از صادرات ۶۲۰هزار دلاری تا اعطای تسهیلات ۲,۴میلیارد ریالی به صنایع‌دستی قم
تنوع موجود در تولیدات صنایع‌دستی قم گویای وجود گنجینه گرانبهایی از پیشکسوتان و هنرمندان صنایع‌دستی است که نقش بزرگی در حفظ هنرهای‌سنتی در این دیار داشته است.
هم اکنون در استان قم نزدیک به ۲۸۰۰ کارگاه فعال وجود دارد که در ۷۰ رشته فعالیت می‌کنند. در زمینه صنابع‌دستی استان قم دو خصیصه منحصر به‌فرد دارد یکی وجود پیشکسوتان است که لبریز مهارت هستند که باید از وجود آنان برای انتقال دانش و فنون به نسل آینده بهره برد. دیگری تولید آثار فاخر است که نمونه آن در جاهای دیگر کمتر می‌توان سراغ گرفت.
منبت‌کاری، سفالگری، سوزن‌دوزی، خراطی، گبه، گلیم، نگارگری، کاشی معرق، کاشی هفت‌رنگ، خرمهره، مرواربافی، حصیربافی، گیوه‌دوزی، چلنگری، قلمکاری، زیورآلات سنتی، انگشترسازی، گوهرتراشی و کاری از جمله هنرهایی است که در قم طرفداران بیشتری دارد.
سال ۹۹ با وجود بحران کرونا هنرمندان صنایع‌دستی استان روزهای سختی را پشت سر گذاشتند، اما این اداره‌کل سعی کرد در زمینه آموزش و اعطای تسهیلات فعالیت و از هنرمندان صنایع‌دستی حمایت کند. با نگاهی به عملکرد معاونت صنایع‌دستی قم در زمینه صادرات، آموزش و اعطای تسهیلات به متقاضیان و همچنین ثبت شهر قم به عنوان شهر ملی انگشتر، کارنامه قابل قبولی داشته است. برای اطلاع از جزئیات عملکرد معاونت صنایع‌دستی قم گزارش ذیل تهیه شده است که می‌خوانید:
صادرات انواع صنایع‌دستی قم به ارزش ۶۲۰هزار دلار
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قم با اشاره به موفقیت استان در صادرات صنایع‌دستی درسال ۹۹گفت: «در سال گذشته ۶۲۱ هزار دلار انواع صنایع‌دستی که توسط هنرمندان استان تولید شده بود به خارج از کشور صادر شده است.»
علیرضا ارجمندی با بیان این‌که در زمینه فروش داخلی با وجود کاهش سفر و تقریبا تعطیلی گردشگری به علت ویروس کرونا و لزوم رعایت دستورالعمل‌های ستاد اظهار کرد: «طبق آمار موجود سال گذشته در زمینه فروش داخلی صنایع‌دستی ۱۲۵ میلیون ریال انواع صنایع‌دستی به فروش رسیده است که با وجود شرایط کرونایی آمار خوبی است.»
اعطای ۲میلیارد و ۴۰۰میلیون ریال تسهیلات به متقاضیان
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قم با بیان این‌که سال گذشته به علت کرونا بخشی از کارگاه‌های صنایع‌دستی استان به حالت نیمه تعطیل درآمدند گفت: «سال گذشته ۲۷۰ میلیون اعتبار به حوزه صنایع‌دستی تخصیص یافت که از این میزان ۱۵۰میلیون ابلاغی استان و ۱۱۰میلیون ابلاغی ملی بود که در راستای توسعه و ترویج صنایع‌دستی هزینه شد.»
ارجمندی با اشاره به ضرورت و اهمیت آموزش صنایع‌دستی درحفظ هنر ایرانی بیان کرد: «در سال گذشته به علت وجود شرایط کرونایی ۱۲۰ نفر از طریق فضای مجازی در رشته‌های مختلف صنایع دستی دوره‌های آموزشی را سپری کردند.»
ایجاد ۴۰۷فرصت شغلی
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قم با بیان این‌که صنایع‌دستی نقش مهمی در ایجاد مشاغل خانگی دارد، تصریح کرد: «میل و رغبت زیادی از سوی جوانان قم برای جذب در صنایع‌دستی وجود دارد تا حدی که در سال ۹۹ در این صنعت – هنر برای ۴۰۷ نفر اشتغال ایجاد شده است.»
ثبت ملی قم به نام انگشتر
ارجمندی ثبت ملی قم به نام شهر ملی انگشتر را بهترین رویداد سال گذشته عنوان کرد و افزود: «با تلاش استاندار محترم و تلاش هنرمندان انگشترساز قم روز ۲۲دی ماه ۹۹ در کاخ موزه نیاوران طی مراسمی، نشان شهر ملی انگشتر توسط دکتر علی‌اصغر مونسان وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به مسئولان استان اهدا شد و این سرآغازی شد تا صنعت انگشترسازی شهر قم که از سابقه دیرینه‌ای برخوردار است بیش از پیش در کشور مطرح شود.»
تقویت زیرساخت‌های ایجاد بازارچه صنایع‌دستی در قم
در ادامه سید مجتبی علامه معاون صنایع‌دستی قم با بیان این‌که سال ۹۹ به علت وجود شرایط کرونایی و لزوم رعایت دستورالعمل‌های ستاد ملی کرونا هیچ نمایشگاه و بازارچه‌ای فصلی برای هنرمندان صنایع‌دستی در قم برگزار نشد، تاکید کرد: «با توجه به زائرپذیر بودن شهر قم و ورود سالانه ۲۰ میلیون گردشگر به این شهر، ساخت بازارچه دائمی از نیازهای جدی هنرمندان صنایع‌دستی است که این مهم با همکاری مدیریت شهری امکان پذیراست که در همین زمینه سعی کردیم از نظر زیر ساخت اقداماتی را انجام دهیم برای همین منظور قراراست خانه تاریخی زند را به خانه صنایع‌دستی تبدیل کنیم و همچنین خانه تاریخی ملاصدرا به نمایشگاه فروش صنایع‌دستی تبدیل شود که اقدامات اولیه آن صورت گرفته است.»
علامه تصریح کرد: «در زمینه ایجاد بازارچه‌های دائمی برای هنرمندان صنایع‌دستی سال گذشته مذاکراتی با مدیران شهری انجام شد که بعد از توافقات نهایی برای ساخت آن اقدام خواهد شد، همچنین قرار است با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی شهرک صنایع‌دستی گوهرسنگ نیز ایجاد شود.»
جلوگیری از فراموشی رشته‌های صنایع‌دستی
او بیان کرد: «متاسفانه برخی از رشته‌های صنایع‌دستی قم دیگر منسوخ شده‌اند که لازم است با حمایت از پیشکسوتان و برگزاری دوره‌های آموزشی از طریق همکاری با سازمان فنی و حرفه‌ای و دانشگاه جامع علمی و کاربردی رشته‌های موجود را برای آیندگان حفظ و احیا کنیم برای همین منظور سال ۹۹مذاکراتی با دانشگاه علمی کاربردی شهرداری قم و فنی و حرفه‌ای انجام شده است که منتظر هستیم پس از واکسانیسیون عمومی کرونا امسال این دوره‌های آموزشی با تعیین استاد از سوی اداره کل آغاز شود.»
شناسایی ۱۲هنرمند پیشکسوت
علامه با بیان این‌که در قم پیشکسوتان صحاب نامی زندگی می‌کنند که باید از وجود آنان برای انتقال هنر و دانش آنان به نسل جدید بهره برد تصریح کرد: «سال گذشته در همین زمینه سعی کردیم ۱۲ هنرمند پیشکسوت و شاخص قم را شناسایی کنیم تا پس از کرونا از دانش علمی و عملی آن‌ها در دوره‌های آموزشی استفاده کنیم.»
معاون صنایع‌دستی قم گفت: «ازجمله عملکردهای معاونت صنایع‌دستی، شناسایی رشته‌هایی بود که رو به فراموشی بود که در این زمینه سال گذشته سعی کردیم با حمایت از هنرمندان از منسوخ شدن حدود ۱۰رشته صنایع دستی جلوگیری کنیم.»