نوشته‌ها

مسجد قدیمی کندوان در معرض ریزش قرار دارد

سرپرست پایگاه ملی روستای تاریخی کندوان با اشاره به آنکه مسجد قدیمی این روستا که ۵ طبقه است در معرض ریزش قرار گرفته از مرمت و استحکام بخشی آن خبر داد و گفت: یکی از آسیب‌های کندوان حفاری غیر مجاز است.

به گزارش خبرنگار ایلنا، امیر جدایی (سرپرست پایگاه ملی روستای تاریخی کندوان) با اشاره به آنکه بهسازی و نظارت بر کران‌های این روستا به‌صورت مستمر در دستور کار این اداره‌کل قرار دارد، از مرمت ۶ کران خبر داد و گفت: برخی از این کران‌ها در بیش از ۴ بخش و نقطه نیازمند مرمت بود و اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم، می‌توان گفت کران‌ها در حدود ۱۲ نقطه مرمت و اسحتکام‌بخشی شدند.

او همچنین از کف‌سازی روستای کندوان خبر داد و گفت: کف‌سازی حدود ۱۰۰ متر مربع از بخشی از روستا انجام شد و درعین حال مرمت خانه باتیک تکمیل شد. حدود ۲۵ در و پنجره فلزی با کمک مردم، چوبی شدند و نرده‌کشی طرح چوب در مکان‌های پرخطر انجام گرفت. همچنین دیواری حائل به طول ۲۵ متر در انتهای روستا در راستای جلوگیری از ریزش سنگ اجرا شده است.

جدایی درخصوص وضعیت کران‌های روستای تاریخی کندوان گفت: مهم‌ترین کرانی که نیازمند مرمت است مسجد قدیمی روستاست که به صورت ۵ طبقه است و در طول زمان خالی شده، در معرض ریزش قرار گرفته. از این رو مرمت آن را در برنامه امسال قرار داده‌ایم. چند مورد کرال هم هست که ترک عمیق برداشته‌اند و نیازمند مرمت هستند. کران‌های شخصی با مشارکت اهالی مرمت می‌شوند و سایر کران‌ها را خودمان مرمت می‌کنیم.

او یادآور شد: درحالی که بیشتر کران‌های کندوان نهایتا دو طبقه هستند اما مسجد قدیمی روستا ۵ طبقه است که مسجد در طبقه دوم قرار دارد و در سایر طبقات آن نیز خانواده‌هایی زندگی می‌کنند که اکنون به دلیل شرایط موجود، خالی شده‌اند. این مجموعه به مرور زمان مقاومت خود را از دست داده است. ضمن آنکه این کران‌ها آهکی‌تر هستند همانند سنگ‌های آتشفشانی نیستند که استحکام زیادی داشته باشند و متخلخل هستند. اگر مورد استفاده قرار گیرد احتمال ریزش آن وجود دارد از این رو مسجد قدیمی باید مرمت و استحکام بخشی شود.

به گفته سرپرست پایگاه ملی روستای تاریخی کندوان، باتوجه به آنکه فصل بارش آغاز نشده و به نوعی به نظر می‌رسد که امسال فصل کم بارشی خواهیم داشت، فعلا نیازی به استحکام بخشی بیشتر برای کندوان احساس نمی‌شود. درحالی که هر سال این موقع در کندوان بیش از ۲۰ متر برف می‌آمد اما امسال نه تنها برف نیامده بلکه از باران هم خبری نیست. البته سعی کردیم تمام کارهایمان را تا آبان ماه آن هم با بودجه و اعتباری که از سال ۱۳۹۹ بود به اتمام برسانیم. هنوز اعتبارات ۱۴۰۰ تخصیص نیافته.

او یادآور شد: اکنون نظارت‌ها را افزایش داده‌ایم چراکه یکی از آسیب‌های کندوان حفاری غیرمجاز است که ناشی از طمع‌هایی است که صورت می‌گیرد و کران‌ها را بیشتر می‌کنند. 

جدایی در خصوص وضعیت گردشگری کندوان نیز گفت: قبل از شیوع ویروس کرونا سالانه حدود یک تا یک و نیم میلیون گردشگر به کندوان می‌آمدند. اما در دوران کرونا این میزان کاهش یافت. ضمن آنکه بر اساس پژوهش‌های انجام شده متوجه شدیم که ظرفیت تحمل کندوان در حدود ۴ هزار نفر است و اگر تعداد گردشگران بیش از این تعداد شود، آسیب رسان خواهد بود.

او ادامه داد: در شلوغ‌ترین روزهای سال که تابستان‌ها و نوروز است شاهد در حدود ۶۰۰ تا ۲ هزار گردشگر به کندوان هستیم که به آستانه تحمل نمی‌رسد و می‌توان پذیرای این تعداد گردشگر بود.

سرپرست پایگاه ملی روستای تاریخی کندوان درخصوص مقایسه این روستای تاریخی با نمونه مشابه آن که در ترکیه قرار دارد، گفت: کاپادوکیا ۱۵ برابر بزرگتر از کندوان است. امکاناتی که دارد در مقایسه با وسعت آن قابل استفاده است. برخی نقد می‌کنند که در آنجا امکانات بالن سواری وجود دارد این درحالی است که نمی‌گویند که کاپادوکیا در یک دشت وسیع قرار دارد که امکان پرواز بالن در آن وجوددارد و گاها در عکس‌ها شاهد پرواز تعداد زیادی از بالن هستیم. این درحالی است که نه تنها وسعت کندوان به آن اندازه نیست بلکه در میان کوه قرار دارد و پرواز بالن با خطر روبه رو خواهد شد و به لحاظ ایمنی مناسب نیست.

با این وجود جدایی معتقد است: کندوان مزیتی که نسبت به کاپادوکیا دارد آن است که مردم در کندوان زندگی می‌کنند و زندگی در آن جریان دارد درحالی که کاپادوکیا را خالی کرده‌اند و تنها گردشگران در آن حضور دارند. البته این هم می‌تواند خوب و یا بد باشد. با این وجود جریان داشتن زندگی در کندوان مزیتی برای این روستای تاریخی است که می‌تواند به جذب بیشتر گردشگران هم بیانجامد.

او همچنین از وجود عواملی به عنوان موانع ثبت جهانی کندوان یاد کرد و گفت: ساخت و سازهای غیرمجازی که قبل از دهه ۷۰ انجام شده از جمله موانع ثبت جهانی این روستای تاریخی است. تقریبا نیمی از روستا در آن سال‌ها تخریب و ساخت و ساز جدید در آن انجام شده است. رفع این موانع نیز دشوار است.

منبع:ایلنا

پیشبرد اهداف توسعه‌ای روستای تاریخی و گردشگری «کندوان»

 مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان شرقی تجمیع طرح جامع و هادی روستای کندوان را عاملی مؤثر در پیشبرد اهداف توسعه‌ای این روستای تاریخی عنوان کرد.

به‌گزارش خبرنگار مهر، احمد حمزه زاده صبح روز پنج شنبه در بازدید از روستای تاریخی کندوان در جمع خبرنگاران گفت: حفظ اصالت و تمامیت روستای کندوان از مهم‌ترین اهداف این اداره کل است، این روستا از جمله روستاهایی است که تنها ۲ مورد مشابه در دنیا دارد و باید تمام تلاش، اقدامات و توجه خود را در راستای تقویت ظرفیت‌ها، رفع مشکلات و در نهایت ثبت جهانی این اثر منحصربه‌فرد، معطوف کنیم.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان شرقی در ادامه تجمیع دو طرح جامع و هادی روستا را اقدامی مؤثر در راستای تسهیل امور زیرساختی و حفاظتی این روستا دانست و گفت: طی سال‌های گذشته دو طرح جامع و هادی روستای کندوان به‌صورت جداگانه در حال اجرا بودند که به دلیل تفاوت در نحوه اجرا عملیات ساماندهی و حفاظتی، اقدامات ثبت جهانی روستای کندوان نیز به تعویق افتاده بود.

حمزه زاده اظهار داشت: در حال حاضر با تجمیع دو طرح جامع و هادی روستای کندوان و اجرای آن توسط مشاور ذیصلاح میراث‌فرهنگی امور مربوط به ساماندهی و حفاظت از این روستای کم‌نظیر شامل اجرای ضوابط بافت تاریخی، حفاظت از کران‌ها، همسان‌سازی ساختمان‌ها با بافت تاریخی، به‌کارگیری مصالح همگون با بافت روستای کندوان با همکاری اهالی روستا در حال اجرا است که در این راستا به‌صورت هم‌زمان مراحل ثبت جهانی این روستای ارزشمند نیز توسط این اداره‌کل در حال پیگیری است.

منبع:خبرگزاری مهر

ورود خودرو به کندوان ممنوع می‌شود

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان شرقی بر لزوم جلوگیری از تردد خودرو در روستای صخره‌ای کندوان تاکید کرد و گفت: ایجاد پارکینگ در ورودی روستا باید به یکی از مهم‌ترین سیاست‌های شورای راهبردی کندوان تبدیل شود چرا که با تردد بیش‌ از حد خودروها بافت تاریخی روستا بیشتر در معرض آسیب و تخریب قرار می‌گیرد.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، جواد رحمتی  افزود: با توجه به اجرای برخی ساخت‌ و سازهای غیراصولی در بافت این روستا، لازم است تا دستگاه‌های مسئول نسبت به حذف این نوع ساخت‌ و سازهای غیرمجاز با برنامه‌ریزی کارآمد اقدام کنند.

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان‌ شرقی بر سامان‌دهی روستای تاریخی کندوان با ابزارهای تشویقی و بازدارنده تاکید کرد و گفت: با توجه به اهمیت و جایگاه این روستا در ابعاد ملی و بین‌المللی آسیب‌شناسی مشکلات موجود و رعایت ضوابط بافت تاریخی در این روستا ضروری است.

رحمتی، بر رسیدگی به وضعیت ساخت‌ و سازهای ناهمگون با بافت تاریخی روستای کندوان تاکید کرد و ادامه داد: کران‌های دستکند از ویژگی‌های منحصربه ‌فرد این روستا بوده و نگهداری از آن‌ها وظیفه‌ای عمومی برای اهالی روستا و دستگاه‌های مرتبط است.

وی با بیان اینکه الزام‌های زندگی ساکنان این روستای تاریخی باید تقویت شود، یادآوری کرد: کاهش نرخ جمعیت این روستا نشان‌دهنده کافی نبودن ظرفیت‌های لازم برای زندگی و تمایل به مهاجرت به شهر است، بنابراین باید با حداکثر توان ظرفیت‌های لازم برای اشتغال متناسب با هویت روستا و زندگی در آن برای روستائیان فراهم شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع ‌دستی آذربایجان شرقی نیز گفت: این روستا از جمله روستاهایی است که تنها ۲ مورد مشابه در دنیا دارد و باید تمام تلاش، اقدامات و توجه خود را در راستای تقویت ظرفیت‌ها، رفع مشکلات و در نهایت ثبت جهانی این اثر منحصربه ‌فرد، معطوف کنیم.

احمد حمزه زاده، با تاکید بر مقابله صریح و جدی با ساخت‌ و سازهای غیرمجاز در بافت این روستای تاریخی، ادامه داد: تاکنون مقابله با این نوع ساخت و سازهای غیرمجاز از سوی دستگاه‌های مرتبط به ‌طور جدی پیگیری نشده است.

وی یاداوری کرد: برای حفظ اصالت و هویت معماری این روستای تاریخی باید در سریع‌ترین زمان با تبیین برنامه‌ای کارآمد و تعریف ابزارهای تشویقی نسبت به تقلیل و حذف ساخت‌های غیرمجاز اقدام کرد.

حمزه زاده، با بیان اینکه این اداره کل و پایگاه میراث فرهنگی روستای کندوان نظارت مستمر بر وضعیت کران‌های دست کند این روستا دارد، ادامه داد: حفظ اصالت و کالبد این میراث بی‌بدیل منوط بر همکاری و مشارکت تمام دستگاه‌های مرتبط اعم از بخشداری، دهیاری، شورای راهبردی و بنیاد مسکن است.

منبع:همشهری

روستای کندوان ؛ زیستن در آتشفشان خاموش

روستای باستانی کندوان در استان آذربایجان شرقی، در جنوب شهر اسکو، یکی از پدیده‌های شگفت انگیز طبیعی ۔ تاریخی در دامنه باختری آتشفشان سهند است.

خانه‌های غار مانند در این روستا، درون لایه‌های مواد آتشفشانی کوه سهند به دست انسان کنده شده اند.

روستای باستانی کندوان در استان آذربایجان شرقی، در جنوب شهر اسکو، یکی از پدیده های شگفت انگیز طبیعی ۔ تاریخی در دامنه باختری آتشفشان سهند است. وجه تسمیه کندوان شاید به علت خانه های کنده شده در دل کوه یا منظره عمومی کندو مانندش باشد. خانه های غار مانند در این روستا، درون لایه های مواد آتشفشانی کوه سهند به دست انسان کنده شده اند.

توده ها و نهشته های آتشفشانی حاصل از فوران آتشفشان سهند، طی سالهای متمادی در دره کندوان روی هم انباشته و به تدریج سرد شده اند. فرسایش ناشی از آب های جاری، آنها را به شکل مخروط هایی درآورده است که به زبان محلی به آنها کران (Karaan) می گویند. هر کران یک خانه را در خود جای داده است که گاه دو یا سه اشکوبه هستند.

شیارهای فرسایشی متعدد در روستا، کران ها را از یکدیگر جدا و شکل طبیعی کوچه های روستا را ایجاد کرده است. روی بعضی از شیارها پل هایی از چوب ساخته اند که کران ها را به یکدیگر مربوط می کند.

یکی از ویژگی های کران ها گوناگونی دمای درون آنها با دمای بیرون است. به طوری که درون کران ها در زمستان گرمتر و در تابستان خنک تر از بیرون است. این خانه ها دارای لوله کشی آب و فاضلاب و سیم کشی برق هستند و مردم همانند خانه های دیگر آنها را برای زیستن به کار می گیرند. این ویژگی یگانه (زندگی در خانه ها)، کندوان را از نمونه بزرگترش در کاپادوکیا (ترکیه) برتر ساخته است.

آتشفشان سهند دیگر جاذبه زمین شناختی در این منطقه است. این آتشفشان دارای دهانه های پرشماری است که برخی از آنها دارای دریاچه دهانه ای نیز هستند. دو دهانه کوچک و کم ارتفاع سهند در منطقه بستان آباد به نام دهانه چناخ داغی و آلمالوگل برای بازدید بسیار دیدنی و زیبا هستند.

شکل دهانه چناخ داغی و آبراهه های شعاعی پیرامون، آن را به یکی از دیدنی ترین دهانه های سهند تبدیل کرده است. دهانه آلمالوگل نیز در نزدیکی چناخ داغی قرار دارد و ویژگی بارز آن گرد آمدن آب و شکل گرفتن یک دریاچه فصلی در میان دهانه است که زیبایی ویژه ای دارد.

علاوه بر معماری زیبای روستای کندوان و جاذبه های طبیعی و زیبای سهند، آب و هوای مطبوع منطقه به خصوص در فصل بهار و تابستان، دره های سرسبز با چشم انداز بکر و زیبای زمین ها و مراتع اطراف روستا، چشمه های آب معدنی با خاصیت درمانی، زندگی جذاب عشایر منطقه، گیاهان دارویی، لبنیات، دوشاب (شیره انگور) و عسل مرغوب کوهستان، صنایع دستی مانند قالی، گلیم و ورنی و غذاهای محلی از جمله جذابیت هایی است که این منطقه را به یکی از قطب های گردشگری پر اهمیت در کشور تبدیل کرده است. تعداد زیادی گردشگر داخلی و خارجی از نقاط دور و نزدیک به این منطقه، به خصوص در فصول مساعد سال سفر می کنند.

قابل توجه است که حفاظت و حراست از این روستا به عنوان یک گنجینه طبیعی – تاریخی، یکی از موارد مهم و اساسی در جلوگیری از روند تخریب و ماندگاری آن خواهد بود. از جمله عوامل انسانی و طبیعی تهدید کننده روستا می توان به عوامل جوی و سایر عوامل محیطی مانند آسیب های فیزیکی در اثر لرزش ناشی از رفت و آمد خودروها و وسایل نقلیه سنگین در منطقه، تاثیر مخرب عناصر و ترکیبات شیمیایی سمی و اسیدی آزادشده از خودروها روی کران ها، عدم ساماندهی و کنترل ورود گردشگران به منطقه و آسیب سازه ها و اقدام به ساخت منازل با شیوه معماری شهری و ناهمگون با کران ها در این روستا اشاره کرد. قرار گرفتن روستا تحت حفاظت فیزیکی و قانونی از سوی سازمان دولتی مسئول بسیار ضروری و حیاتی است.

منبع:بیتوته

مطالعه 120 مورد از کران های روستای تاریخی کندوان

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان شرقی از انجام مطالعات مرمتی بر روی 120 مورد از کران های صخره ای روستای تاریخی کندوان طی سال جاری خبر داد.

احمد حمزه‌ زاده با اشاره به این‌که روستای تاریخی کندوان به لحاظ معماری منحصر بفرد و دستکند از جمله آثار منحصربفرد کشور و منطقه محسوب می‌شود، ادامه داد: خانه‌های دستکند روستای تاریخی کندوان همه ساله پذیرای گردشگران بیشماری است که از جای جای جهان برای تجربه یک شب زندگی در خانه‌های سنگی، سفر می‌کنند.

وی ادامه داد: با توجه به اهمیت این روستای تاریخی در ابعاد ملی و بین المللی، حفاظت و صیانت از آن همواره یکی از اولویت‌های این اداره کل و پایگاه میراث فرهنگی روستای کندوان بوده است، لذا مرمت و بازسازی بخش‌های آسیب دیده کران های این روستا در دستور کار قرار گرفته است.

وی در ادامه با اشاره به آغاز مطالعات مرمتی بر روی شناسایی علت شکست در برخی کران ها، اظهار کرد: طی سال‌های اخیر برخی از کران‌های روستای کندوان دچار شکست شده که اداره کل میراث فرهنگی استان و پایگاه ملی این روستا در راستای بهبود وضعیت و جلوگیری از تداوم شکست‌ها، مطالعات مرمتی را جهت علت یابی، آسیب شناسی و تشخیص درست شیوه مرمت مورد در سال جاری آغاز کرده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان با اشاره به این‌که از مجموع ۱۲۰ کران شناسایی شده، مطالعه ۳۰ کران در اولویت و در دستور کار پایگاه میراث فرهنگی کندوان قرار گرفته است، ادامه داد: بر اساس مطالعات اولیه متخصصان میراث فرهنگی، شکست‌ها می‌تواند به سبب نفوذ آب، فشار، تغییرات دما و عوامل دیگر باشد، لذا با شناسایی دقیق نحوه آسیب هر کران، مرمت ویژه آن، انجام خواهد شد.

به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان شرقی، وی در خاتمه، گفت: انجام مطالعات مرمتی کران‌های روستای تاریخی کندوان در سال جاری آغاز شده و در صورت تامین اعتبار، استحکام بخشی و مرمت آن‌ها عملیاتی می‌شود.

منبع:ایسنا