اگر مناره امیرچخماق یزد فرو بریزد…
اگر روزی دنیا بشنود که بناهای تاریخی یزد که میراثی جهانی و متعلق به تمام دنیا هستند، وضعیت ناگواری دارند و رو به زوال می‌روند، تا چه اندازه ناراحت و نگران می‌شود؟ آیا ارگان‌ها و نهادهای فرهنگی دنیا علتش را جست‌وجو می‌کنند؟ پس چگونه است که همه با وجود این که کرونا شرایط بدتری را برای این بناهای تاریخی ایاد کرده، خاموش هستند؟
صنعت پاک و پردرآمد گردشگری دنیا به دنبال شیوع کرونا روزهای پر التهاب و زیان‌آوری را تجربه می‌کند ولی این آسیب برای شهری جهانی که به تازگی شاهد رونق گردشگری‌اش بود بسیار فراتر از دیگر شهرهای گردشگری دنیا بوده است.
شیوع کرونا حتی زیرساخت‌های گردشگری این شهر را تحت تاثیر قرار داده و بعضاً آن‌ها را با خطر ورشکستگی روبرو ساخته است، این روزها بناهای تاریخی و جاذبه‌های گردشگری یزد که تا قبل از کرونا پربازدید و پر ازدحام از گروه گروه گردشگران خارجی و داخلی بودند، در رکود و تعطیلی ناشی از این بیماری خاک فراموشی می‌خورند.
جاذبه‌های تاریخی مانند باغ دولت آباد، آتشکده زرتشتیان و موزه مارکار که از پر بازدیدترین بناهای تاریخی سال گذشته به شمار می‌رفتند، امسال در نبود گردشگران اوضاع خوبی ندارند و به نظر نهادهای مسئول چه در ایران و چه در نقاط دیگر جهان مانند یونسکو که باید بسیار حساس به این موضوع باشند، همچنان در خواب خرگوشی به سر می‌برند.
باغ دولت آباد نمی‌تواند هزینه‌های خود را تامین کند
«مجید علومی» رییس پایگاه میراث جهانی باغ دولت‌آباد یزد در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا از کاهش بیش از ۹۰ درصدی بازدیدکنندگان و گردشگران باغ دولت آباد یزد خبر می‌دهد و می‌گوید: هر ساله در های‌سیزن گردشگری(اوقات پر رونق گردشگری) میزبان تعداد قابل توجهی از گردشگران داخلی و خارجی بودیم اما امسال نه تنها فرصت عید نوروز را از دست دادیم بلکه تاکنون نیز با کاهش افزون بر ۹۰ درصدی بازدید از این باغ جهانی مواجه‌ایم.
وی با بیان این که باغ دولت‌آباد یک بنای موقوفه است که هزینه‌های آن از طریق در آمدهایش تامین می‌شود، می‌گوید: درآمد این پردیس ایرانی صرفاً از طریق بلیط‌فروشی و اجاره بهای کافی‌شاپ، مغازه‌ها و بازارچه صنایع‌دستی حاصل می‌شود و بخش اعظمی از این هزینه‌ها نیز همه ساله در ایام عید نوروز تامین میشد ولی امسال درآمدی برای پاسخ به مشکلات و نیازهای باغ کسب نکردیم.
علومی به مشکلات ناشی از کرونا و رکود گردشگری اشاره و اظهار می‌کند: باغ تاریخی و زیبای دولت آباد نمی‌تواند در شرایط کنونی هزینه‌های خود را تامین کند و حتی هنوز در بازپرداخت هزینه‌های صرف شده از موقوفه تاسیسات جهت اصلاح آب‌رسانی باغ که معادل ۵۰۰ میلیون تومان را به دنبال داشت، ناتوان هستیم.
این مسئول از نبود اعتبارات دولتی برای حفظ چنین ابنیه‌هایی خبر می دهد و اضافه می‌کند: متاسفانه بازارچه صنایع دستی این مجموعه نیز به علت شیوع کرونا تعطیل شده و علاوه بر آن به علت شرایط دشوار هزینه‌کردها، ناچار به تعدیل نیروی انسانی هستیم و تنها تعدادی از نیروها در کارگاه مرمت‌های کوتاه مدت و رسیدگی به فضای سبز را می‌توانیم نگه داریم.
خطر تعطیلی گردشگری برای آتشکده زرتشتیان یزد
آتشکده زرتشتیان یزد از بناهای بسیار شاخص با ابعاد بین‌المللی است که بسیار مورد اقبال گردشگران بوده و در ایامی مانند نوروز، صف بازدید از آن حتی تا خیابان درازا داشته ولی کرونا این بنا را نیز با خطر تعطیلی روبرو کرده است.
«سپنتا نیکنام» رییس انجمن زرتشتیان از شرایط بسیار ناگوار این آتشکده خبر می‌دهد و به خبرنگار ایسنا می‌گوید: متاسفانه این بنای تاریخی و گردشگرپذیر مانند سایر ابنیه تاریخی یزد متاثر از کرونا، شرایط نامساعدی دارد.
وی با بیان این که گردشگران این مجموعه به میزان قابل توجهی کاهش یافته‌اند، اظهار می‌کند: این مجموعه همانند سایر ابنیه‌ی تاریخی به دلیل کرونا تا مدت مشخصی تعطیلی بود ولی در حال حاضر نیز تعداد محدودی بازدید از آن انجام می‌شود.
این مسئول با تاکید بر این که تداوم این وضعیت خطر تعطیلی گردشگری را برای آتشکده و سایر اماکن تاریخی مشابه به دنبال دارد، عنوان می‌کند: متاسفانه درآمد گردشگری و هزینه‌های پرسنل با هم همخوانی ندارد لذا امکان تعدیل نیرو نیز این مکان را تهدید می‌کند.
نیکنام نسبت به رونق مجدد گردشگری یزد به عنوان شهر میراث جهانی ابراز امیدواری می‌کند و می‌گوید: در حال حاضر اقدامات بهداشتی و ضدعفونی به طور مستمر در محوطه آتشکده انجام می‌شود و امیدواریم که با کنترل شیوع ویروس کرونا در کشور ایران، شاهد رونق مجدد صنعت گردشگری و به تبع آن مکان‌های گردشگرپذیر باشیم.
امکان بازگشایی موزه مارکار در شرایط کرونایی نیست
«جمشید منوچهری» مدیر داخلی مجموعه تاریخی و فرهنگی مارکار نیز در مورد وضعیت کنونی این بنای پربازدید یزد در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا به تاثیر کرونا بر موزه تاریخ و فرهنگ زرتشتیان اشاره می‌کند و می‌گوید: همزمان با اعلام شیوع کرونا، موزه تاریخ و فرهنگ زرتشتیان یزد تعطیل و تاکنون نیز بازگشایی نشده است.
وی با بیان این که فضای موزه مارکار سرپوشیده و اماکن بازگشایی ندارد، می‌گوید: این موزه در فضای سربسته زیرزمین مجموعه پردیس دانش مارکار قرار دارد و متاسفانه راه‌اندازی مجدد آن در شرایط کرونا امکان‌پذیر نیست و در حال حاضر هزینه‌های مجموعه توسط نیکاندیشان محترم و همچنین انجمن زرتشتیان تهران تامین می‌شود.
این مسئول از فعالیت مجازی این مجموعه خبر می‌دهد و می‌گوید: مردم می‌توانند از طریق سایت www.markarmuseum.com در فضای مجازی، موزه مارکار را مشاهد کنند و در جریان فعالیت‌های مجازی این مجموعه قرار بگیرند.
سکوت نهادهای فرهنگی دنیا در مقابل میراث جهانی یزد
وضعیت بسیاری از میراث یزد همانند این ابنیه‌های تاریخی کم‌رونق شده و با تداوم این شرایط و بی‌تعهدیمان، شاید روزی با کابوس‌های تلخ و خبرهای دردآوری در مورد این مواریث گذشتگان مواجه شویم.
اگر روزی خبرهایی مانند «خاموشی آتش ۱۵۰۰ ساله»، «متروکه شدن باغ دولت آباد»، «ریختن گنبد زندان اسکندر»، «افتادن مناره‌های تکیه تاریخی امیرچخماق» و «از بین رفتن بافت تاریخی شهر میراث جهانی» را بشنویم، تا چه اندازه نگران، ناراحت و متاسف خواهیم شد؟ پس چرا با وجود اهمیت بناهای شاخص یزد برای تمام دنیا، هیچ حمایتی نه تنها از سوی مراجع و ارگان‌های داخل کشور بلکه از سوی دستگاه‌ها و نهادهای فراملی و بین‌المللی تاکنون نشده و همگی سکوت اختیار کرده‌اند؟ مگر برای دنیا مهم نیست که بر سر بناهای تاریخی شهر یزدگرد، شهر زندگی مسالمت‌آمیز ادیان، شهر میراث جهانی، شهر دارالعباده و قنات و قنوت و قناعت چه خواهد آمد؟
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.