محسن هادی طحان‌زواره، پژوهشگر میراث فرهنگی  گفت: سکو جزیی از خانه‌های قدیمی بوده است که علاوه بر زیبایی، به تناسب بزرگی یا کوچکی خانه و درب خانه متفاوت است.

وی ادامه داد: این سکوها در زواره به پیرنشین هم معروف و در تلک آباد(یکی از روستاهای بخش زواره) به «بلونه» بر وزن «زمونه» مشهور است.

این پژوهشگر میراث فرهنگی تصریح کرد: پیرنشین‌ها آجری یا خشتی در عین سادگی محل استراحت و همچنین گفت‌وگو با صاحب خانه بوده است. همچنین در هنگام انتظار برای ورود به خانه و یا گفت‌وگو با همسایه‌ها ایجاد می شده و کاربرد ارتباطی داشته است.

به گفته هادی طحان، عصرگاهان مردان خانه و یک محله، برای رفع خستگی و برای تبادل اطلاعات و برقراری ارتباطات، روی سکوها نشسته و نوعی ارتباطات سنتی و موثر را برقرار می‌کردند.

وی با اشاره به این که این سکوها در اوقاتی که مردان در خانه نبودند به زن‌ها اختصاص داشت، گفت: زن‌های همسایه نیز این سکوها را به عنوان محملی برای ارائه و انتقال اخبار، تبادل اطلاعات و خبرگیری به کار می‌بردند.

این پژوهشگر میراث فرهنگی خاطرنشان کرد: در عصری که از تکنولوژی های رسانه ای و اطلاعاتی خبری نبود، این نوع ارتباطات سنتی، بسیار کارآمد و ضروری بود.

وی افزود:  ورودی خانه‌ها هر چند ساده و محقر می نمود، اما یک عنصر ارتباطی لحاظ می شده است و این نشانه فرهنگ غنی ایرانی اسلامی است.

به گفته هادی طحان، زیباتر از همه این‌که اگر رهگذری باری بر دوش داشت و خسته می‌شد آن را به راحتی بر روی سکو می‌گذاشت و پس از لختی استراحت راه خود را ادامه می‌داد و در واقع این جز از بناها، حالت عام‌المنفعه داشته و این نشانه حسن ارتباط افراد با همدیگر بوده است.

وی با اظهار تاسف از این که این بناها در حال خراب شدن است، گفت: متاسفانه در بافت تاریخی زواره تعدادی از این سکوها(پیرنشین‌ها) در حال ویرانی است و چون این سکوها خارج از منازل است در گذشته عمدتا توسط شهرداری‌ها تخریب می‌شد و آجر و خشت‌ها را جمع آوری کرده و عملا این سکوها از بین رفته و بیشتر جا آن آسفالت می شد، در حالی که این سکوها جزیی از بنای خانه است.

ایسنا نوشت، هادی طحان در عین حال گفت: در این ناهماهنگی بین میراث فرهنگی و شهرداری، دست شهرداری برای تخریب‌ها باز گذاشته می‌شود که  امیدواریم موانع برداشته شود و مرمت این پیرنشین‌ها و سردر بناها با سرعت بیشتری انجام گیرد.

منبع:اسکان