نوشته‌ها

زخم‌های فراموشی بر بدنه‌ی آب‌انبار تاریخی روستای محمودی یزد

آب‌انبار تاریخی روستای محمودی در حاشیه شهر یزد با وجود زخم‌های بی‌توجهی که در گذر زمان بر جسم خود دیده است، هنوز هم می‌تواند به عنوان یکی از سرمایه‌های تاریخی این روستا به ثبت ملی برسد.

روستای محمودی یکی از روستاهای قدیمی در حاشیه شهر یزد است که زندگی در آن به روایت تاریخ شفاهی و به نقل از قدیمی‌های یزد، روزگاری رونق زیادی داشته و پیشه اصلی مردمانش کشاورزی بوده است.

این روستا برخلاف بسیاری از روستاهای حاشیه شهر یزد که با گسترده شدن شهر به بدنه‌ی شهر یزد متصبل شده‌اند، در گذر زمان از مرکزیت خارج و به عنوان منطقه‌ای در حاشیه شهر تبدیل شده به طوری که عمده ساکنان امروز آن را اتباع بیگانه شامل می‌شوند که اکثراً نیز در واحدهای دامداری و دامپروری مستقر در این منطقه اشتغال دارند.

آب‌انبار تاریخی محمودی یکی از بناهای تاریخی بازمانده در این روستاست که به گفته برخی از کارشناسان میراث فرهنگی به احتمال زیاد قدمت آن‌ به دوران قاجار و اوایل پهلوی اول بازمی‌گردد.

هرچند این آب‌انبار قدیمی که از بناهای شاخص روستا نیز محسوب می‌شود، هنوز هم در فهرست آثار ملی به ثبت نرسیده اما با وجود چشم‌انداز توسعه گردشگری در تمام شهر یزد می‌تواند در صورت اهتمام مسئولان جهت حفظ و جلوگیری از تخریب بیشتر آن به کمک رونق این منطقه واقع در حاشیه شهر بیاید.

البته «محمد حسن دامن خشک» شهروند ۹۳ ساله یزدی و از کشاورزان قدیمی روستای محمودی نیز از وجود قلعه‌ای تاریخی در این روستا یاد می‌کند و به خبرنگار ایسنا می‌گوید: عموی من سال‌ها پیش در قلعه تاریخی روستا برای مدتی نه چندان زیادی سکونت داشت.

به سراغ مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد می‌رویم تا از اقدامات صورت گرفته برای جلوگیری از تخریب بیشتر آب‌انبار و قلعه تاریخی و رونق آنها جویا شویم.

«سیدمصطفی فاطمی» در این باره در گفت‌وگو با ایسنا به تعدد بناهای تاریخی در یزد اشاره می‌کند و می‌گوید: برخی از این بناها تحت تاثیر عوامل طبیعی مانند باد و باران و برخی دیگر توسط عوامل انسانی تخریب می‌شوند اما مشکل اصلی برای مرمت این ابنیه، محدودیت بودجه‌ای میراث فرهنگی است.

وی اضافه می‌کند: به علت این محدودیت، مجبور به اولویت بندی بناهای تاریخی برای مرمت اضطراری هستیم که این اولویت‌ها نیز براساس شاخص‌های مشخصی برای مرمت در نظر گرفته می‌شوند.

این مسئول به وجود ۲۲ هزار پلاک ثبتی در عرصه بافت تاریخی یزد اشاره می‌‎کند و می‌گوید: گستردگی بناهای ثبتی مانند بازار، نشان دهنده حجم بسیار زیاد آن‌ها و گویای مشکلات متعدد جهت مرمت این ابنیه است.ابنیه است.

با این حال به نظر می‌آید که بناهای تاریخی روستاهای استان در مقایسه با شهر کهنی مانند یزد خیلی هم زیاد نیستند ولی با نابودی هر یک از آنها به نوعی فرصت‌های گردشگری روستایی نیز از دست می‌رود و با تداوم این روند، نه تنها شعار جهانی گردشگری روستا محقق نمی‌شود بلکه سرمایه‌های ارزشمند این قبیل روستاها از بین می‌رود، هر چند که مردم محلی نیز باید نسبت به اهمیت این سازه‌ها آگاه شوند و بهتر است فعالان گردشگری و میراثی حداقل نسبت به آگاهی این جوامع اقدام کنند.

منبع:ایسنا