«هه‌بر»؛ پوشش خاص زنان ایلامی
مسئول ثبت آثار ناملموس اداره کل میراث فرهنگی استان ایلام گفت: «هه‌بر» جزء آن دسته از سرپوش‌های خاص استان است که تحقیقات زیادی در خصوص آن صورت نگرفته اما جزء دستور کار بخش میراث ناملموس اداره کل میراث استان قرار گرفته است.
«رائد ناصری‌فر» در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: در گذشته «هه‌بر» را به اسم «فوته» از عراق و کشورهای حاشیه خلیج فارس به ویژه کویت خریداری می‌شد ، یک سوغات با ارزش برای زنان ایلامی بود اما نحوه بستن و استفاده از آن خاص مردم استان بوده است.
وی گفت: «هه‌بر» یک سربند یا سرپوش ایلامی به رنگ مشکی ساده و از جنس مخمل است که که چهار گوش آن‌را به صورت گوشه‌های مخالف تبدیل به مثلث می‌کردند اما اغلب سه گوش بوده و دو گوشه ی آن بلند و مقداری باریک با حاشیه‌ی دارای منگوله سیاه رنگ است که هنگام بستن به دور سر ، منگوله‌ها در چند ردیف ، طرفین و جلوی سر را زینت می‌بخشند.
وی تاکید کرد: قبل از بستن هه‌َبَر از «گل‌ونی» استفاده می شود، به این صورت که گل‌ونی را به صورت مثلثی در آورده و روی سَر می اندازند و سپس هَبَر را برروی آن به دور سر می بندند.
مسئول ثبت آثار ناملموس اداره کل میراث فرهنگی استان ایلام تصریح کرد: استفاده از «هه‌بر» در شهرستان‌های سیروان ، چرداول ، ایوان ، مهران ، ایلام و برخی نقاط دیگر استان به صورت محدود مرسوم است.
ناصری‌فر ادامه داد: از نظر مردم‌شناختی و سیاست وزارت میراث فرهنگی در ضرورت ثبت آثار ناملموس در عین حال ضرورت پاسداشت از این آثار، «هه‌بر» جزء آن دسته از سرپوش‌های خاص استان است که تحقیقات زیادی در خصوص آن صورت نگرفته اما جزء دستور کار بخش میراث ناملموس اداره کل میراث استان قرار گرفته است.
وی تصریح کرد:پوشاک زنان کرد، تجلیگاه فرهنگ و هنرهای بومی این اقوام است که دارای تنوعات بسیاری است و از آن جایی که این تنوعات دارای زیبایی‌ها و جذابیت‌های خاصی است، در نوع خود کم نظیر بوده و حفظ و انتقال آن به نسل‌های آینده بسیار ارزش مند است؛ چراکه در دوران جدید به حکم سیر زمان و تحول اوضاع اجتماعی و روابط با ملل اروپایی، تغییرات فراوانی در طرز پوشاک و البسه‌ی ایرانیان به وجود آمده و کم کم فرم و شیوه‌ی خودآرایی غربی در بین بسیاری از اقوام معمول گشته است.
مسئول ثبت آثار ناملموس اداره کل میراث فرهنگی استان ایلام تصریح کرد: در میان قوم کرد در برخی نقاط ایران هم چنان شاهد پوشش خاص زنانی هستیم که با تکیه بر اصالت‌های قومی، شیوه‌ی قدیم پوشش خود را حفظ کرده‌اند و گذشت زمان و تحولات فرهنگی و اجتماعی نتوانسته گردوغبار کهنگی را بر آنان بنشاند.
ناصری‌فر با تاکید بر اینکه پوشاک محلی هر قومی علاوه بر اطلاع رسانی و شفاف‌سازی مردم دیگر نقاط ایران، باید انعکاس و تقویت فرهنگ بومی و احیای هویت ملی باشد، تاکید کرد: طرز زندگی، کیفیت زندگی، آداب و رسوم، عقاید، ارزش ها، هنجارها و بالأخره، فرهنگ هر جامعه ای در نوع پوشش آن جامعه نهفته و در این راستا مهمترین مسئله، حفظ و حراست از میراث فرهنگی و اشاعه ی آن به نسل های آینده است، بنابراین باید در حفظ و حراست آن بکوشیم و برای اعتلای فرهنگ قومی جامعه گام برداریم.