تجربه دنیای باستان در موزه باستان‌شناسی «افسوس»
تماشای آثار هنری و تاریخی به جا مانده از جوامع گذشته برای هر فردی هیجان‌انگیز است. دیدن این آثار موجب آشنایی افراد با تفکر جامعه قبل از خود می‌شود و سفری در زمان برای آن‌ها به ارمغان می‌آورد. موزه‌ها از مکان‌هایی هستند که این تجربه هیجان‌انگیز و سفر در زمان را برای بازدیدکنندگان خود به همراه دارند.
بنابراین به دلیل محبوبیت این شهر بین گردشگران «موزه افسوس» که در این شهر واقع شده است نیز بسیار مورد بازدید و استقبال از سمت گردشگران قرار می‌گیرد. این موزه بسیاری از آثار باستانی شهر افسوس یا ترکیه امروزی را به نمایش می‌گذارد. این مجموعه از اواخر قرن نوزدهم آغاز به کار کرده و آثار اصلی این موزه شامل آثاری مانند مجسمه‌سازی و معماری است.
افسوس که در ساحل دریای اژه واقع شده، یکی از بزرگترین شهرهای جهان باستان به شمار می‌رفته است و هم‌اکنون نیز از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری ترکیه محسوب می‌شود. گفته می‌شود که موسسه باستان‌شناسی اتریش از سال ۱۸۹۵ در حال بازسازی ویرانه‌های این شهر بوده، که این بازسازی با وقوع دو جنگ جهانی متوقف شده است.
آغاز به کار این موزه از زمان سلطان عبدالحمید دوم که برخی از یافته‌های باستان‌شناسی این منطقه را به امپراطور فرانتس ژوزف اول اهدا کرده است، تخمین زده می‌شود. اما با گذر زمان از سال ۱۹۰۷ و به دلیل تغییراتی که در قانون ترکیه ایجاد شد، دیگر هیچ اثری به وین ارسال نشد. البته در حال حاضر بسیاری از آثار شهر افسوس (یکی از بزرگترین شهرهار جهان) در موزه «بریتانیا» در لندن و همچنین در موزه «باستان‌شناسی افسوس» در نزدیکی محل کاوش به نمایش گذاشته شده است.
موزه افسوس کوش‌آداسی در منطقه سلجوق واقع شده و از سال ۱۹۶۴ آثار هنری یافت شده در کاوش‌های افسوس در این مکان به نمایش گذاشته می‌شود، همچنین مجسمه‌هایی برای نمایش و تزئین در معبد آگوستوس (یا ایسیس) که در باغ موزه نزدیک چشمه پولیوو واقع شده است، قرار دارد.
از دیگر آثار مورد توجه در این موزه همچنین می‌توان به ساعت آفتابی مرمر با نقش و نگارهایی چشمگیر که مربوط به قرن سه میلادی است، اشاره کرد. البته در این موزه سارکوفاژی‌های (تابوت‌های سنگ آهک) جالب توجهی از دوره‌های مختلف وجود دارد که گردشگران بسیاری را برای بازدید به این موزه می‌کشاند.
در زمان بازدید از افسوس، خانه‌هایی به چشم می‌خورند که در بیشتر آن‌ها مجسمه‌های کوچک، وسایل قدیمی، نیم‌تنه‌ها، نقاشی‌های دیواری و قطعات موزاییکی قرار گرفته است؛ همچنین از جمله عناصر برجسته موجود در این اتاق‌ها می توان به چندین مجسمه که در حوالی چشمه پولیوو کشف شده‌اند، اشاره کرد.
گفتنی است که بین سال‌های ۱۸۹۶ و ۱۹۰۶ هفت مجموعه از موزه افسوس کوش‌آداسی به وین منتقل شده است که در اوایل قرن ۲۰ این مجموعه‌ها در مکان‌های مختلفی از جمله کاخ «بلدره» و مجموعه اشیاء عتیقه موزه کانزیستریش به نمایش گذاشته شده‌اند، البته این مجموعه بار دیگر بین سال های ۱۹۳۴ و ۱۹۴۴ در معبد برای بازدید به نمایش گذاشته شده است.
از بقایای این موزه همچنین می‌توان به محراب کلاسیک آرتمیس و مجسمه‌ای از آمازون اشاره کرد. راه پله‌های ساختمان موزه از سالن ورودی به یک محفظه بزرگ منتهی می‌شوند که در آن بنای یادبود اشکانی قرار گرفته است. از دیگر نمایشگاه‌های مهم نیز می‌توان به نمونه ای از افسوس باستان و مجسمه‌های متعدد آن از جمله «مجسمه برنز یک ورزشکار» اشاره کرد. در این موزه همچنین آثار فرقه‌ای معماری و مجسمه‌ای از پناهگاه خدایان بزرگ در جزیره ساموتراکی یونان نیز وجود دارد.
همانطور که گفته شد محراب آرتمیس و مجسمه آمازون یکی از بخش‌های جذاب این موزه به شمار می‌روند؛ معبد آرتمیس اولین بار در قرن ۶ قبل از میلاد ساخته شد، به گونه‌ای که این معبد همواره جزء یکی از عجایب هفت‌گانه جهان به شمار می‌رود. پس از سوختن معبد در قرن چهار قبل از میلاد این بنا بازسازی شده که در طی آن محراب آرتمیس با یک دیوار چشمگیر در اطراف آن محاصره شده و مجسمه قسمت فوقانی «آمازون زخمی» از این دیوار نشأت گرفته است.
یکی دیگر از بخش‌های این موزه بنای یادبود مربوط به دوره اشکانیان است؛ این بنای یادبود اشکانی یکی از مهم‌ترین نقش برجسته‌های عصر رومی از آسیای صغیر است. این یادبود در مورد امپراتور روم «لوسیوس وروس» ساخته شده که در پارس دوره اشکانیان و از ۱۶۱ تا ۱۶۵ پس از میلاد اردوگاهی ایجاد کرده است.
از دیگر بخش‌های این موزه می‌توان به مجسمه برنز یک ورزشکار اشاره کرد؛ این مجسمه رومی که کپی شده از اصل یونانی آن در قرن یکم میلادی به حساب می‌آید، از قرن چهار قبل از میلاد با ۲۳۴ قطعه ساخته شده است. این مجسمه، یک ورزشکار جوان را نشان می‌دهد که نقش و نگار آن در جهان باستان شناخته شده و از محبوبیت زیادی برخوردار است. نکته قابل توجه در مورد این مجسمه ناشناس بودن هنرمند سازنده آن است و به همین دلیل بوده که این مجسمه را نمی‌توان به یک هنرمند خاص یونانی نسبت داد.
علاوه بر بخش‌هایی که در مورد این موزه گفته شد، حفاری‌های باستان‌شناسی با مشارکت کشور اتریش تا به امروز در افسوس ادامه داشته و ارزیابی علمی موجودی موزه با همکاری دانشگاه وین، آکادمی علوم اتریش و انستیتوی باستان‌شناسی اتریش انجام می‌پذیرد.