یکی همان است که با نزدیک شدن به شهر کلات چشم‎اندازی حصار گونه دارد و شهر در این حصار قرار دارد و دیگری در سمت شمال است.

مجموعه باغ و عمارت خورشید برای آرامگاه نادر شاه افشار به سال 1160 هـ . ق به دستور وی ساخته شده است. این بنا بعدها در دورانی که آل جلایر (سده سیزدهم هـ . ق ) در این منطقه حکمرانی داشته با تغییرهای اندکی به صورت کاخ مورد استفاده قرار گرفت.

عمارت خورشید با معماری ویژه ایرانی، با بخشی استوانه‎ای شکل ( 94/20 متر از کف زیر زمین و 30/11متر بلندتر از پوشش طبقه هم کف) ساخته شد.

سنگهای پر حجم و سنگین بنا، که موضوع آن‎ها انواع میوه‎های گرمسیری و پرندگانی چون طوطی است. گفته می‎شود احتمال دارد سنگ تراش‎های این بنا را نادر شاه از هند آورده باشد زیرا میوه‎هایی چون موز، آناناس و … در آن زمان در ایران وجود نداشته است تا سنگ تراشان ایرانی توانسته باشند شبیه آنها را حجاری کنند.

از نظام کاشت باغ بجز یک ردیف چنار کهنسال در باغچه غربی باغ و در کوچة غربی باغ که جزو عرصه باغ بوده، چیز دیگری بر جای نمانده است و همین ردیف درختان چنار کهن بعدها مبنای درختکاری‎های بقیه قسمت‎های باغ قرار گرفت و 220 عدد درخت چنار کاشته شد که اکنون باغ با این درختان شکل گرفته است.

در حال حاضر منبع آبرسانی اولیه باغ کلات نادری از بین رفته است و آب باغ بوسیله موتور پمپ از آب ذخیره شده در آب انباری که در زیر پیاده‎رو انتهای شرقی باغ ایجاد شده تامین می‎شود.

منبع:همشهری