نوشته‌ها

سفال کلپورگان، نماد هنر و ظرافت دستان زنان بلوچ

روستای جهانی کلپورگان در فاصله ۲۵ کیلومتری شهرستان سراوان واقع شده و سفالگری در این روستا قدمتی هفت هزار ساله دارد، این هنر ارزشمند طی هزاران سال اصالت و قدمت هنوز حفظ شده و آوازه جهانی به این روستا بخشیده است.

از ویژگی‌های بارز سفال کلپورگان این است که این سفال کاملا با دست و بدون استفاده از چرخ به دست زنان ساخته می‌شود و فقط آوردن خاک و آماده‌کردن گِل به وسیله مردان انجام می‌شود.

خاک این سفال از محلی به نام مشکوتک تامین می‌شود و سنگی که برای تزیین آن به کار می‌رود از سنگ تیتک از کوه بیرگ اطراف مهرستان تهیه می‌شود، در سفالینه‌ها لعاب به كار نمی‌رود، طرح‌ها و نقش‌های آن كاملا هندسی است و نقش‌های باستانی را تداعی می‌کند.

این روستا که نخستین موزه زنده سفال کشور و حتی دنیاست، در سال ۹۵ پس از بررسی ارزیابان شورای جهانی صنایع‌دستی در فهرست شهرها و روستاهای جهانی صنایع‌دستی به ثبت رسید.

۱۰۰ هنرمند فعال در ساخت سفال کلپورگان

حمزه ندرت‌زهی رئیس میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی سراوان در این رابطه اظهار کرد: «طی جلسه‌‌ای که هفته گذشته با حضور معاون عمرانی فرماندار سراوان برگزار شد، اجرای  اقداماتی از قبیل ایجاد پل هوایی در ورودی روستا، لکه‌گیری جاده کلپورگان به سراوان، احداث بوم‌گردی به وسیله خیرین و بهزیستی، برگزاری دوره‌های آموزش سفال‌گری از سوی صنعتگران ماهر، برگزاری دوره‌های مهارت‌آموزی از سوی اداره فنی و حرفه‌ای، آب‌رسانی سیار از سوی اداره امور آب و فاضلاب مورد تایید قرار گرفت.»

او گفت: «در حال حاضر تعداد ۱۰۰ نفر هنرمند سفالگر در این روستا فعالیت می‌کنند که تعداد ۲۸ نفر از آنها تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار گرفته‌اند.»

حمزه ندرت‌زهی افزود: «۳ کوره فعال برای پخت و بیش از چندین کارگاه خانگی در این روستا وجود دارد.»

احداث بازارچه صنایع‌دستی در کلپورگان

بهروز عیسی‌زهی معاون صنایع‌دستی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی سیستان و بلوچستان نیز اظهار کرد: «با توجه به اینکه روستای کلپورگان در فهرست روستاهای جهانی صنایع‌دستی ثبت شده، لازم است اقدامات زیادی برای حفظ این عنوان ارزشمند صورت گیرد، به همین منظور پس از ثبت جهانی این روستا، اقداماتی از جمله راه‌اندازی سایت دو زبانه فروش محصولات صنایع‌دستی و ایجاد بازارچه صنایع‌دستی انجام شد، همچنین دو واحد اقامتی برای رفاه پژوهشگران و علاقه‌مندان در محل کارگاه سفال کلپورگان نیز در حال احداث است.»

او گفت: «بازارچه صنایع‌دستی با ۹ غرفه در روستای جهانی کلپورگان با پیشرفت ۹۰ درصدی در حال احداث است که پیش‌بینی می‌شود تا پایان امسال به بهره‌برداری برسد.»

عیسی‌زهی بیان کرد: «در تلاش هستیم تا ۱۱ کوره پخت را برای ۱۱ گروه فعال سفالگر خریداری کرده و در اختیار این صنعتگران قرار دهیم.»

او با اشاره به اینکه لازم است با حفظ هویت و اصالت نیز بر خلاقیت در تولید محصولات نیز تلاش شود، گفت: «تاکنون نمایشگاه‌های زیادی در داخل و خارج استان برای معرفی و فروش سفال کلپورگان دایر شده و دوره‌ها و کارگاه‌های آموزشی نیز در زمینه بسته‌بندی، بازاریابی و غیره در این شهرستان برگزار شده است.»

منبع:میراث آریا