خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ نشست بررسی دغدغههای هنرمندان صنایع دستی و مطالبات آنها از دولت سیزدهم در سرای هنر میدان فردوسی با حضور تولیدکنندگان و هنرمندان صنایع دستی در محل مجمع هنرمندان این حوزه برگزار شد.
در این برنامه عشرت سیروس عضو شورای مرکزی مجمع هنرمندان صنایع دستی کشور و نماینده این مجمع برای پیگیری هنرمندان صنایع دستی گفت: وقتی هنرمندی در جامعهای بیارزش شود، خلاقیتها نیز از بین میرود. هویت هر کشوری به هنر آن است. در دهه اخیر هنرمندان صنایع دستی در محرومیتهای خاص قرار گرفتهاند و این بیتوجهی علاوه بر اینکه به خود و خانوادهشان ضرر زد، جامعه صنایع دستی را نیز به سمت پوچی برد.
وی ادامه داد: باید از هنرمندان صنایع دستی پشتیبانی شود و به آنها احترام گذاشت اما میبینیم هر وقت به هنرمندان نیاز دارند، آنها را به روی صحنه میبرند. هیچ وقت نشده که به مشکلات آنها رسیدگی کامل شود. هنرمندان صنایع دستی در دوران کرونا هیچ درآمدی نداشتند. تعدادی از آنها را دستهبندی کرده و برایشان کارت هنر در نظر گرفتند که به عدهای تعلق گرفت و به عدهای دیگر خیر.
حل مشکلاتی که برای هنرمندان سخت ولی برای دولت آسان است
سیروس، مهمترین دغدغه هنرمندان صنایع دستی را بیمه، گرانی مواد اولیه و فروش آثار دانست و گفت: حل برخی از این مسائل برای دولت بسیار آسان و برای هنرمندان بسیار مشکل است. دولت باید راهگشا باشد در صورتی که راه را بر روی هنرمند میبندد. در حال حاضر تهیه مواد تولید سفال و سرامیک سخت شده چون خاک و آب بسیار گران است و خریداری برای آن وجود ندارد. در صورتی که همیشه گفته شده سفال و سرامیک مانند یک رسانه عمل میکنند.
در ادامه این نشست حسین غزنوی از هنرمندان صنایع دستی گفت: در حال حاضر سفال و سرامیک بسیار کاربردی هستند ولی خیلی جالب است که بگوییم خاک ساده نمیتوان برای آن تهیه کرد و این خاک در اختیار برخی دلالان است. در حال حاضر مهمترین رقیبان ما غیر از چین، مراکش، تونس، پرتغال و اسپانیا هستند. آمریکای جنوبی، پرو، آمریکای مرکزی و بخصوص مکزیک سرامیک فوقالعادهای دارند اما اکنون با وجود تفاوت نرخ دلار و ریال میتوانستیم صادرات خوبی داشته باشیم. این صادرات به یک برنامهریزی درست نیاز داشت اما میتوانم بگویم که از حدود ۱۵ سال پیش صادرات ما متوقف شده است. شاید در کل سال چهار کامیون بار به خارج از کشور رفته باشد ولی آمارهایی عجیب میشنویم که به نظر با واقعیت متفاوت است. باید واقعبینانه نگاه کرد.
وی گفت: در نمایشگاههای صنایع دستی حضور چینیها بسیار پررنگ است. چینیها صنایع دستی ایران را میبینند، شاید از آن خرید کنند، در کشورشان همان را تولید میکنند و به کشورهای خلیجفارس میفرستند. من تا جایی که بتوانم در نمایشگاههای صنایع دستی شرکت نمیکنم. ۹۹ درصد این نمایشگاهها سوغات هستند و فعالیتهای بازرگانی و تبادلات اقتصادی در این نمایشگاه اتفاق نمیافتد. وقتی غرفهدار به نمایشگاه میرود، باید با حجم زیادی از مذاکرات اقتصادی برگردد درحالیکه اینطور نیست. از چند سال پیش گفتهایم که دو سال دیگر مسابقات جامجهانی در قطر برگزار میشود. چرا هیچ کاری در این زمینه انجام نمیشود و از این اتفاق مهم سهمی نداریم؟ چون هدفی وجود ندارد.
این هنرمند صنایع دستی ادامه داد: در کشور ترکیه ورود صنایع دستی چینی ممنوع شده یا گمرک زیادی باید برای آن پرداخت کرد. در ایران هم میتوان این موضوع را به سادگی حل کرد.
وی افزود: صنایع دستی از نظر دولت مربوط به بخش خصوصی است که آقابالاسری به نام معاونت صنایع دستی دارد.
غزنوی همچنین درباره تشکیل تشکل حرفهای صنایع دستی گفت: چنین اقدامی در حوزه وظایف معاونت صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی نیست. این تشکل را باید مردم و هنرمندان این حوزه ایجاد کنند و این وزارت آنچه قانون تعیین کرده را انجام دهد ولی الان شاهد هستیم که این پروسه در مسیر درستی قرار ندارد و با اعمال متولی جلو میرود. اگر قرار باشد تشکلی زیر نظر متولیان دولتی تشکیل شود و تحت سلطه معاونت صنایع دستی باشد، دیگر چه احتیاجی به ما بود؟ از نظر من این کار غیرحرفهای و غیرقانونی است. به عنوان مثال من در استان البرز اصلاً خبر نداشتم که اعضای هیئت مؤسس چه کسانی هستند. درواقع هر استان یک جامعه تخصصی دارد که باید نماینده کشوری معرفی کند. چنین اقدامی از اول فرمایشی بوده است.
در ادامه بهروز سیفاللهی از هنرمندان صنایع دستی نقاشی روی چرم و نماینده کمپین حمایت از صنایع دستی ایران گفت: باید ببینیم در جامعه تخصصی صنایع دستی آیا از هر رشته فردی در آن حضور دارد یا از افرادی دعوت شده که آشنایی کامل دارند یا خیر و هیئت مؤسس آن در چه حوزههایی فعالیت میکنند؟ سوال من این است که در اساسنامه تشکل حرفهای صنایع دستی، وزارتخانه چه چیزی را میخواهد تائید کند؟ در کجای دنیا دیدهاید که یک NGOغیردولتی توسط دولت تعیین شود؟ ما میخواهیم در حوزه صنایع دستی مطالبه داشته باشیم اما دوستان در وزارتخانه نمیخواهند. اساسنامه این سازمان در سال ۱۳۴۵ ایجاد شد. شاید آن زمان فقط ۱۰ هزار نفر صنعتگر و هنرمند وجود داشت اما اکنون این آمار به دو میلیون نفر رسیده است. آیا باید گفت همه نیازها با آن دوره یکی است؟ چاره کار این است که اهداف جدید تعریف شود.
فایده شهرهای جهانی چه بود؟
سیفاللهی ادامه داد: ۱۴ شهر جهانی صنایع دستی به ثبت رسیده است ولی چرا کشوری مانند چین که رتبه اول صادرات را دارد، در این حوزه از ایران پیشی نگرفته است و هنوز صادرات ایران در رتبه سیام قرار دارد. افتخار این است که در این شهرها اشتغال پایدار ایجاد شود ولی ما شاهد هستیم که از این همه بند و تبصره حمایت از صنایع دستی، فقط بندی را انتخاب کرده و روی آن کار میکنند که میتوانند روی آن مانور دهند. همه این مصوبات و بندها از سال ۹۶ خوابیده ولی الان که آخر دولت است، آنها را رو میکنند؛ این موضوع برای ما قابل قبول نیست. جایی مانند تعاونی مس و قلمزنی اصفهان از سالها پیش پایه درستی دارد و هنوز هم مانند همان سال کار میکند اما الان میخواهم بدانم که واحد بازرگانی صنایع دستی چه خدماتی میدهد، چه بازارهایی را مطالعه و کدام بازارها را شناسایی کردهاند؟
وی افزود: الان بزرگترین مشکل هنرمندان معیشت است. اعلام کردند که وام ۱۲ درصدی به هنرمندان میدهند. چه کسی میآید چنین وام سنگینی را بگیرد که بیشتر مقروض شود؟ الان مشکل تَن نحیف صنایع دستی است که با کرونا در حال مرگ است. تزریق پول به بدهکار بزرگترین خیانت است. باید هنرمندان را به سمت فروش جنس کمک کنیم نه آنکه به آنها وام بدهیم. اکنون بسیاری از کارگاهها ناچار شدهاند که تنها با ۲۰ درصد ظرفیت کار کنند یا اینکه در کارگاه را کلاً ببندند. چه کسی پیگیر این مشکلات است؟
حسین بختیاری رئیس مجمع هنرمندان صنایع دستی نیز در این نشست گفت: هنرمندان افراد قانعی هستند. شاید برخی از آنها تا یک سال پیش خوب زندگی میکردند اما الان محتاج هستند. صندوق هنر به هنرمندانش کمک مالی میکند؛ شاید تعداد آنها ۳۰ هزار نفر باشد ولی برای جامعه صنایع دستی چه کردهایم؟
انتخاب دقیق افراد در معاونتهای وزارتخانه دغدغه هنرمندان است
وی افزود: انتخاب افراد درست در هر یک از معاونتهای وزارت میراث فرهنگی، مهمترین خواسته ما از وزیر جدید خواهد بود. بازنگری اساسنامه سازمان نیز خواسته بعدی ما است. متأسفانه اکنون به صنایع دستی مانند کاردستی نگاه میشود اما وقتی استانداردها در کارگاهها وجود داشته باشد، از نظر تکنیک و بستهبندی حرفی برای گفتن خواهد داشت.
بختیاری در ادامه گفت: مسئولان ناکارآمد فضا را اشغال کرده و باعث رکود صنایع دستی شدهاند؛ آنها قدرت تصمیم ندارند. این ظرفیت وجود دارد که صنایع دستی یک کمیسیون مستقل در مجلس داشته باشد و نیازهای صنایع دستی که مهمترین آن برنامهریزی است، در این کمیسیون مرتفع شود.
منبع:خبرگزاری مهر