نوشته‌ها

کشف آتشکده ساسانی در «ارفه ده» سوادکوه

سرپرست پایگاه میراث ‌ملی غار تاریخی اسپهبد خورشید از کشف یک چهارطاقی با کاربرد آتشکده در تپه کلای ارفه ده شهرستان سوادکوه خبر داد.

به گزارش ایسنا به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، مهدی عابدینی عراقی ـ سرپرست هیأت باستان‌شناسی ـ گفت: در کاوش تپه کلای روستای ارفه ده سوادکوه یک بنا با پلان مشابه با چهارطاقی‌های زمان ساسانیان که در دیگر مناطق قلمرو این امپراتوری وجود دارد به‌دست آمده است.

او با بیان این‌که این بنا به مساحت حدود ۳۰۰ مترمربع و با مصالح سنگ و آجرهایی به ابعاد ۴۸×۴۸×۸ سانتی‌متر ساخته شده است، افزود: در مرکز این بنا یک آتشدان با تزیینات گچی کشف شد که کاربرد مذهبی این بنا را به اثبات می‌رساند.

سرپرست پایگاه میراث ملی غار تاریخی اسپهبد خورشید با اشاره به شواهد معماری و سفالین، گفت: این آتشکده که نشان می‌دهد تا قرن سوم هجری قمری مورد استفاده قرار می‌گرفته و در چندین مرحله الحاقاتی به آن افزوده شده است، در فاصله پنج کیلومتری غار تاریخی اسپهبد خورشید قرار گرفته و بخشی از مجموعه بناهای مربوط به اسپهبدان تبرستان در این بخش از سوادکوه واقع است.

عابدینی ادامه داد: با توجه‌ به این‌که این محوطه در مرکز بافت روستای ارفه ده قرار گرفته است، احتمال آسیب و تخریب آن می‌رود و هدف از این کاوش باستان‌شناسی شناخت دقیق لایه‌ها و آثار معماری برجای‌مانده و ثبت آن در فهرست آثار ملی و خرید آن از مالک شخصی محوطه خواهد بود.

به گفته او، این کاوش در راستای فعالیت‌های پژوهشی پایگاه میراث ملی غار تاریخی اسپهبد خورشید و آثار وابسته آن برنامه‌ریزی‌ شده است.

عابدینی یادآور شد: این پروژه با مجوز پژوهشگاه از اوایل این ماه در تپه کلای ارفه ده آغاز شده و در حال انجام است.

منبع:ایسنا

ورود آفرودرها به مراتع سوادکوه ممنوع شد

اعتراض کشاورزان و ساکنان روستاهای اطراف مناطق جنگلی و مرتع‌های سوادکوه به حضور آفرودبازها در این مناطق و آسیبی که توسط آن‌ها به طبیعت وارد می‌شود منجر به صدور دستور ممنوعیت ورود آفرودرها به برخی از عرصه‌های طبیعی سوادکوه شد.

به گزارش همشهری آنلاین، افزایش گرایش به تفریح پرهیجان آفرودسواری در عرصه‌های طبیعی شمال طی چند سال اخیر بارها به عنوان یکی از آسیب‌های جدی محیط زیست و طبیعت مطرح شد و انتقادهای زیادی را از سوی بومیان به همراه داشت.

آفرودبازها که با خودروهای خاص‌شان معمولا به صورت گروهی وارد جنگل‌ها و عرصه‌های طبیعی می‌شوند از نگاه فعالان و دوستداران محیط زیست به دلایلی مانند بر هم زدن آرامش این مناطق برای حیوانات، از بین بردن پوشش گیاهی بر اثر فشار چرخ‌ها، اثرگذاری بر زیستگاه آبزیان موجود در رودخانه‌ها با عبور از بستر رودها و حتی تخریب زهکش‌ها و آبراهه‌های طبیعی جنگل‌ها و مراتع از عوامل تخریب طبیعت محسوب می‌شوند. اما این خسارات و آسیب‌ها صرفا به طبیعت وارد نمی‌شود. تردد خودروهای آفرودی از جاده‌های روستایی و جنگلی به ویژه پس از بارندگی خساراتی را به این جاده‌ها نیز وارد می‌کند که سبب بروز چالش‌هایی برای بومیان منطقه و دامداران می‌شود.

اعتراض اهالی برخی نقاط سوادکوه سبب شد که دادستان این شهرستان نسبت به صدور دستور توقیف خودروهای آفرودی اقدام کند. به گفته مدیر جهاد کشاورزی سوادکوه تعدادی از خودروهای آفرودی طی روزهای اخیر در جاده‌های بین مراتع عباس‌آباد سوادکوه با دستور دادستان توقیف شدند.

حمیدرضا شهابیان اظهار کرد: تردد این خودروها در این منطقه سبب شده بود که جاده‌های بین مراتع عباس‌آباد که مورد استفاده دامداران کوچ‌رو و عشایر قرار می‌گیرد تخریب شود. به همین دلیل این دامداران برای مرمت و بازسازی این جاده‌ها متحمل هزینه‌هایی شدند.

وی افزود: پیرو خساراتی که به این جاده‌ها وارد شد پس از شناسایی این خودروها به دستور دادستان شهرستان و با حضور کلانتری ورسک، نماینده جهاد کشاورزی، پلیس آگاهی و راهور سوادکوه، خودروهای آفرودی در این مسیر توقیف و اعمال قانون شدند.

شهابیان همکاری بومیان و دامداران عشایر برای جلوگیری از ورود خودروهای آفرودی به عرصه‌های طبیعی را ضروری بیان کرد و گفت: از همه دامداران عشایر درخواست می‌شود با توجه به اهمیت موضوع و برای پیشگیری از تخریب جاده‌های بین مراتع بر اثر تردد این خودروها با مسئولان و دستگاه‌های مربوطه همکاری داشته باشند و نسبت به اطلاع دادن حضور این خودروها اقدام کنند.

آفرودرها معمولا با برپایی تورهای آفرود در بسیاری از مناطق جنگلی و مرتع‌های مازندران حضور می‌یابند و طی سال‌های اخیر به واسطه قدرت خودروهای خود در نقاطی بکر و کمتر دیده شده اعماق جنگل‌ها یا ارتفاعات مازندران نیز دسترسی پیدا کردند که از نگاه فعالان محیط زیست و دوستداران طبیعت بی‌برنامگی در این زمینه و نداشتن متولی برای ساماندهی مسیرهای مشخص و فعالیت تورهای آفرودی تهدیدی جدی برای طبیعت مازندران محسوب می‌شود.

نکته قابل توجه درباره تورهای آفرود شمال این است که بنا به اطلاعات موجود هیچ گونه نظارتی بر آن‌ها نیست و برنامه‌ای از سوی هیچ سازمانی برای آن‌ها در نظر گرفته نشده است. پیگیری‌های همشهری آنلاین نشان می‌دهد که اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران یا سازمان حفاظت محیط زیست و همچنین اداره کل منابع طبیعی مازندران هیچ مجوزی برای حضور این خودروها و برپایی تورهای آفرودی در عرصه‌های طبیعی مازندران صادر نمی‌کنند. حتی هیئت اتومبیلرانی و موتورسواری مازندران نیز این تورها را مرتبط با فعالیت‌های خود نمی‌داند.

 در چنین شرایطی و در حالی که هر روز بر تعداد علاقه‌مندان به آفرود در طبیعت شمال بیشتر می‌شود و تعداد این خودروها نیز رو به افزایش است، توقیف خودروها می‌تواند در نقش یک بازدارنده موقت نقش ایفا کند. چرا که علاقه به این تفریح گران‌قیمت و خاص در بین گروهی از افراد از بین نمی‌رود و از سوی دیگر در مازندران مسیرهای متعددی برای برپایی تورهای آفرودی قرار دارد که امکان نظارت بر همه این مسیرها وجود ندارد. به همین دلیل به نظر می‌رسد راه درست و منطقی در این زمینه ساماندهی فعالیت‌ها به صورت مشخص و همچنین انتخاب مسیرهای از پیش تعیین شده و زمان‌بندی برای حضور تورهای آفرودی است که هم می‌تواند به حفظ عرصه‌های طبیعی بینجامد و هم به رونق این شاخه از گردشگری در مازندران کمک کند.

منبع:همشهری