نامهربانی گردشگران با طبیعت لواسان
اما تعطیلات آخر هفته پایان خوشی برای لواسانیها به همراه ندارد. زبالههای رها شده کنار پیادهرو و رودخانهها، شعلههای خاموش نشده آتشی که برای جوجه کباب روشن شده، شاخههای شکسته نهالها و درختان میوه و… تصویری تلخ از پایان یک روز تعطیل در لواسان و آسیبهایی است که هر هفته به این شهر وارد میشود. باغداران لواسان میگویند که پیگیری آنها برای سامان دادن این وضعیت به نتیجه نرسیده است.
ساعت ۱۳ روز جمعه است. دمای هوای تهران به ۳۹ درجه رسیده و ماندن در خانه شاید بهترین راه برای نجات از گرما باشد. اما ترافیک در ورودی لواسان نشان میدهد که خیلیها ترجیح دادهاند روز تعطیل را همراه با خانواده و دوستان به طبیعت بروند. لواسان، شهری که چند سالی است به دلیل وجود روستاها، هوای پاک و البته ویلاهای لوکساش بر سر زبان افتاده گزینه مناسبی برای خوشگذرانی در یک روز تعطیل است. درست از ابتدای ورودی شهر و قبل از میدان گلندوک خودروها کنار هم و در حاشیه خیابان پارک شدهاند. اهالی لواسان وقتی میخواهند از مشکلات یک روز تعطیل در لواسان صحبت کنند میگویند مشکل زیاد است.
نمیدانیم از کدامش بگوییم اما تلختر از همه آسیب زدن به درختان است. موضوعی که برای لواسانیها و بهخصوص باغداران قابل تحمل نیست. «جابر مومجی» که در انتهای کوچه مومجی زمینی کشاورزی دارد آتش روشن کردن کنار درختان را از مشکلاتی عنوان میکند که بارها شاهد آن بوده است: «اغلب گردشگران همراه خانواده به لواسان میآیند. هر جای خالی کهگیر بیاورند مینشینند و بدون توجه به درختان میوه یا زمینهای کشاورزی آتش روشن میکنند، شاخه درختان را میشکنند و با خودرو وارد زمین کشاورزی میشوند. وقتی هم که اعتراض میکنیم میگویند اگر زمین شماست، سند آن را نشان دهید. همه آنها هم ظاهری موجه دارند. اما نمیدانم چرا در قبال محیطزیست بیرحمانه رفتار میکنند.
ما از اینکه گردشگر به لواسان بیاید شکایتی نداریم ولی اینکه کنار درخت ۳۰ ساله آتش روشن میکنند را نمیتوانیم تحمل کنیم. بارها این رفتار گردشگران موجب درگیری شده اما به جز اعصاب خردی ما هیچ حاصلی نداشته است. ما حتی نمیتوانیم آخر هفته به زمین خودمان سر بزنیم. نمیدانم در این ۲ سال چه اتفاقی برای لواسان افتاده و چرا هیچکس دلش برای اهالی لواسان و باغداران نمیسوزد.» ترافیک، سر و صدا و ریختن زباله از مشکلات دیگری است که مومجی به آنها اشاره میکند: «جمعهها اگر برای خودمان کار ضروری پیش بیاید از ترس ترافیک و معطلی بیرون نمیرویم. رها کردن زباله هم که مشکل دیگری است. شنبهها کار ما جمعآوری زباله از زمین کشاورزیمان است.»
- لواسان دیگر ظرفیت ندارد!
«کافی است بعدازظهر جمعه بخواهید برای کار ضروری یا حتی تفریح خانواده از خانه بیرون بیایید، آنقدر در ترافیک معطل میشوید که قید بیرون آمدن از خانه را میزنید.» مومجی در ادامه صحبتهایش میگوید: «لواسان شهر بزرگی نیست. در سالهای اخیر باغها از بین رفته و ساختوسازهای بسیاری شده است. یک خیابان اصلی دارد و در این خیابان هم تا دلتان بخواهد مراکز خرید ساخته شده است. این شهر روزهای تعطیل ظرفیت این همه خودرو و گردشگر را ندارد. نه فضای سبز و بوستان بزرگ دارد و نه پارکینگ عمومی. طبیعی است که خیابانها به پارکینگ تبدیل میشود، کودکان در حاشیه خیابان بازی میکنند و خطر تصادف هم بر مشکلات افزوده میشود.»
- توسعه بوستانها
بوستان ساحلی کنار رودخانه یکی از محلهای گردشگری لواسان است که به نظر میرسد گردشگران تمایل چندانی برای رفتن به این بوستان ندارند. مومجی توسعه بوستانهای عمومی، ساخت پارکینگ و اختصاص راهی برای ورود گردشگران را بهعنوان راهکاری برای حل مشکل ترافیک در لواسان عنوان میکند: «پیشنهاد دادهایم که آخر هفته ورودی و خروجی به لواسان از جاده تلو به سمت رودخانه باشد.
اگر پارکینگی در قسمت تلو ساخته شود و گردشگران خودرو خود را پارک کنند میتوان تا حدودی مانع ایجاد ترافیک در شهر شد. برای این کار لازم است جاذبههای گردشگری در اطراف رودخانه بیشتر شود. البته این کار با توجه به اینکه زمینها متعلق به ارتش است نیاز به تعامل و مشارکت دارد. اما به هر حال وقتی شهری به محل گردشگری شناخته میشود لازم است امکانات آن شهر متناسب با ورود گردشگران افزایش یابد. اما متأسفانه میبینیم که هر روز وضعیت این شهر بدتر میشود و اگر مسئولان رسیدگی نکنند مشکلات این شهر بیشتر خواهد شد.»
- نمی توانیم راه را ببندیم!
برخی اهالی لواسان معتقدند که برای ورود و خروج به این شهر بهخصوص در روزهای تعطیل باید مقررات ویژهای اجرا شود. اما «مهدی لاری» میگوید این کار شدنی نیست. او که از باغداران برتر شمیران و از اهالی افجه است میگوید از دست اهالی لواسانکاری برنمیآید و بیتوجهی مسئولان مشکلات را بیشتر کرده است. لاری میگوید: «حضور گردشگر در یک شهر میتواند سبب رونق کسب و کار شود.
نمیتوانیم جلو ورود گردشگر به لواسان را بگیریم. از تهران تا لواسان ۲۰ دقیقه راه است و افرادی که نمیتوانند سفر بروند یا میخواهند آخر هفته حال و هوایی عوض کنند به سمت لواسان میآیند. نمیتوان مانع ورودشان شد. اما نمیتوان نسبت به تخریب باغها هم بیتفاوت بود.» فنسکشی باغها و زمینهای کشاورزی میتواند تا حدودی از ورود گردشگران به باغهای خصوصی جلوگیری کند. اما لاری میگوید این کار منع قانونی دارد و شهرداری و اداره جهاد کشاورزی این اجازه را نمیدهد: «اجازه فنسکشی نمیدهند. دیوارکشی را تخریب میکنند.
خدمات به کشاورز و باغدار صفر است. من فقط برای علاقهای که دارم این کار را ادامه میدهم. اما بسیاری از جوانان میگویند ادامه باغداری با این همه مشکلات چه سودی دارد؟ برخی باغداران و اهالی روستاها پایان هفته راه را میبندند ولی این چاره کار نیست. مگر میشود راه را بست؟ در خیابانها برای برگشت خودروها ترافیک بیشتر میشود.
اصلاً چطور میشود بومی و غیربومی را تشخیص داد.» اختصاص محلهایی برای گردشگران یکی از پیشنهادهای لاری است: «اگر قرار است این شهر تبدیل به شهری گردشگری شود، پس بهتر است امکانات و جاذبههای گردشگری را در مکانهایی خاص برای گردشگران فراهم کنند. مکانی را اختصاص دهند تا باغداران و کشاورزان بتوانند بیواسطه محصولات خود را به فروش برسانند و درآمدزایی کنند.
پارکینگ بسازند و سرویس بهداشتی را بیشتر کنند. هم گردشگر بتواند از امکانات رفاهی استفاده کند و سمت روستاها هجوم نیاورد و هم اهالی و باغداران بتوانند از حضور گردشگران و فروش محصولاتشان سودی عایدشان شود. گردشگر میآید. برخی افراد درختان را میشکنند. بعد که پیگیری میکنیم باید چند ماه معطل شویم و آخرش هم بینتیجه است. خسارت از بین رفتن درختان قابل جبران نیست.»
- پیگیر مشکلات لواسان هستیم
«رضا طاهرخانی» بخشدار لواسان درباره پیگیری مشکلات لواسان در روزهای پایانی هفته با قبول مشکلات مطرح شده میگوید: «بیشتر ترافیکها در نتیجه پارک دوبل بهخصوص کنار رستورانها ایجاد میشود. اگر پلیس راهور و راهنـماییوراننـدگی در شهر مستقر شوند روانسازی ترافیک با سراعت بیشتری انجام میشود.» او یکی دیگر از معضلات ترافیکی را حجم بالای خودروها در گردنه قوچک عنوان میکند و میگوید: «در این مسیر و ساعتهای مشخص تردد شاهد حجم بالایی از تردد خودروها هستیم.
در جلسه اخیر شورای ترافیک، پیشنهادات کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت را برای رفع این معضل در لواسانات و رودبار قصران ارائه دادهایم که در مرحله بررسی و کارشناسی است و بعد از آن در صورت تصویب در شورای استانی اجرا خواهد شد. ما دغدغه مردم را میدانیم و پیگیریم. اما تا به نتیجه قطعی نرسیدهایم نمیتوانیم وعده بدهیم.»
طاهرخانی موضوع حصارکشی باغها را پیرو قوانین اراضی کشاورزی میداند و میافزاید: «یکی از موارد مشهود، تبصره ماده یک است که مشخص میکند در چه صورت میتوانند مجوز ساخت بدهند و در مجموعه اختیارات جهاد کشاورزی است.»