تزیینات خاص، نقاشیهای دیواری، مشبککاری و… است. در ساخت این بنا از سنگ مرمر و ماسه قرمز استفاده شده و از تفریحاتی چون فیلسواری و آشبازی برای جذب گردشگران به این محل استفاده میشود.
هوا محل یکی از کاخهای جیپور است که از معماری منحصر به فردی برخوردار است. این کاخ به کاخ بادها معروف است. دارای پنج طبقه و ۹۵۳ پنجره کوچک است. ارتفاع آن ۱۵ متر است که با الهام از تاج کریشنا، خدای هندی، ساخته شده است. در این بنا از شن و ماسه سرخ و صورتی استفاده شده که باعث ایجاد نمایی زیبا و دلنشین شده است.
از جایی که این بنا هرمی شکل است، ۲ طبقه بالایی آن سقف کوتاهی دارد. در گذشته سختگیریهای زیادی برای زنان وجود داشت و زنان خانواده سلطنتی نمیتوانستند در مکانهای عمومی حضور پیدا کنند. این کاخ برای بانوان دربار این امکان را فراهم میکرده که بدون دیده شدن از مراسماتی که در شهر برگزار میشده، دیدن کنند.
قلعه جاگار نیز از دیگر کاخها این شهر است که روی تپه عقابها و روبهروی دریاچهی مائوتا بنا شده و مستحکمترین و امنترین قلعه جیپور به حساب میآید. جاگار در هیچ جنگی فتح نشده است. به همین دلیل به آن قلعه پیروزی میگویند. بزرگترین توپ جنگی جهان با نام جیوانا در این مجموعه قرار دارد. این قلعه شامل یک باغ به سبک ایرانی، کاخها، معابد، اسلحهخانه و موزه است. کاخهای این قلعه شامل خیلبات نیواس، سوبهات نیواس، دیوان آیام، آرام ماندیر و ویلاس ماندیر است.
جال محل یا کاخ آب وسط دریاچه من ساگر واقع و گفته میشود که برای تفریحات خاندان سلطنتی و برگزاری میهمانیها ساخته شده است. برای دسترسی به این کاخ باید با قایق به میان دریاچه رفت که این خود میتواند تجربهای جدید و هیجانانگیز را برای گردشگران و علاقهمندان به همراه داشته باشد.
این بنا به صورت متقارن ساخته شده و مانند دیگر بناهای چیپور ماسه و سنگ صورتی و سرخ در آن به کار رفته است. موقعیت قرارگیری جال محل و معماری آن این کاخ را به محل مناسبی برای عکاسی تبدیل کرده و گردشگران میتوانند از این کاخ به تماشای پرندگان مهاجری چون فلامینگو بنشینند.
رصدخانه جانتار مانتار یکی از مناطق دیدنی جیپور است. این مجموعه نجومی را مهاراجه ساوای سینگ دوم به علت علاقه زیاد به نجوم و اجرام آسمانی ساخته است. این رصدخانه نسبت به دیگر رصدخانههای تاریخی هند با ۱۸ هزار متر مربع بزرگتر است و قدمت آن چیزی حدود ۳۰۰ سال است. همچنین باید گفت که این رصدخانه میزبان ۱۹ ابزار معماری عظیم است که بزرگترین ساعت آفتابی سنگی جهان یکی از این موارد است.
یکی دیگر از مکانهایی که مورد استقبال گردشگران است موزه آلبرت هال است.
زمانی که آلبرت ادوراد، شاه ولز، از جیپور بازدید میکرد تصمیم ساخت این بنا گرفته شد و نام این بنا نیز از او گرفته شده است. این موزه قدیمیترین موزه راجستان است و در باغ رام نیوس قرار دارد. سبک معماری به کار رفته در این بنا تلفیقی از معماری گوتیک، اسلامی و نئوکلاسیک است.
این بنا شامل صحنهای مجزا، گذرگاههای طاقدار و برجهای خوشنقش و نگار است. نمای بیرونی موزه دارای طاقهای حکاکی شده و گنبدهای ماسه سنگی صورتی است. آثار این موزه در بخشهای چون آثار هنری فلزی، سنگی، سفالی و چوبی، تجهیزات و ادوات جنگی، نقاشیهای مینیاتوری، جواهرات، پارچه و لباس، فرش، آلات موسیقی، تندیسها و آثار هنر بینالملل به نمایش درآمده است.
الفنتستیک یک مزرعه فیلسواری است که خانوادهای در قرن ۱۶ آن را تاسیس کردند. در این مزرعه میتوان فیلسواری، آببازی با فیلها، رنگآمیزی بدن آنها و غذا دادن به فیلها را تجربه کرد که برای گردشگران جذابیت بسیاری دارد.
جیپور پر از بازارهای سنتی و رنگارنگ است که یکی از جاذبههای گردشگری این شهر به حساب میآید. بازار جوهری، بازار باپو، بازار تریپلیا، بازار نهرو و چانپول تعدادی از بازارهای سنتی جیپور هستند.
چانپول قدمتی ۳۰۰ ساله دارد. بنای این بازار مانند دیگر بناهای جیپور صورتی و نمادی از این شهر است. بازار تریپلیا و نهرو محل فروش صنایع دستی سنتی راجستانی است. در بازار جوهری جواهرات و لباسهای سنتی یافت میشود.
منبع:
www.tourism.rajasthan.gov.in
www.britannica.com