در حمام تاریخی چهارسوق اراک مهمان تاریخ شوید

این حمام در زمان فتحعلی شاه قاجار توسط حاج محمد ابراهیم خوانساری از شاگردان آیت الله بروجردی، امام خمینی(ره) و آیت الله اراکی ساخته شده و در واقع به این حمام که امروز به عنوان حمام چهارسوق شناخته می شود، در گذشته حمام حاج محمد ابراهیم گفته می شد.

حمام حاج محمد ابراهیم به صورت شبانه روزی، ساعاتی برای مردان و ساعاتی برای زنان فعال بوده است و نحوه تغییر ساعت مردانه و زنانه نیز به وسیله بوق اعلام می شده است.

معماری این بنای ارزشمند که به مانند دیگر حمام ها دارای سربینه(رختکن) مردانه و زنانه، هشتی(ارتباط سربینه و خزینه) و خزینه سرد و گرم و گرمخانه عمومی و خصوصی است، بسیار ویژه است، وسعتی در حدود ۸۰۰ مترمربع دارد و می توان از آن به عنوان یکی از بزرگترین حمام های ایران نام برد.

سقف بنا گنبد طاقی است که با مصالح آجر، ملات و گچ و آهک ساخته شده، اما سربینه یا رختکن زنانه این حمام گنبدی یکپارچه و بدون ستون دارد که این نوع معماری، زیبایی خاصی به بنا بخشیده است.

این حمام به کمک کاشی هفت رنگ، کاشی معرق و کاشی معقلی با رنگ هایی همچون زرد، آبی لاجوردی، فیروزه ای، قرمز، نارنجی، سفید، سبز و خاکستری همراه با نقوشی از انسان و حیوان و گیاه تزیین شده است.

این بنای زیبا و قدیمی در طول سال های گذشته دچار آسیب های جدی شد ولی خوشبختانه با حضور بخش خصوصی در مرحله مرمت قرار گرفت، اما اخیرا صحبت از مرمت کامل و سفره خانه شدن آن به میان آمده است که قطعا در فضایی مانند بازار تاریخی اراک که یکی از شاخص ترین و بهترین آثار کهن استان مرکزی است، می تواند مامنی برای استراحت در دل تاریخ باشد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان مرکزی در خصوص برنامه های پیش رو برای این حمام به ایسنا گفت: حمام چهارسوق بازار اراک یک حمام قدیمی است که متاسفانه میزان تخریب آن از پی بنا بسیار بالا بوده است، ولی با ورود بخش خصوصی و تحت نظارت کارشناسان میراث فرهنگی در حال مرمت است.

علیرضا ایزدی با بیان اینکه این حمام بسیار زیبا، آجری و مربوط به دوره قاجار است، گفت: پس از اتمام مرمت برای تبدیل شدن آن به سفره خانه سنتی موافقت شده است، آشپزخانه بنا خارج از مجموعه تاریخی است و می تواند برای گردشگران بازار تاریخی اراک محل مناسبی برای پذیرایی باشد.

وی افزود: ملک حمام شخصی است و تمامی هزینه های مرمت توسط مالک تامین می شود که طبق برآورد انجام شده با تامین تجهیزات حدود یک میلیارد تومان هزینه در پی خواهد داشت.

ایزدی با تاکید بر اینکه خوشبختانه بنا هنوز سرپاست، گفت: با سرمایه گذاری مالک، تحت نظارت میراث فرهنگی استان عملیات مرمتی آغاز می شود و پروانه بهره برداری در قالب سفره خانه سنتی پس از اتمام عملیات صادر خواهد شد.

به گزارش ایسنا، یکی از سیاست های مهم وزارت میراث فرهنگی واگذاری ابنیه تاریخی به بخش خصوصی است، چراکه دولت با محدودیت های اعتباری مواجه است و مسلما ورود بخش خصوصی و مشارکت مردم در مرمت و حفظ بناهای تاریخی می تواند از تخریب بیشتر تاریخ این سرزمین بسیار کمک کننده باشد.

بازار اراک و ابنیه تاریخی ساخته شده درون آن مانند حمام چهارسوق، تاریخ و هویت اراک است. خوشبختانه عملیات مرمت و احیای بازار چندی است که آغاز شده است و مرمت و احیای بخش های دیگر آن از جمله حمام مذکور توسط بخش خصوصی نیز می تواند به سرعت گرفتن مرمت کامل بازار کمک کند.

منبع:ایسنا