روایت روستای «دینه‌کوه» و کوچه‌هایی با نام مادران و مادربزرگ‌ها
«دینه‌کوه» روستایی در بخش الموت‌شرقی استان قزوین است که نام آن در روزهای اخیر بابت نامگذاری کوچه‌هایش به نام مادران و مادربزرگ‌ها زیاد شنیده می‌شود.
خبرگزاری مهر؛ گروه استان‌ها- معصومه امینی: در روزهای اخیر تصاویری را در فضای مجازی مشاهده کردیم که گویای این مسئله بود که در روستایی به‌نام دینه کوه از بخش الموت‌شرقی استان قزوین، نام کوچه‌هایش را به‌نام زیبای مادران و مادربزرگ‌ها نامگذاری کرده‌اند، نام‌هایی جذاب و دل‌نشین که هر کدام از آن‌ها یادآور خاطرات شیرین مادران روستایی و زحمت‌کش این مرزوبوم است که با دیدن تابلوی کوچه، تمام خاطرات این عزیزان زنده خواهد شد و لبخندی شیرین بر لبان انسان نقش می‌بندد.
فاطمه پیکانی، بانوی جوانی بوده که دهیار روستای دینه‌کوه است و علی‌رغم این‌که در قزوین سکونت دارد، هفته‌ای ۴ روز برای حل‌وفصل مشکلات مردم به روستای دینه‌کوه می‌رود.
وی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر در رابطه با این نام‌گذاری‌ها می‌گوید: الموت‌شرقی یکی از محروم‌ترین بخش‌های استان قزوین است که مردمان زحمت‌کشی دارد. بنده با توجه به این‌که همیشه مشاهده می‌کردم زنان روستایی پا به‌پای مردان در باغداری، کشاورزی، دامداری و دیگر کارها تلاش می‌کنند و در کنار آن باید به امورات منزل نظیر خانه‌داری و بچه‌داری و پخت‌وپز و دیگر امور نیز رسیدگی کنند اما متأسفانه علی‌رغم این تلاش‌ها در هیچ جا نامی از آنان برده نمی‌شود، به همین دلیل تصمیم گرفتم نام کوچه‌های روستا را به‌نام مادران و مادربزرگ‌ها نامگذاری کنیم که از این عزیزان تجلیل شود و نام آن‌ها زنده نگه‌داشته شود.
پیکانی گفت: این مسئله را با رئیس شورا و سپس با ریش‌سفیدان و معتمدین روستا مطرح کردم و خوشبختانه استقبال خوبی از این مسئله شد. البته بنده در برخی منابع خبری خواندم که نوشته‌اند نام کوچه‌ها به‌نام مادرانی که در قید حیات نیستند نامگذاری شده است. این‌گونه نیست، ما نام برخی کوچه‌ها را نیز به‌نام مادران یا مادربزرگ‌هایی که در قید حیات هستند نامگذاری کرده‌ایم و این عزیزان با این کار خیلی خوشحال شده‌اند. در مجموع نام ۳۶ کوچهٔ روستا تحت این عناوین نامگذاری شده است.
پیکانی اظهار می‌کند: حدود ۱۰ روز است که بحث نامگذاری کوچه‌ها انجام شده است و این نوع نامگذاری موجب شده تا روستای ما رنگ و بوی خاصی به خود بگیرد و همهٔ مردم جنب و جوش خاصی دارند. حتی برخی خانم‌ها می‌گویند چرا اسم ما را روی کوچه‌ها نگذاشته‌ای؟ می‌خندم و می‌گویم دیگر کوچه نداشتیم. جالب این‌جاست که چند روز پیش یکی از ریش سفیدهای روستا می‌خندید و به من می‌گفت شما برای ما عجب کاری درست کرده‌اید. گفتم چطور؟ گفت از صبح که در کوچه‌ها راه می‌روم دارم برای مادرانی که نیستند و اسمشان بر کوچه‌ها حک شده، فاتحه می‌خوانم. این روزها وقتی از کوچه پس‌های روستای دینه‌کوه گذر می‌کنم می‌بینم که برخی خانم‌ها ایستاده‌اند و با هم صحبت می‌کنند و با توجه به‌نام کوچه‌ها، از مادران و مادربزرگ‌ها سخن می‌گویند و از خاطراتی که با آن‌ها داشته‌اند. پشت هر کدام از این نام‌ها، داستان یا سرگذشتی نهفته است که یادآوری این سرگذشت‌ها شیرین و خاطره‌انگیز است.
تنها روستایی که زباله‌هایش از مبدأ تفکیک می‌شود
دینه‌کوه مردمان نجیب و بافرهنگی دارد که در کنار همهٔ خصلت‌های خوب، به حفظ محیط‌زیست نیز اهمیت ویژه‌ای می‌دهند و دوست دارند محیط‌زیست آن‌ها تمیز و بهداشتی باشد. دهیار این روستا می‌گوید: در بخش الموت‌شرقی ما تنها روستایی هستیم که یک‌سال است زباله‌هایمان را از مبدأ تفکیک می‌کنیم، به این معنا که در ابتدا با قرار دادن سطل‌هایی در اختیار روستاییان و با ارائه آموزش‌های اولیه، از آن‌ها درخواست کردیم زباله‌های تر و خشک را در منزل خود جداسازی کنند و سپس زباله‌های تر داخل سایت ریخته می‌شوند و زباله‌های خشک به قزوین فرستاده می‌شوند.
دهیارانی که همت کردند و از حقوق خود گذشتند
این روزها که ویروس کرونا در اوج شیوع خود قرار دارد، خوب است بدانیم منطقهٔ الموت از جمله مناطقی است که با هوشیاری مردم کمتر درگیر ویروس کرونا شده است.
پیکانی در رابطه با این موضوع می‌گوید: خوشبختانه الموت‌شرقی از مناطقی است که کمتر درگیر ویروس کرونا شده است و کار زیبایی که در این میان دهیاران الموت‌شرقی در اوایل شیوع ویروس کرونا انجام دادند این بود که یک ماه حقوق و برخی حتی دو ماه حقوق خود را دادند تا برای روستاها مواد ضدعفونی‌کننده تهیه کنند. از ابتدای شیوع کرونا هر ماشینی که وارد روستا می‌شد ضدعفونی شده و با تذکر رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی، تلاش داشتیم به مردم تأکید کنیم بهداشت را مراعات کنند، رفت و آمدها را کم کنند و فاصلهٔ اجتماعی را رعایت کنند.
جادهٔ قزوین-الموت-تنکابن باغات دینه‌کوه را تخریب کرده است
روستای دینه‌کوه یکی از کوهستانی‌ترین روستاهای الموت‌شرقی است که در بالاترین نقطهٔ کوه قرار گرفته است و از لحاظ ثبتی ۹۵ خانوار در آن سکونت دارند، اما تعداد ساکنین روستاهای الموت معمولاً شناورند و در فصول گرم بیشتر از فصول سرد است.
از دهیار روستای دینه‌کوه در رابطه با مشکلات این روستا سوال می‌پرسم. پاسخ می‌دهد: بزرگ‌ترین مشکل روستای ما در حال حاضر این است که ۱۵ کیلومتر از جادهٔ قزوین-الموت-تنکابن از روستای ما رد شده و باغات آبی و دیم ما را که محلی برای امرار معاش مردم بوده، از بین برده است. هم‌چنین آب شرب دینه‌کوه از چشمه‌ای به‌نام سریخانی تأمین می‌شد که این جاده ۸۰ درصد از آب شرب ما را نیز از بین برده است. از سوی دیگر جاده‌های دسترسی ما به باغات نیز از بین رفته‌اند. متأسفانه همهٔ این‌ها از دست استان خارج شده‌اند و متولی استانی ندارند، ما هر چه بیشتر پیگیری می‌کنیم کمتر به نتیجه می‌رسیم. ما می‌گوئیم شما چشمهٔ تأمین آب شرب ما را از بین برده‌اید، باغات ما را نابود کرده‌اید، جادهٔ دسترسی به باغ‌ها را از بین برده‌اید، حداقل بیایید بخشی از این‌ها را بازسازی کنید.
جادهٔ منتهی به روستای ما خاکی است و به محض شروع بارندگی‌ها، راه ارتباطی روستا به‌طور کلی قطع می‌شودوی ادامه می‌دهد: جادهٔ منتهی به روستای ما خاکی است و به محض شروع بارندگی‌ها، راه ارتباطی روستا به‌طور کلی قطع می‌شود. ما می‌گوئیم حداقل در ازای این خساراتی که به ما وارد کرده‌اید، این ۵۰۰ متر جادهٔ منتهی به روستا را آسفالت کنید تا مردم در فصل سرد به سختی نیفتند، اما متأسفانه از زیر بار همهٔ این مسائل شانه خالی می‌کنند. از طرف دیگر جادهٔ قزوین-الموت-تنکابن باغات ما را به دو نیم کرده است، پیرمرد یا پیرزن ۷۰-۸۰ ساله چطور می‌تواند ساعت ۲ نیمه شب یا حتی در روز از وسط این جاده بگذرد و به آن طرف جاده برود تا باغات خود را آبیاری کند؟ خوشبختانه برای حل این مشکل، وزیر راه و شهرسازی دستور احداث پل عابر پیاده داده، اما شرکت ساخت و توسعه برای همین موضوع هم بر سر ما منت می‌گذارد.
در ادامه از پیکانی می‌پرسم با توجه به تخریب چشمهٔ تأمین آب روستا، برای آب شرب روستاییان چه می‌کنند؟ وی عنوان می‌کند: برای تأمین آب شرب، از کشاورزان آب می‌خریم، به این معنا که وقتی کشاورزان برای باغات خود را آب نگه می‌دارند، برخی اضافه‌اش را با نیت قلبی خود داخل مخزن آب شرب ذخیره کرده و از برخی دیگر نیز مجبوریم نصف ساعات آبیاری را خریداری کنیم و در منبع ذخیره کنیم. از طرفی مخزن ما قدیمی و غیر بهداشتی است، اما در حال حاضر چاره‌ای نداریم و در برخی اوقات مردم مجبورند آب مورد نیاز خود را از چشمه‌های کوچک دیگر که اطراف روستا هستند به سختی تهیه کنند.
الموت‌شرقی مظلوم و محروم است
منطقهٔ الموت قزوین محصولات کشاورزی متعددی از جمله، گیلاس، آلبالو، زغال‌اخته، گردو، بادام و فندق دارد و مردم روستاهای الموت از طریق کشاورزی و دامداری امرار معاش می‌کنند.
پیکانی ضمن اشاره به از بین رفتن باغات بادام روستای دینه‌کوه بر اثر احداث جادهٔ قزوین-الموت-تنکابن، بیان می‌کند: این روزها امرار معاش برای مردم روستای دینه‌کوه سخت‌تر از گذشته شده است، زیرا باغات بادام ما که منبع امرار معاش مردم روستا بوده، به‌دلیل احداث جادهٔ قزوین-الموت-تنکابن از بین رفته است و اکنون محصولاتی نظیر گیلاس و انگور و آلبالو در حد مصرف خود روستاییان و خانواده‌های آن‌ها را داریم و به اندازه‌ای نیستند که به فروش برسند.
وی اظهار می‌کند: روستای ما مانند جزیره‌ای در میان جاده قرار گرفته است، زیرا این جاده از بالای روستای ما رد شده است، سپس دور می‌زند و از زیر روستا گذر می‌کند و بعد هم در باغات دیم قرار می‌گیرد. امرار معاش برخی از روستاییان از طریق مستمری کمیته امداد است و به سختی روزگار می‌گذرانند.
به فکر راه‌اندازی مباحث توریستی در دینه‌کوه هستیم
الموت از مناطقی است که مردم سخت‌کوشی دارد که پیوسته در پی کار و کسب روزی حلال به طرق مختلف هستند. در این منطقه سبزی‌های کوهی فراوانی وجود دارد و گیاهانی وجود دارد که بسیاری از آن‌ها دمنوش‌هایی هستند که از منظر طب سنتی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها مفیدند.
پیکانی در این رابطه عنوان می‌کند: در کنار کارهای کشاورزی، برخی از مردم روستای ما به‌صورت خودجوش به اموری از قبیل چیدن و فروش گیاهان دارویی می‌پردازند و از این طریق منبع درآمدی برای خود دارند.
وی ادامه می‌دهد: لازم است در رابطه با توریستی بودن روستاهای منطقهٔ الموت بیشتر کار شود، برای مثال در کنار روستای دینه‌کوه امامزاده‌ای قدیمی به‌نام امامزادگان جعفر و صادق وجود دارد که بسیار زیبا و باصفاست و اطراف آن مناظر بی‌نظیری از قبیل جنگل‌هایی با درختان ارس هزار ساله وجود دارد. اطراف روستای ما محیط‌زیست بکر و گونه‌های جانوری فراوانی مانند بز کوهی، کل، پلنگ، خرس، گراز و هزاران گونهٔ کمیاب برای جذب گردشگران وجود دارد. هم‌چنین به‌خاطر شرایط آب و هوایی این منطقه، تصمیم داریم از سال آینده چند هکتار از زمین‌های روستا را به کشت و پرورش گل‌محمدی اختصاص دهیم که از منظر اقتصادی و گردشگری مؤثر است. تلاش ما بر این است که از سال آینده بر روی مباحث توریستی منطقه کار کنیم.
بنابراین گزارش، در روستای دینه‌کوه نام کوچه‌ها به‌نام مادران و مادربزرگ‌هایی مزین شده که پا به پای مردان این سرزمین زحمت کشیده‌اند تا بتوانند از طریق کسب روزی حلال فرزندان و شیرمردانی را تحویل جامعه بدهند تا این مرز و بوم در هیچ عرصه‌ای محتاج بیگانه نشود.
پیش از این نیز در روستای میلک بخش الموت غربی چنین رویدادی اتفاق افتاده بود که نام کوچه‌ها به‌نام مادران عزیز نامگذاری شده بود.
منبع:خبرگزاری مهر