آشنایی با منطقه کویری گندم بریان – کرمان
منطقه گندم بریان که به ریگ سوخته نیز شهرت دارد در دشت لوت، در 80 کیلومتری شهداد و در شرق رود بیرجند در استان کرمان قرار دارد.
استان کرمان سرزمین شگفتیهای طبیعتی، استانی پهناور دارای انواع اقلیمهای طبیعی از مرتفعترین تا کمارتفاعترین و از سردترین نقطه مسکونی جهان تا گرمترین نقطه زمین.
کویر شهداد بخشی از کویر لوت به شمار میرود. از جمله جاذبههای این منطقه رود دایمی شور با بلورهای زیبای نمک، تپه گندم بریان، گدار باروت، نمکهای تخم مرغی شکل، منطقه بدون حیات و باکتری عمق کویر، بوتههای گز (نبکا) در حاشیه آن هستند.
بخش شهداد با ۲۴ هزار کیلومتر مربع وسعت ۳۰ هزار نفر جمعیت و ۲ نقطه شهری در ۹۵ کیلومتری شمال شرق کرمان در همسایگی کویر لوت واقع است.
گندم بریان نیز دارای پوشش آتشفشانی است و همین پوشش سیاه آتشفشانی موجب بالا رفتن شدید گرما در این منطقه میشود.
همچنین این منطقه پستترین منطقه داخلی ایران نیز محسوب میشود و این موضوع نیز از دیگر دلایل گرمای شدید آن است.
بنا بر تحقیقات کارشناسان در گندم بریان در منطقهای به طول 200 کیلومتر و عرض 150 کیلومتر هیچ موجود زندهای زندگی نمیکند و شرایط بهگونهای است که امکان زیست هیچ گیاه یا حیوانی وجود ندارد.
تپه گندم بریان نیز ۴۸ کیلومتر طول، ۱۰ کیلومتر عرض و ۴۸۰ کیلومتر مساحت دارد. این تپه در ۸۰ کیلومتری شمال شهداد قرار دارد و ۳۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد.
برخی کارشناسان اعلام کردهاند که پیش از اعلام میزان گرمای گندم بریان گمان میشد صحرای لیبی در شمال صحرای آفریقا با 7/57 درجه سانتیگراد حرارت، گرمترین منطقه کره زمین باشد، اما بعدها مشخص شد که گندم بریان در بیابان لوت با دمایی بیش از 67 درجه سانتیگراد در سایه، گرمترین نقطه کره خاکی است.
جاذبههای گردشگری گندم بریان
کمتر کسی است که اهل گردشگری باشد و نام گندم بریان گرمترین نقطه زمین را نشنیده باشد این منطقه در ابر شهر کلوخی جهان در حاشیه کویر شهداد در نزدیکی شهر کرمان واقع شده است.
منطقهای مملو از عجایب که هر بیننده باید خود شرحی در خصوص آن بنگارد زیرا مملو از شگفتیهای طبیعت و آثار غیر منتظره طبیعی است.
کلوتهای شهداد در فاصله 40 کیلومتری شامل شرق شهداد قرار دارند و گندم بریان نیز در حاشیه شهر کلوخی قرار دارد.
گندم بریان مملو از سنگهای تیره آتش فشانی است و همین امر موجب شده است که به عنوان گرمترین نقطه جهان نام گیرد.
این منطقه در فصل زمستان و اوایل بهار به بهشت تبدیل میشود و در این زمان از سال است که گردشگران میتوانند به سادگی و بدون دغدغه گرمازدگی از آن بازدید کنند.
با این وجود به گردشگران توصیه میشود بدون راهنما به گرمترین نقطه زمین قدم نگذارند.
طی سالهای اخیر در این منطقه چند کمپ گردشگری احداث شده است و امکان استفاده گردشگران از امکانات مختلف نیز مهیا شده است.
گردشگران به راحتی میتوانند در این منطقه کوههای پوشیده از برف و سرد ارتفاعات سیرچ کرمان را نیز مشاهده کنند.
سطح گندم بریان پوشیده از سنگها و گدازههای بازالتی سیاهرنگ آتشفشانی است. پس از رود شور زمینهای ماسهای قرار دارند که شیب تندی به سمت شمال دارند که این مکان به گدار باروت شهرت دارد.
پس از گدار باروت دشتی ریگی با رسوبهای آتشفشانی در سمت شرق قرار دارد که پس از آن دشت گندم بریان واقع شده است. روی دشت قشری از بازالت قرار گرفته است که عبور از آن را دشوار میکند.
این سنگها از نوع آذرین بیرونی هستند. تقریبا به غیر از جناح شمالی این تپه، دور تا دور آن را دیوارهای خاکی با ارتفاعات مختلف که بلندترین آن از 30 متر تجاوز نمیکند مانند قلعه فرا گرفته است.
سنگهای گدازهای سیاهرنگ که ارتفاع برخی از آنان حدود 4متر است نیز تمامی سطح فوقانی دیوارههای خاکی را پوشانده است. همزیستی خاک زرد رنگ پایه و سنگهای سیاه بازالتی، از جمله پدیدههای بینظیر در این مکان است که زیبایی زائدالوصفی به منطقه گندم بریان بخشیده است.
ارتفاع 483متری از سطح دریا و ریختشناسی منحصر بهفرد تپه گندم بریان، این مکان را از دیگر مناطق ریگزار و پست پیرامونش متمایز کرده است.
ناحیه شمالی گندمبریان با دشتهای پیرامونش همسطح میشود و تنها خاک سیاه رنگش (گدار باروت) که مانند دسته ملاقه است موجب میشود که اشتباه کنیم و آن را همسطح تپه گندم بریان تصور کنیم.
منبع:همشهری