معماری اسلامی هند از دوران سلاطین قرون ۶ تا ۱۰ هجری قمری آغاز می‌شود. معماران آن دوران از شیوه‌ای خاص به نام «هندو اسلامی» که تلفیقی از معماری هندی و معماری اسلامی ایرانی است، استفاده می‌کردند. معماری اسلامی از مساجد آغاز می‌شود، به این معنا که با به وجود آمدن مساجد، این شیوه معماری نیز رواج پیدا کرد.

«بوپال» از جمله شهرهای مهم هند محسوب می‌شود و قرارگیری این شهر بین دو دریاچه و کوهستانی که از شمال آن را احاطه کرده، بوپال را به شهری با آب‌وهوای معتدل تبدیل کرده است. این شهر در گذشته مرکز منطقه «نواب نشین» بود و از مناطق بسیار مهم حکومتی مسلمانان در شبه قاره به‌شمار می‌آمد.

شهر بوپال به شهرهای دهلی و بمبئی متصل است؛ اما به اندازه آن دو شهر در بین گردشگران شهرت ندارد. از جمله حوادثی که این شهر پشت‌ سر گذاشته است می‌توان به شورش‌های سال ۱۸۵۷ و فاجعه‌بارترین حادثه صنعتی جهان در دسامبر ۱۹۸۴ اشاره کرد.

«تاج‌المساجد» مهم‌ترین نماد شهر بوپال در هند بوده و بین سال‌های ۱۸۶۸ تا ۱۹۰۱ به دستور شاه جهان ساخته شده است؛ اما به علت کمبود بودجه ساخت آن متوقف شد و در سال ۱۹۷۱ میلادی دوباره ساخت این مسجد از سر گرفته شد.

شکوه و زیبایی این بنا از نام آن پیداست. از ویژگی‌های خاص «تاج‌المساجد» که باعث زیبایی آن شده می‌توان به بنای این مسجد که از سنگ‌های سرخ ساخته شده اشاره کرد. همچنین نزدیکی این مسجد به رودخانه شهر بوپال باعث شده جاذبه خاص و دوچندانی ایجاد شود. این مسجد دارای سه گنبد و دو مناره بوده که معماری مشابه مسجد جامع دهلی دارد.

این مسجد بزرگ‌ترین مسجد هندوستان است و به عنوان مدرسه اسلامی نیز از آن استفاده می‌شود. مسجد «تاج‌المساجد» ظرفیتی بالغ‌بر ۱۷۵ هزار نفر دارد و این گواهی است بر تصور اشتباه کسانی که بر این باورند بزرگترین مسجد هند، مسجد جامع دهلی است. همچنین این مسجد بسیار عظیم و باشکوه است و در تمام روزهای سال امکان بازدید از آن وجود دارد.

تاج‌المساجد همچنین شامل چند سالن مختلف است که در بخش اصلی این سالن‌ها معمولا نماز جمعه و نیز نماز اعیاد اقامه می‌شود. همچنین سخنرانان دینی برای سخنرانی نیز از این سالن اصلی استفاده می‌کنند. شاید بتوان گفت سه گنبد مرمرین تاج‌المساجد یکی از اصلی‌ترین شاخصه‌های معماری زیبای آن در کنار دیگر جلوه‌های موجود در فضای داخلی این بنا به حساب می‌آید.

منبع: ایسنا