آشنایی با آرامگاه شاهچراغ – فارس

شاهچراغ آرامگاهی است که در آن حضرت میر سید احمد فرزند امام موسی کاظم (ع) معروف به شاه چراغ و برادر امام رضا (ع) دفن شده است.

در آغاز قرن 3 هجری شاهچراغ به شیراز هجرت کرد و در آنجا وفات یافت.

احمدبن موسی در راه پیوستن به برادر خود به سوی خراسان سفر نمود ولی در راه توسط افراد مأمون خلیفه عباسی در شهر شیراز کشته شد.

این بنا در دوره اتابکان فارس در قرن 6 قمری ساخته شده و گنبد و بارگاه آن دارای کاشیکاری‌های زیبایی است.

احمد بن موسی بن جعفر(ع)، از فرزندان امام موسی کاظم(ع) معروف به سید السادات و شاهچراغ است که از شخصیت‏های عالی مقام و جلیل القدر و پرهیزکار بود.

تاریخ وفات احمد بن موسی دقیقاً معلوم نیست، ولی برخی از مورخین تاریخ وفات را حدود سال 203 قمری که همزمان با شهادت امام هشتم(ع) است ذکر کرده‏اند.

این آرامگاه که بزرگ‌ترین زیارتگاه مذهبی شیراز است، در زمان اتابک سعدبن زنگی، امیر مقرب‌الدین مسعود بدرالدین وزیر وی بقعه و گنبدی بر فراز قبر وی ساخت و اتابک نیز رواقی بر آن افزود.

سپس تاشی خاتون مادر شاه اسحاق اینجو در سال 745 هجری تعمیرات اساسی در آن انجام داد و بقعه،بارگاه، مدرسه عالی و مدفنی در جنوب آن برای خود ساخت.

بنای آرامگاه در ادوار مختلف مورد ترمیم و بازسازی قرار گرفته است از جمله زمان حکومت شاه اسماعیل صفوی، نادر شاه افشار و فتحعلی شاه قاجار.

درون حرم را با به کار بردن آینه های ریز رنگین، به سبکی هنرمندانه، آینه کاری کرده و انواع خط‌های زیبای فارسی و عربی، تزیین کننده نمای اطراف آینه‌ها و کاشی‌ها است.

بنای حرم، مشتمل بر ایوانی در جلو و حرمی گسترده در پشت ایوان است که در 4 جانب حرم، 4 شاه نشین قرار گرفته و مسجدی نیز در پشت حرم ساخته شده است. ضریح آن در شاه نشین زیر گنبد قرار دارد و از نقره ساخته شده است.

حیاط شاهچراغ دارای 2 در اصلی ورودی است که در سمت جنوب و شمال حرم از زیر 2 سر در بزرگ کاشیکاری شده گذشته و وارد حیاط وسیع حرم می‌‌شویم.

در میان حیاط، حوض بزرگ فواره داری ساخته شده و در اطراف حوض درختکاری شده است.

حرم شاهچراغ در سمت غرب حیاط و حرم سید میر محمد- برادر شاهچراغ – در سمت شمال شرقی حیاط قرار دارد.

غیر از 2 در اصلی، 2 در فرعی دیگر نیز وجود دارد که یکی به بازار حاجی و دیگر به مسجد جامع عتیق باز می‌شود.

در دور تا دور حیاط، اتاق‌هایی 2 طبقه ساخته شده که در پیشانی و جرزهای جلو آنها کاشیکاری شده است.

ستون‌های آهنی ایوان حرم به وسیله چوب‌های نفیس پوشش داده شده و در سقف مسطح آن نیز چوب منبتکاری شده به کار رفته است.

منبع:همشهری