خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها – مریم یاوری: بنایی ۶۰۰ ساله و باقیمانده از دولتخانه صفوی که به اعتقاد بسیاری از مورخان قدمتش به دوره تیموریان می‌رسد این روزها توانی برای روی پا ایستادن ندارد.

موزه تیموری که اصلی‌ترین بخش این تالار که از سال ۶۸ تاکنون به همت مرحوم محمدعلی جعفریان استاد دانشگاه اصفهان و پدر علم زمین شناسی فلات مرکزی ایران به عنوان موزه تاریخ طبیعی اصفهان شناخته می‌شود از سال ۹۱ که این استاد دانشگاه دیده از جهان فروبسته، بلاتکلیف مانده و گونه‌های ارزشمند و اشیا با قیمت موجود در این تالار که به عنوان بزرگترین موزه علوم گیاهی، جانورشناسی، زمین شناسی و جغرافیایی ایران شناخته می‌شود، به فراموشی سپرده شده‌اند.

در کنار گونه‌ها و اشیا قیمتی موجود موزه تالار تیموری آنچه بیشتر آزار دهنده است، بنای تاریخی است که سال‌هاست مرمت نشده و نمی‌دانیم کلید قفل این موزه تاریخی رها شده در دست کیست.

برگ‌های روی پشت بام موزه تالار تیموری ناوان‌ها را مسدود کرده است

یکی از دوستداران میراث فرهنگی اصفهان که مدت‌هاست دغدغه مرمت تالار تیموری اصفهان و به ویژه بخش موزه تاریخ طبیعی را دارد به خبرنگار مهر می‌گوید: در بارندگی‌های اخیر شاهد بودیم که آب از ناودان‌های موزه تیموری پایین نمی‌آمد و این به معنای گرفته بودن این ناودان‌ها به دلیل جمع شدن برگ‌ها روی پشت بام است.

فروغ هاوش که معتقد است با شرایط فعلی هم موزه تاریخ طبیعی و هم تالار تیموری در حال تخریب هستند، اظهار می‌کند: این اثر تاریخی در کشمکش شهرداری و بخش خصوصی مانده است و این در حالی است که هیچ مرمتی طی ۹ سال اخیر بر روی است اثر تاریخی که مدام نیاز به مرمت دارد، انجام نشده است.

او ادامه می‌دهد: باید به این نکات توجه کرد که آیا کلان شهری مانند اصفهان به موزه تاریخ طبیعی که از لحاظ درجه اهمیت جز کلیدی‌ترین و پایه‌ای‌ترین موزه‌ها در تمام دنیا محسوب می‌شود، نیاز ندارد و دوم اینکه آیا تالار تیموری از لحاظ یگانگی و زیبایی در درجه‌ای نیست که هنر و معماری زمان تیموری را گویا باشد و تخریب آن آسیبی به هویت و وجهه اصفهان وارد نمی‌کند؟

این دوستدار میراث فرهنگی در اصفهان با بیان اینکه امیدوارم مسئولان نگاه تخصصی‌تری نسبت به حل هر چه سریع‌تر این موضوع داشته باشد که هم تالار تیموری و هم موزه تاریخ طبیعی از زوال و نابودی نجات پیدا کنند، اضافه می‌کند: شایسته است موزه تاریخ طبیعی در فضای بسیار وسیع‌تر و مناسب‌تر و مطابق با استانداردهای روز دنیا برای عموم به نمایش درآید.

وضعیت موزه تاریخ طبیعی اصفهان زودتر تعیین تکلیف شود

همچنین رئیس گروه موزه دانشگاه هنر اصفهان که معتقد است شهرداری باید هر چه زودتر تصمیم خود را در زمینه موزه تاریخ طبیعی اصفهان اعلام کند، می‌گوید: در این زمینه چنانچه شهرداری تصمیم بر تغییر کاربری موزه تاریخ طبیعی دارد باید محل مناسبی را برای نمایش آنچه در موزه فعلی وجود دارد تعیین کنند.

سجاد باغبان ماهر با بیان اینکه انتقال اشیا موجود در موزه تاریخ طبیعی اصفهان باید تحت نظر کارشناسان انجام شود، اضافه می‌کند: در این موزه اشیایی وجود دارد که دارای ارزش زیادی است و از آنجایی که این اشیا از مواد آلی است باید هر چه زودتر در خصوص سرنوشت آنها تصمیم گیری شود.

او با بیان اینکه خبرها حاکی از راه‌اندازی موزه هنرهای سنتی در محل موزه تاریخ طبیعی اصفهان است، ابراز می‌کند: به‌عنوان متخصص امر موزه‌داری بر این باورم که باید توضیح داده شود موزه هنرهای سنتی با موزه هنرهای تزئینی که آن هم در مجاورت تالار تیموری قرار دارد، چه وجه تمایزی دارد؟

رئیس گروه موزه دانشگاه هنر اصفهان می‌افزاید: باید توجه داشت که یک کاسه سفالی را هم در موزه «تاریخ هنر» و «ایران باستان» و هم در موزه «صنایع‌دستی»، «هنر سنتی» و «هنر تزئینی» می‌توان قرار داد و مفهوم موزه هنر سنتی بیش از اندازه عام است؛ به همین دلیل به آن خوش‌بین نیستیم.

موزه تالار تیموری نیازمند تعمیر است

همچنین سخنگوی سازمان میراث فرهنگی اصفهان که پیشینه تاریخی تالار تیموری را قبل از دوره صفویه می‌داند، به خبرنگار مهر می‌گوید: موزه طبیعی اصفهان بخشی از تالار تیموری و جز کهن‌ترین بناهای تاریخی دولتخانه صفوی است، برخی بر این باورند شالوده این بنا به دوران تیموریان بر می‌گردد و به همین دلیل نام این تالار را تالار تیموری انتخاب کردند.

هر گونه تصمیم گیری در ادامه فعالیت موزه طبیعی اصفهان باید با نظارت و هماهنگی میراث فرهنگی انجام شود

شهرام امیری اضافه می‌کند: این تالار بعد از دوره صفوی در اختیار نیروهای نظامی قرار گرفت، در بازه زمانی پادگان و در دوره‌ای دیگر گورخانه بود، حتی تا اوایل دهه ۶۰ در اختیار ارتش و باشگاه افسران بود.

او ادامه می‌دهد: پس از انقلاب محل فعلی موزه تاریخ طبیعی اصفهان در اختیار شهرداری بود و پس از آن در اواخر دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ این تالار در اختیار دکتر جعفریان، استاد زمین شناسی دانشگاه اصفهان قرار گرفت تا یافته‌های شخصی خود و دانشجویانش را در قالب موزه به نمایش بگذارد که این استاد دانشگاه حدود هشت سال گذشته فوت کرده و به دلیل اینکه شهرداری با وارثان این فرد به توافق نرسید اجازه ادامه فعالیت این موزه را نداد و این بنا در حال حاضر در اختیار شهرداری است.

۴ سال از تعطیلی موزه تاریخ طبیعی اصفهان می‌گذرد

سخنگوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اصفهان که معتقد است طی چهار سال گذشته درب موزه تاریخ طبیعی اصفهان بسته شده و این بنای تاریخی به شدت آسیب دیده است، اضافه می‌کند: سه تالار از تالار بزرگ تیموری اصفهان در اختیار میراث فرهنگی است و موزه تالار در اختیار شهرداری است که با وجود مجسمه‌های سیمانی نمای زشتی را نیز برای این بنای تاریخی ایجاد کرده است.

او در خصوص ترمیم موزه تاریخ طبیعی اصفهان نیز ابراز می‌کند: به دلیل اینکه این فضا دست شهرداری است کارشناسان میراث فرهنگی امکان مرمت آن را ندارند.

امیری ادامه می‌دهد: البته باید توجه داشت که هر گونه تصمیم گیری در ادامه فعالیت موزه طبیعی اصفهان باید با نظارت و هماهنگی میراث فرهنگی انجام شود.

هنوز اختلافات شهرداری و وارثان مستأجر موزه تاریخ طبیعی برطرف نشده است

همچنین رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان نیز با بیان اینکه موزه اصلی تالار تیموری اصفهان چند دهه است در اختیار بخش خصوصی قرار گرفته است به خبرنگار مهر می‌گوید: چند سالی است که طرف قرارداد شهرداری فوت کرده و شهرداری با وارثان این فرد برای بهره برداری از موزه تاریخ طبیعی به مشکل برخورده است.

علیرضا نصر اصفهانی با بیان اینکه هنوز اختلافات شهرداری برای تعیین تکلیف موزه تاریخ طبیعی اصفهان با وارثان مستأجر این موزه برطرف نشده است، ابراز می‌کند: از مسئولان امر درخواست داریم هر چه زودتر وضعیت این موزه تعیین تکلیف شود.

او که معتقد است موزه تالار تیموری اصفهان به شدت نیازمند ترمیم است، اضافه می‌کند: از سوی دیگر اشیا موجود در این موزه ارزش زیادی دارد و باید به محل مناسبی در ناژوان منتقل شود.

موزه تالار تیموری به فعالان صنایع دستی واگذار می‌شود

رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان می‌افزاید: با توجه به آخرین تصمیم‌گیری‌های صورت گرفته قرار است محل فعلی موزه تالار تیموری اصفهان بازسازی و در اختیار فعالان صنایع دستی قرار گیرد.

با توجه به آخرین تصمیم‌گیری‌های صورت گرفته قرار است محل فعلی موزه تالار تیموری اصفهان بازسازی و در اختیار فعالان صنایع دستی قرار گیرد

او که معتقد است برای واگذاری مجدد موزه تالار تیموری باید مطالعات بیشتری صورت گیرد، ادامه می‌دهد: تصمیم گیران باید به گونه‌ای رفتار کنند که طی چند سال آینده دوباره به این نتیجه نرسند که در زمینه واگذاری راه اشتباه انتخاب کرده‌اند.

نصر اصفهانی می‌افزاید: تاکنون افراد زیادی در این زمینه پیشنهادات و رزومه کاری خود را ارائه داده‌اند که در حال بررسی این پیشنهادات هستیم.

هرچند هنوز پایان دقیقی برای کشمکش شهرداری و بخش خصوصی در زمینه تعیین تکلیف موزه تاریخ طبیعی اصفهان مشخص نشده است اما مسئولان باید توجه داشته باشند که بی توجهی و گذر زمان روز به روز به فرسودگی این آثار می‌افزاید در بسیاری از موارد تصمیمات اتخاذ شده همان حکم نوش داروی بعد از مرگ سهراب را دارد.

منبع:خبرگزاری مهر