بررسی و ثبت اطلاعات آسیب نگاری ۵۷۸ اثر شیشه‌ای موزه آبگینه

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، نرگس دوستی ثانی مجری طرح ۲۲ تیر ۱۴۰۰ با اعلام این خبر یکی از بزرگترین چالش‌ها در حوزه نگهداری آثار تاریخی را بحث حفاظت پیشگیرانه عنوان کرد که به تعبیری ساده به معنی جلوگیری از تخریب بیشتر و حفظ وضعیت فعلی آثار از طریق بهینه‌سازی فضای نگهداری آنها است.

او اولین قدم برای حفاظت یک مجموعه را کسب اطلاعاتی جامع درباره وضعیت کنونی مجموعه، شناسایی آثاری که نیاز به اقدامات حفاظتی یا مرمتی دارند و تخمین زمان لازم برای کار دانست و افزود: اطلاعاتی از قبیل تعداد آثار، جنس آثار، فضاهای مختلف موزه، تجهیزات فنی، شرایط محیطی و از همه مهمتر میزان آسیب در مجموعه برای تهیه برنامه‌های حفاظتی ضروری است.

این پژوهشگر در ادامه یکی از مهمترین فواید ایجاد پایگاه اطلاعاتی از وضعیت اشیا، اولویت‌بندی کردن آثار و مدیریت برنامه‌های کاری اعلام کرد که یکی از اهداف بخش حفاظت و مرمت آثار شیشه‌ای پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی-فرهنگی تهیه پایگاه اطلاعاتی شیشه‌های تاریخی ایران است.

او در تشریح پروژه طبقه‌بندی آسیب‌ها و تعیین اولویت‌های حفاظتی آثار شیشه‌ای موزه‌های کشور که با همکاری زهره محمدیان، امین اموال موزه آبگینه انجام گرفته است تصریح کرد: به این منظور موزه آبگینه به عنوان موزه هدف (پایلوت) انتخاب شد و برای جمع‌آوری اطلاعات مربوط به آسیب‌های مجموعه موزه آبگینه، پس از بررسی اولیه آثار، فرمی تهیه شد که اطلاعات آن هم به صورت توصیفی و هم آماری قابل استفاده است.

مجری طرح طبقه‌بندی آسیب‌ها و تعیین اولویت‌های حفاظتی آثار شیشه‌ای موزه‌های کشور گفت: در این پروژه ۵۷۸ اثر شیشه‌ای متعلق به موزه آبگینه مورد بررسی قرار گرفته و اطلاعات آسیب‌نگاری آنها ثبت شد.

دوستی ثانی خاطرنشان کرد: از این تعداد ۳۴۰ اثر که در مخزن نگهداری می‌شوند به صورت دقیق‌تر بررسی و عکاسی شدند و برای همه شناسنامه حفاظتی (شامل وضعیت اثر و اولویت حفاظتی) تهیه شد.

او گفت: برای تحلیل اطلاعات و ارائه آمار، تمام اطلاعات فرم‌های آسیب‌نگاری در نرم افزار Excel وارد شد که با تحلیل نتایج آماری و نمودارهای تهیه شده می‌توان نیازهای مجموعه را مستند و مشخص‌تر بررسی کرد.

وی تصریح کرد: طبق نتایج به دست آمده تعداد آثارِ دارای اولویت حفاظتی ۱ زیاد نیست و در قدم اول با اختصاص فضایی اندک و بودجه‌ای بسیار کمتر از بودجه لازم برای بهینه‌سازی تمام مخزن می‌توان محیطی کنترل شده برای نگهداری بهتر آنها فراهم کرد.

مجری طرح طبقه‌بندی آسیب‌ها و تعیین اولویت‌های حفاظتی آثار شیشه‌ای موزه‌های کشور گفت: آمارهای بدست آمده علاوه بر نیازهای حفاظتی که هدف اصلی این پروژه بود، لزوم بررسی و کارشناسی مجدد آثار از لحاظ دوره تاریخی و سبک ساخت را نیز یادآور می‌شود.