«ماچو پیچو»؛ خرابه اسرارآمیز تاریخ اینکاها

ماچو پیچو، شهری که در حدود ۱۴۵۰ ساخته شده، شواهدی ملموس از امپراتوری اینکا در اوج قدرت و دستاورد خود است؛ ارگ سنگی برش خورده آن‌قدر محکم که هنوز شکاف‌های آن با تیغه چاقو قابل نفوذ نیست. خرابه‌های ماچو پیچو که در دامنه‌های آند واقع شده‌اند، همچنان اسرار امپراتوری اینکا را فاش می‌کنند. بسیاری معتقدند رازهایی کمتر شناخته شده در زیر لایه‌های تاریخ آن پنهان شده است.

مجموعه‌ای از کاخ‌ها، میادین، پرستشگاه‌ها و خانه‌ها ممکن است به عنوان یک مکان تشریفاتی، سنگر نظامی و… ساخته شده باشد. مکان شگفت‌انگیز آن مطمئنا برای هریک از اهداف یاد شده مناسب است. ویرانه‌ها در یک خط‌الراس بلند قرار دارند که از سه طرف توسط رودخانه پر تلاطم «اروبامبا» احاطه شده است.

محققان هنوز تلاش می‌کنند تا سرنخ‌هایی از اسرار پنهان شده این‌ مکان، واقع در دامنه‌های شرقی آند که با جنگل‌های استوایی آمازون پوشیده شده است، کشف کنند. به نظر می‌رسد ماچو پیچو در مرکز شبکه‌ای از سایت‌ها و مسیرهای پیاده‌روی قرار دارد. گفته می‌شود اینکاها هیچ سابقه‌ای از این که چرا این مکان را بنا کردند یا نحوه استفاده از آن قبل از آن که در اوایل قرن شانزدهم رها شود، باقی نگذاشته‌اند.

با این وجود اما مهارت‌های مهندسی در چشم‌انداز این منطقه شواهدی قوی در ماچو پیچو به حساب می‌آید. گفته می‌شود معماران در سازه‌های ماچو پیچو از هیچ ملاتی استفاده نکرده و با برش‌هایی دقیق آن را بنا کرده‌اند. خرابه‌های به جا مانده از ماچو پیچو ۳۰۰۰ پله را در بر می‌گیرد که راه دسترسی به مناطقی در اطراف کوه را فراهم می‌سازند و برخی معتقدند که این فضاها برای کاشت سبزیجات مورد استفاده قرار می‌گرفته است. دقت در برش سنگ‌ها به قدری بالاست و سنگ‌ها را طوری به هم متصل کرده که به تعبیر برخی نمی‌توان حتی یک کارت اعتباری بین آن‌ها جا داد!

از دیگر مزایای مهندسی در این اثر می‌توان به مقاومت آن در برابر زلزله اشاره کرد. با این که منطقه ماچو پیچو در بالای دو خط گسل ساخته شده است، هنگامی که زلزله‌ای رخ می‌دهد، گفته می‌شود سنگ‌های به کار رفته در برخی سازه‌های اینکا «می‌رقصند»؛ به این معنی که با لرزه‌ها بالا و پایین رفته و دوباره به جای خود فرو می‌روند! بدون این روش ساخت و ساز، بسیاری از مشهورترین ساختمان‌ها در ماچو پیچو از مدت‌ها قبل متلاشی شده بودند.

برخی معتقدند هنگامی که کاوشگر «هیرام بینگام» در سال ۱۹۱۱ با ماچو پیچو روبرو شد، وی در جست‌وجوی شهری متفاوت، معروف به «ویکابامبا» بود؛ دژ مستحکم اینکاها که در آن جنگی علیه فاتحان اسپانیایی به وقوع پیوست و با گذشت زمان به عنوان شهر افسانه‌ای گمشده اینکا معروف شد. بعدها باستان‌شناس دیگری اثبات کرد که شهر گمشده اینکاها در غرب ماچو پیچو قرار دارد.

ماچو پیچو نزدیک به ۲۰۰ بنا را شامل می‌شود که از جمله معروف‌ترین آن‌ها می‌توان به «معبد اصلی ماچو پیچو»، «هرم شهر»، «معبد خورشید» و «آرامگاه سلطنتی» اشاره کرد. در قسمت جنوبی این خرابه‌ها، سازه‌ای مقدس وجود دارد که به معبد خورشید معروف بوده و بر یک توده سنگی متمرکز است. همچنین در ماچو پیچو معبدی معروف به ساختمان سه پنجره قرار دارد که شامل یک سالن به طول ۱۰.۵ متر و عرض ۴.۲ متر با سه پنجره ذوزنقه است که یکی از معماری‌های شناخته‌شده اینکاها به شمار می‌رود.

امروزه ماچو پیچو ایزوله نبوده و در واقع بازدیدکنندگان بسیاری را که به کشور پرو سفر کرده‌اند به خود اختصاص داده است. این منطقه گردشگران بسیاری را برای تماشای تاریخ اینکاها وادار به سفر به پرو می‌کند و بنابراین یکی از جاذبه‌های مهم توریستی است که به لحاظ اقتصادی نیز حائز اهمیت است. امروزه اما حفاظت از این بنای ارزشمند با وجود گردشگران زیادی که در هنگام بازدید از خرابه‌ها نکات حفاظتی را رعایت نمی‌کنند، به یک چالش برای کشور پرو تبدیل شده است.

منبع:ایسنا